text
stringlengths
0
5.99k
source
stringclasses
14 values
10 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo ISOKO IDUHA UMUGATI Rudatenguha abawisunze Rwa mpamyamihigo nyiri imigambi Mirindi y'igamburuzabutindi Intwaro itunga bene muntu 5. Mu rugamba nkenyabutindi Mu ruhando nderamurava Uyisunze ibi by'imvaho Ikamukura iyo mu ivundi Ikamutera iyo mu itaji 10. Utayitwaje ubwo akaba ivumbi Ni umurimo si indi ntwaro Ni yo soko iduha umugati. Umurimo i Rwanda kuva na kera Ukoranwa umwete nta muvundo 15. N'umuvumbi uza ku ihangu Umurimo uhangamura icyo cyago. Burya ibigwari biribeshya Ngo ibiro byera akazi karyoshye Impapuro ngako akazi rukumbi 20. Ubudahaguruka ubutaruhuka Ukwezi kwashira bagahembwa Nyamara ngewe si ko mbireba Umurimo wose ni uw'ingenzi Mu kuwukunda utawitesha 25. Ni byo bihesha imbehe nziza. Gukora ni kare ubimenye nawe N'inyoni ubwazo ntizikiryama Nko mu ruturuturu rw'igitondo Ziba zivumbutse iyo mu byari 30. Zijya gushaka ibyazitunga Iyo zigutanga kugera hanze Zitagusumbya kugira ubwenge Ubwo bugwari iwawe ukeje Uzabutura nde hano i Rwanda ? 35. Korana umwete akazi wahawe Gukora ni kare ukora ibikwiye. Nge ngaya cyane ingayamurava Bakora akabo nk'abagahaze Hagati yabo ngo karushya ishaka 40. Bosi yaza ngo imvura iraje Bakora byose banihenda Bacunga ijisho batishimye Nyamara kandi iyo ugenzuye Uwayibahaye inkeshwandonke 45. Yayibahaye bamwinginga. Rubyiruko mwese ni mwe mubwirwa, Kuki mutinya ako k'ubuyede Ngo imbaraga zanyu zisarurwe Mukanga rwose umurimo nk'uwo 50. Utunze benshi kugeza n'ubu Mushaka ibiro mwanga kwiga?!
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
11 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Mukunde ishuri ubwo ntimuziba Ngo ejo hazaze mufite utwanyu Nkomeze inganzo nkibibabwira 55. Ko ari mwe u Rwanda ruteze amaso Ko ejo hanyu ari mwe hareba Muri ibango u Rwanda rw'ejo Mukunde umurimo ni urutindo Rw'ejo kandi nta gihombo. 60. Imbaraga zanyu ni cyo gishoro Kurera amaboko si umurato Kubura umukoro si ubumuntu Gukora rero ni bwo bugingo Dukore umurimo tutijana 65. Ni yo soko iduha umugati. Bangavu namwe birabakwiye Mwegutinya bitabakwiye Na mekanike mwayibasha Mwaba geshi nta na menshi 70. Inzego hirya yewe nyinshi Z'imirimo yose ya hano rwose Zakubera nta rubanza! Kunda umurimo uzanakundwa Urawukunde umenywe na bose 75. Kunda umurimo wawe cyane Reka urugomo umugono uwange Umurimo wose uwuhe umurongo. Umurimo wose ni Mutabazi Nk'igihe wakozwe nta bugwari 80. Niyo waba ucukura urwiri Cyangwa wenda ucunga imari Cyangwa rwose utera irangi Byagutunga ntuce ishati Byakurinda no gusega 85. Biboneka rwose bya gisenzi. Murimo mbyeyi y'abo utunze Ibyiza byawe bizwi hose Ukaba n'ibanga ry'abagutunze Izahabu ubitse iyo turayizi 90. Itunga neza uwabize icyuya Ikamara inyota uwagize icyaka Iyo uwuhembewe ukoze umunsi Cyangwa wenda umaze uko kwezi Wagutunza ukaba umutunzi. 95. Gukora neza kandi cyane Ni byo bibyara urugero nyarwo Rwadutera guhimbarwa Dukora cyane tutijana Naho ubugwari si umurongo 100. Uzana amaronko iyo mu ngando. Mbonye inama yewe mwumve Ugize amahirwe yo kuwuronka Awukore neza ni wo muronko Ni wo murunga uzirika iminsi
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
12 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo105. Ukaba nk'inyundo ihonya ubutindi Uwo utayitunze azira kuramba Uwayitwaje akamara iminsi Umurimo iwacu wo nuganze Iyo ukozwe neza uko binakwiye 110. Uguha ibyo byose nta cyo ukwimye Umurimo uganze urwa Gasabo. Ngaho twese dukore cyane Tubone kashi dusibe ideni Mu bushoferi no mu bufundi 115. Mu by'ubuhanzi no mu buhinzi Mu bumotari no mu bunyonzi Mu budozi no mu buvuzi Iyo mu bubumbyi no mu bubaji Mu bukarani n'ubusemuzi 120. Uko uwuhawe wuhe igiciro Wukore neza ubone agaciro Amaherere naza weme. Ndabona rwose igihe kirenga Mbuze uko ndata umurimo wange 125. Ngo nywuririmbe ubutawuremba Ndanze rwose mbuze uko ngenza Umurimo wacu mvo y'ubukungu Iyo wawuranzitse uwitesha Uragucika ukagana abandi 130. Iyo mu batindi bota ihangu Iyo tuwukunze tuwisunga Duta ubutindi bukaduhunga. Ndakuririmbye murimo wange Ni wowe soko iduha umugati. NZITAKUZE Donatha
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
13 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo KUNDA UMURIMO Nteruye ntewe ishema n'isheja No kubabwira igitumye nshinga Ngashira ubwoba nkavuga impamvu Yo kuba intore ibarusha intambwe 5. Ukaba na Rwesamihigo w'ejo. Umurimo ngiye kuvuga none Ni wo uduteza imbere mu bandi Iyo ukozwe neza ukanozwa cyane Utugeza heza tutibwira 10. N'ikizere kikaba cyose. Umurimo kandi iyo ukozwe neza Ni wo udutuza iyo mu mutuzo Ukugira umwami w'ibihe byose Ukanakurinda kugwa mu moshya 15. No kuba icyasha mu bo mubana. Umurimo kandi unogejwe neza Uguha agaciro mu bo mubana Ukaguha insinzi y'abakurwanya Maze ubutunzi bugana inyenga 20. Bukaba intero y'ibihe byose. Iyo ukora neza ugahora ushimwa N'ikizere kiragusaga Maze amahirwe agahora iwawe N'abagushaka bakaba benshi 25. Mu by'ubutunzi naho ukagwiza. Si wowe kandi gusa bihira Umurimo mwiza unogejwe cyane Ugirira benshi umumaro mwinshi Inyungu rusange zikaba zose 30. Igihugu cyawe kikaba icyatwa. Umurimo kandi unogejwe neza Unageza heza igihugu cyawe Inyubako nziza zihiga izindi Uburezi bwiza bugera hose 35. Icuraburindi rikagihunga Umucyo ugakwira igihugu cyose Ubukene bwose bukagihunga N'abagituye babona byose Ibyiza byose bikagihunda 40. Ubuzima bwiza bukabasaga. Igihe cyose udakora neza Ubukene iwawe buzaganza Uzitwa intati n'icyomanzi Amazina yose aya adafututse 45. Azaba iwawe nk'ibiryo byawe. Uzitwa Bihemu Baryutwabandi Karyamyenda Kanyamadeni Maze uzerere wabuze aho uba Usigare ushinze utagira intaho 50. Nk'imibu itaha iyo mu bigunda Intego zawe zizatabwa N'ishema ryawe rizatuba Ubwo ute agaciro mu bo mubana Amahoro yawe abe araguhunze 55. Usigare utindahaye mu bandi.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
14 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Igihe uzaba umunebwe byumve Ukamera nk'aho bitakureba Ibyo bakubwira ubifata ni ayo Ntuzatunga ngo ugire ihirwe 60. Kuko icyo utanga ari na cyo uhabwa. Ubwo uragenda ukagwa iyo ngiyo Ukamera nk'aho utagira abawe Kuko watinye kuvuga intwaro Umurimo mwiza ukugeza aheza 65. Reka iyo ntwaro ibonerwe umwanya. Ubwo urabwirwa ko bidakwiye Kubona wanga umurimo wawe Ugira ngo ahari hari abakwanga Nyamara ubwenge ubwo buragiye 70. Ubwo uhore ugenda utagira iyo ujya. Ese mugenzi ubwo ibyo wabwiwe Kugera n'aho batagushaka Uzira kutimika ubwo butwari Umurimo mwiza ngo ugezwe hose 75. Ubwo urashaka iki nyakubyara? Fata iyo ntambwe Igihugu cyose Unabaze neza barakubwira Upfa kuba wumva ibyo bakubwira Bakagutera umutima mwiza 80. Maze ugakunda umurimo wawe. Umurimo wawe ni wo ugutunga Ukanagutuza ukabona ituze Guhora iteka bashyashyana 85. Umurimo mwiza ukagezwa hose. Ese mugenzi ko bitagoye Nyamara kandi ko binakwiye Ko ukora neza umurimo wawe Uzigama ifunguro ry'ahazaza 90. Mu gihe uzaba ukubwe n'ubwire. Shyiraho umwete ku cyo washinzwe Ugire umurava mu kazi kawe Ni biba ngombwa ushyiremo ibyawe Umurimo wawe uwunoze rwose 95. Maze ube intore ibarusha intambwe. Ubumenyi ukura iyo mu mashuri Nibukubere imbarutso nziza Ubwo uhore uhanga umurimo wawe Udateze abandi bagukoresha 100. Uhorane ituze mu kazi kawe. Rubyiruko namwe birabareba Cyo nimukunde umurimo wanyu Imbaraga zanyu muzikoreshe Munazitange mutiganda 105. Kuko ari mwebwe ngabo y'isonga. Haguruka none ejo si ahawe Ikivuzwe cyose ugihe agaciro Kuko kibumbiyemo ubuhanga Bufasha uhanga kuba umuhanga 110. Agahora ahanga ibiruta iby'ejo.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
15 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Dore ejo hawe ni wowe ubwawe Gerageza rero uhagire heza Ukorane umwete uzigama iby'ejo Hato utazabura ugutabara 115. Mu gihe uzaba ukubwe n'ubwire. Ibishya bije ntibigutware Nibikubere ibyo gukoresha Uboneza neza umurimo wawe Ubwo bikuviremo inyungu nyinshi 120. Aho kukubera inzitizi cyane. Muhashye rwose ibyo bibasenya Ibiyobyabwenge mubice iteka Byo bibatera kuva mu byanyu Mukanatakaza ayo mashuri 125. Mukaba ibyohe by'ibihe byose. Mufate ingamba zihamye rwose Mube umusemburo w'ubukungu Igihugu cyanyu kigere heza Kuko ari mwebwe mbaraga zacyo 130. Muhore mwubaka mudasenya. Mu bumwe twese tugane isoko Abakuru namwe mutube hafi Muduhe inama turazishaka Umurage mwiza uyu w'ubutwari 135. Ni wo dushaka nk'abato iteka. Ndasaba Imana yo igaba ibyiza Ngo ibabe hafi mu kazi kanyu Imbaraga zose izibahe rwose Ihorane namwe amajya n'amaza 140. N'inzira zanyu izinoze iteka. Mureke nanzurire aha ngaha Mbasaba mwese guhora iteka Munoza neza imirimo yanyu Rugaba utanga imigisha yose 145. Abahore hafi mu bibagora. Yari umuhanzi uyu w'umuhanga Ufite ubuhanga bwo mu nganzo Buzira inenge, buzira icyasha Iyampanze nge ndayishima 150. Mugire Imana n'amafaranga. MUSANABERA Rachel
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
16 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo IMBADUKO Y'UBUGIRI Ngannye inganzo ngamije inganji Nteruye intero yuje inama Mboneje intambwe iboneje intero Ikaba intero imwe ya Gihanga, 5. Dore intsinzi ikeba ubutindi. Umva iyi nama kara k'u Rwanda Mparira inganzo nguhe impanuro Nkurage intwaro idatsimburwa Mbaduko y'ubugiri n'ubugingo 10. Ni ingirakamaro mba nkwanga! Abayitwaje baratsinze Abayihunze barazonzwe Ntitenguha ku rugamba Kandi izirika n'iyo mitaga 15. Ni umurimo uyu umwe udutunze. Kunda uwukunde nshuti yange Kunda uwukunde ukunde u Rwanda Kunda uwukunde ukunde Rugira Kunda uwukunde urakuramira 20. Kunda ukubere akabando k'iminsi. Abawimikaje baratuje abawimakaje Baratuye baratekanye Nta kabuza bateye imbere Bati: “Ni ubuzima ndahiye data” 25. Begere baguhe impanuro. Erega uranadusirimura twese Tugasusuruka ubudasigana Tukitwa abakozi ingero indatwa Aho kutwita insigarabyaro 30. Ari byo kubeshyera n'amateka. Umurimo si uyu utugira ibyohe Ni umwe uvomwa ubuzi bwacu Iyo tuwutatse dufite intego Ni wo utubera indango nziza 35. Tugasigasira ishema ryacu. Ubamo myinshi inyuranye cyane Isaba iz'umubiri n'iz'ubwonko Ngibyo kubaka no kubaza Ari uguhinga byo no gutwara 40. Ababimenyereye murabizi. Umuhinzi ahinge akera keza Ucuruza atange acure ifaranga Muganga avure ubuzima bwame Ingabo zikeshwe umutekano 45. Nange nti: “Ganza murimo mwiza. ” Ngiyi kandi isaba iz'ubwonko Isaba ubuhanga bwa Gihanga Twita ubw'ikoranabuhanga Guhanga byose no kuririmba 50. Tukanavumbura n'ibishyashya
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
17 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Kugena imigambi ya buri munsi Na za gahunda twese twumva Minisitiri ati: “Ni byo ibikwiye” Mwarimu ati: “Uburezi ubukwiye” 55. N'abanyenganda ntituhatanzwe. Umurimo twese biratureba Tugane abatugenera impanuro Amahirwe ntiyagusanga uryamye Kandi iy'ubute igisebe ntirya 60. Abakunda umurimo ni bo bahirwa. Uraduhuza ukanatubumba Tukaba umwe twese boshye abonse Rimwe ry'impanga zikura neza Ukatubera ubumwe bupfundo 65. Inshuti iruta inshuro mbibabwire. Ubwo twari amatsinda ubutane Umurimo uraza uba uraduhuje Utubera inzira y'ubwiyunge Ubumwe bwacu bukaduhuza 70. Amahoro iwacu agasagamba. Murimo ni nde utazi akamaro kawe? Uwo aba yigiza nkana rwose Ubunebwe wese bukamuzonga Uwo mwanzi uzira kuramba 75. Nyamwangabirama iyo biva ukanga Ni gute rwose uhunga umurimo Amaramuko yacu tuyawukesha? Murage w'ubugiri n'ubugingo Kandi rwose ugakunda kuramba 80. Ni wowe utuzirikira iyi mitaga. Umurimo uraguma twe tukaramba Abawimakaje urabatunza Iminsi ikicuma bagacunda Ndavuga ingoboka muzi mwese 85. Ihabwa abasahuwe basaza. Niduhaguruke dushwekure Dukore kandi dufite intego Ibiburamumaro tubyirinde Umurimo ni utanga umusaruro 90. Kandi ushaka inka ni ko aryama. Mureke twigire Banyarwanda Gutega amaboko ntibidukwiye Ntibatumara imbeho abadutiza Umurimo wawe uwukore neza 95. Indi mishyashya yo unayihange. Dore inama isumba izindi Mu byo hanze mwegutwarwa Ngo bibatware umutima wanyu Bibibagize umurimo umwete 100. Ni mwe rubyiruko ni mwe mubwirwa.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
18 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Turi imbaraga ibyo murabizi Z'Igihugu cyacu ubu n'ahazaza Kandi uhunze umurimo nawe Ubwo isi ikwigabiza ikugasha 105. Wayikekaga impuhwe ndende? Reka nkubwire naguhanura Unenga umurimo nkawe Aho kuwusingizanya umurava Ngo awurinde guta agaciro 110. Nta gisubizo azahakura. Mukozi muvandimwe unteze yombi Umurava, umwete birakurange Umurimo utoshye ni wo ukurambya Ubushake n'umutima bikajyana 115. Umukozi ni uwo ni we dushima. Ijabiro muzi haguma Imana Nge ingume yange ni iyi nganzo Ngumane ijambo jabo ngukeze Nkomeze ncyahe nkebure twese 120. Cyane cyane abanebwe bizwi. Mbe wizeye ute aho hazaza Udakora ngo wiyuhe n'ako kuya? Umurimo ugendana imbuto zawo Umubyizi utanga umusaruro 125. Tuwutega iminsi bikaba iteka. Umurimo hose bavuga iteka Indangagaciro yo kuwukunda Niturange aho turi hose Twigire twubake ubu n'iby'ejo 135. Mu Rwanda rwacu twe twifuza. UFITINEMA Déogratias
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
19 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo UMURIMO None Imana ingabiye inganzo Ngo nshire impumu nshire igihunga Ngo nterure ndate umurimo mwiza Noye gutatira uwo musingi 5. Umwe udutunze twese muzi. Waraduhuje uduha kuganza Mu bumwe bwacu uduha guhirwa N'ubusabane mu Banyarwanda Ibyo gusabiriza turabitsinda 10. Uwo ni umurimo wokaramba. Uwo udushinga kubaho neza Ukadutera ishema mu bandi Ukaduha inganji ubuzima bwose Ukadushingana igihe cyose 15. Tukaba indatwa aho turi hose. Singutaka bimwe bisanzwe Sinkabiriza gisizi rwose Si n'amagambo ngo ngushyeshyenge Ndavuga umurimo ubutiganda 20. Nyina w'iterambere rirambye. Ari umuhinzi ari n'umuhanzi Ari umutegarugori n'umuganji Ari umuhungu ari n'umukobwa Umurimo mwese ubu urabareba 25. Tuwukore neza uzadutunga. Wukore neza ukorane umwete Umurimo wawe ntiwinube Ubutiganda ukore ubikunze Uwuhe agaciro uwunoze neza 30. Ni wo uduhangamo ikizere. Umurimo muzi si amagambo Si amatiku si amateshwa Si ubusambo si ubusinzi Si uburara si uburaya 35. Ni ugukoresha imbaraga zacu. Igihe cy'umurimo niba kije Baduka ubyuke ureke gutinda Ibitotsi n'imbeho urabitsinde Ntibikugashe ngo uryamire 40. Burya ubukungu bugira imvano. Niduhagurukire rimwe twese Twubake u Rwanda igihugu cyacu N'ubumwe bwacu aho turi hose Mu mirimo ihuza ab'ingeri zose 45. Uwawe ni ishema urusha abandi. Banyarwanda ntawuhejwe Rubyiruko kandi Rwanda rw'ejo Imirimo twese turayihange Tureke kumva ibiva iw'abandi 50. Dukore twese dushize amanga.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
20 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Tugire imitungo idatatanya Dukoresha neza imbaraga zacu Dushinga impuza mu Banyarwanda Dukunde umurimo ukwire hose 55. Udushya tugwire umurimo uganze. Umurimo twese ni wo musingi Ushishikarirwe na buri wese Ni na wo shingiro muri byinshi Ukaduhuriza mu rukundo 60. Ukaturinda ubuhemu rwose. Gukora cyane nibiturange Kwigira twese bikaba intego Ku Banyarwanda bikaduhuza Bikaduhesha ishema imahanga 65. Umugayo ukangwa tukawutsinda. Umurimo ni umuco Banyarwanda Abawutoye barawutoza Bakabatangaho ingero nziza Bakaba indatwa imihigo yaje 70. Bakahaserukana ishema bemye. Niba ugiye mu kazi kawe Kwiganda byo ubyirinde Ugandure ibigandaye Ugaragaze uwo muhate 75. Maze amajyambere abe karande. Utojwe umurimo azira igihunga Azira guhunga ibibazo bije Ahinda icyago n'icyagane Aharana yesa imihigo yose 80. Maze agashinjagira gitore. Mubyeyi na we ni wowe ubwirwa Toza abawe umurimo mwiza Unababera ingabo y'isonga Unabarinda ubwo bwigunge 85. Ubakundisha gukora neza. Si ikinegu oya gukora neza Si n'ubusembwa bwogasendwa Gukora neza ni n'ubutwari Bukanadutoza gusabana 90. Tukaba intore iboneye rwose. Nituwutoze abo badusanga Tubakirane n'urugwiro Uwo musingi nituwukunde Dutere intambwe tugana heza 95. Uwo ni umurimo ndawubatuye. Umurimo wawe uragutuza Ugatura ugatekana Ugatuma uhirwa ukaba icyo ushaka Ukakugeza hose aho wifuza 100. Ukabaho neza unatekanye.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
21 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Izihirwe shenge ushire agahinda Uzire guhindana n'ibihinda Ukore utunge ureke gutinda Maze ubutindi bushire iteka 105. Ishema ryawe rikure iteka. Ubwo bukungu nibukurange Ube ku isonga kwa Gihanga Uhange uhangamure ubutindi Maze usamaze abakozi bose 110. Uhe agaciro Igihugu cyacu. Dore ibiranga umurimo shenge Ibikorwa byiza birawuranga Uwo murava n'ubwitange Ubwo butwari n'ubushishozi 115. Ni wo musingi w'ejo heza. Ukaturinda ipfunwe mu bandi Ukadutera ubupfura iteka Ukaduhesha ishimwe iteka Tukishimira iyo mishinga 120. Ukaba ishingiro ry'ubukungu. Ari abafundi ari abayede Ari abarezi ari n'abavuzi Nidukore neza tutinuba, Tubikundishe n'abadusanga, 125. Tube indatwa aho turi hose. Burya iyo ukunze umurimo wawe Biraguhira bikagutunga, Inyungu zawo zikagusaga, Ugasanganizwa amashimwe, 130. Ukabaho neza nta gusonza. Ugasanganizwa amashimwe 130. Ukabaho neza nta gusonza. Guhitamo neza byo ni ingenzi N'ingeri yo kwigeza ku ntego Ni ingingo yo kwitunga Kwigira byo bikaba intego 135. Dukesha umurimo wo karamba. Nukomeze uduhe umusanzu, Utubere umusingi mu kwiyubaka Uduhe ubutwari dute ubugwari Maze dukore imirimo y'ubutwari 140. Amajyambere agwire iwacu hose. Cyo Banyarwanda nshuti z'u Rwanda Nawe wese uje kurutura Hanga umurimo uhashye ubutindi Uzane umuganda nzane umusanzu 145. Tubihurize hamwe twese. Twubake twese ubutiganda U Rwanda rwacu rw'ubu n'ejo Ishyaka ryacu ryo n'umurava Nibiturange aho turi hose 150. Bityo dutambe ishema n'isheja. Maze ubukene bukendere Maze ubukungu bwime hose Turuture dutekanye Tubikesha imirimo yacu. UWAMBAJIMANA Adelphine
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
22 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo UBUPFURA
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
23 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo IPFUNDO RY'UBUPFURA Mbega ni iki upfunyitse pfundo Ko mbona upfumbatiranywe ubwuzu Ukaba nta n'umwe ugupfobya Abato n'abakuru bagutunze 5. Nkabona nta pfunwe bibatera? Dore warimye kandi uremye Uri mu biganza by'abagutunze Abatagutunze nta mutuzo Bitotomba by'ubudatuza 10. Bati: “Tugushije ishyano rwose”. Mbega ni iki upfunyitse pfundo? Ni iki kandi upfunyitse rwose Gituma bose bakwigomba Bakagutoza n'abato babo 15. Kuva mu bwana iyo mu mavuko Bati:“ gutunga wa mutungo Ugatekana by'agahebuzo Umutima utunze utagira icyasha Ni ugutunga na rya pfundo 20. Iryo ridatera ipfunwe uritunze” Mbega ni iki upfunyitse pfundo? Cyono mbwira ikintu pfundo Cyaguteye kugera i Rwanda Ukaba ikirango cy'abarutuye 25. Bakagupfumbata mu gipfunsi!Mbwira bupfura bw'ipfundo Ngo nkwigombe nkugundire Nkugire inkingi uze ube iya mwamba Maze nkubwire n'abato bose 30. Bamenye ibyawe bakwisunge. Mbega mwana uri mu ishuri Nawe murezi urera abatoya Mbe muhinzi urimo guhinga Nkubaze nawe ga mucuruzi 35. Mbese muzi iby'iri pfundo? Ndaje ndate uyu muco wacu Ndaje icyatwa cyo mubaratwa Ndaje icyuzuzo cy'umutuzo Ndaje umwana w'Umunyarwanda 40. Maze nkubwire iby'iri pfundo. Ryitwa ipfundo ubupfura i Rwanda Ririmo ubupfura ntimirwa Ririmo ubwuzu ubu mbukubwire Ririmo ubwiza buzira ubwange 45. Rikaba umwuzuro w'urukundo. Niba ushaka kumenya ibyaryo Uhawe ikaze mu rw'igihumbi Utubaze icyatumye tuba indatwa Tukaba indangamirwa imahanga 50. Tukaba inkundwa iyo mu misango.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
24 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ni uko twamenye icyo dashaka Dufata ingamba zo kwihuza Tuti: Umutungo ni rya pfundo Rimwe ry'ubupfura bumwe bwacu 55. Ubu ni ikirango cy'abarutuye. ” Ubucakura bwose twarataye Duca amacakubiri mu Rwanda Mu muco wacu ico riracibwa Ururimi rwacu rw'Ikinyarwanda 60. Ruraduhuza dukora ibyiza. Indangagaciro ubupfura iwacu Imfura musangira itagushiha Imfura mugenda intambwe ihuje Mugirana ibanga ubwo ikarizika 65. Wapfa kandi ikarera abawe. Ngiyo inyamibwa ikwiye u Rwanda Ikaba icyatwa cyo mu baratwa Ikanaba icyuzuzo cy'umutuzo Nguwo shenge uwo Munyarwanda 70. Ni we wahawe intebe i Bukunzi. Nguko kandi uko Abanyarwanda Tugira ubupfura ipfunwe ritinya Tuba inyabutatu izira icyanzu Tukisanga urwa Gasabo 75. Turuha amahoro ruba amahire Turema u Rwanda ruzira urwango Turema urwuri turimo twese Tugana urwimo tugira urweza None rwizihiwe n'abarwo 80. Rurasusurutse ntirusuherwa. Twagize ubupfura budashonga Dusasa isano turuha isura Dusana byose rurasagamba Ubu abarusura barisanga 85. Abanyamahanga bahaca ingando. Isari yatezaga ubwo busambo Turayisarika dukora twese Duca ubunyanda buranyonyomba Mu bumwe bwuje ubupfura bwinshi 90. Buhora iteka mu muco wacu. Ibikorwa remezo turabitashye Dore amashuri turayashinze Dore amavuriro y'ubuhanga Dore imihanda izira guhanda 95. Dore amajyambere yo mu cyaro No mu buhinzi tugeze heza. Ubupfura ndata ni na bwo mvano Y'ubwo bwema n'ubudasumbwa N'ingabo z'u Rwanda ntizishyikirwa 100. Ndetse amahanga arazisunga Ni byo bituzaniye ibikombe. Ubupfura nsega ndabubabwira Ni ubu bwanga igihemu cyose Aho bakureba ndetse n'ahandi 105. Yaba inda nini no kugambana Ibyo bigatabwa iteka ryose. Ni na yo mpamvu ubu Abanyarwanda Ubupfura bwose tubwitoza Byo bidutera kugira ijambo 110. No mu mahanga ijabo ari ryose. Na rwa rujijo tunajijishwa
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
25 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo N'abava hirya baza iwacu Ngo dute ibyacu tugane ibyabo Ngo batujore tubure ijambo 115. Ubujiji nk'ubwo twarabwanze Ntibukiganje ijuru ry'iwacu. Dufite intego ihamije intambwe Ubupfura bwacu nk'Abanyarwanda Butumye twanzuranya icyo cyago Ndavuga cya ruswa k'ikimungu 120. Ubu mu nkiko ni amahire No mu muhanda yarahacitse. Ngwino wime bupfura iwacu Duce umurava w'ubwomanzi Ubudehe hose tubuhe impundu 125. Na mituweli ntitukarembe Gira inka kandi ugire inzu nziza. Uwakubwira iby'iri pfundo Kereka mwicaye ntimucutse, Ryaduteye kuba intajorwa Ubupfura bwizihiye ab'iwacu 130. Nawe rwose nibukurange. Harashamaje aho turi none Haraharenze aho tujya kandi Gutera intambwe imwe ni yo ntego Mu nyabutatu izira icika 135. Ntituzatatira icyo gihango. Ooo! Bupfura pfundo ry'ubunyarwanda Ukaba icyatwa cyanga icyangwe Ko numva umbereye ikindanga Ukaba ikirango cy'urunyenyeri 140. Iwacu i Rwanda umurika hose Uwagutuza umutima wange! Ngwino shingiro ry'urukundo Bupfura bwizihira ubutunze Ngwino uture umutima wange 145. Ikibi gihunge mporane ikiza Ikizira cyose kibure icyanzu. Ngwino pfundo bupfura iwacu Ngwino usabe n'abato bose B'uru Rwanda rw'ubu n'ejo 150. Tube mu rwizihiwe n'abarwo Urwa Gasabo tukuririmbe. MFITUNKUNDA Emmanuel Chrysologue
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
26 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ngaha ndaje mfura z'i Rwanda Ndaje nshaka gushira amanga Ngo mvuge impamvu nteye mpanga Imivugo myinshi iri mu marenga 5. Abatazi imvano bikabatonda. Umwanya nguyu nawubonye Ijambo ryange ndaribabwira Mbwire abana mbwire abari Abasore mwese ari n'abasaza 10. Ababyeyi namwe mumbe hafi. Intego yange y'uyu munsi Y'iyi nganzo izira kuganzwa Ni iyo kwibutsa buri wese Indangagaciro izihatse zose 15. Ubupfura iwacu buhabe inganji. Mwana w'u Rwanda ibi ntibikwiye Ko uvugwa iteka mu bidakwiye Ukavugwa nabi ahantu utuye Bavuza induru ahantu uciye 20. Ngo uriya mwana yarabiciye! Mu bo mubana ukaba igisambo Ngo aho uri hose ugira amagambo Abakubonye ngo dore ikirumbo Mwana w'u Rwanda ibyo ntibikwiye 25. Ubupfura iwacu buhabe inganji. Oya, ntibikwiye mfura y'i Rwanda Kwitwa intumva ahantu hose Hamwe n'agasuzuguro karenze Bakugaya iteka ahantu hose 30. Ubwo si ubupfura bw'i Rwanda Ariko kandi kugira umwanda Ibyo ntibikwiye imfura y'i Rwanda Kwigomeka no kwikunda Ibyo ntibikwiriye Umunyarwanda 35. Ubupfura iwacu buhabe inganji. Abana b'imfura ikibaranga Babana neza mu rugo iwabo Bakunda iteka gufasha abandi Bazira iteka kuba ibigwari 40. Aho bari hose hahora ituze. Umwana w'imfura ikimuranga Ahora iteka afite ubuhanga Agahora iteka ari ku murongo Ashaka iteka kuba umuhanga 45. Ibyo akora byose ntibamunenga. Igihe cyose ari mu ishuri Atora neza ibyo yigishwa Agakora neza imikoro ashinzwe Akabaza neza aho atumvise 50. Ubupfura hose buramuranga. UMUCO W'UBUPFURA URATURANGE
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
27 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Gukora ibyangwa no kwiyenza Gusaragurika no kwangiza Reka gusuzugura n'ironda Byo gusamara no kudashima 55. Iteka ryose ahora abirwanya. Rubyiruko namwe reka mbabwire Dore iyi si yacu ikeneye inkunga Kandi zihishe muri twebwe Nitwirinde ibi bibi byose 60. Ubupfura iwacu buhabe inganji. Ishyari mwumva n'umururumba Ubwo busambo bwo n'ubusinzi Ubwo busambanyi buca ibintu Bukameza ubwoba bwa karande 65. Ingeso z'ubwambuzi n'ubugugu. Niduhuriza hamwe inama Tukarwanya n'ibiyobyabwenge Bityo tuzitwa imfura z'i Rwanda Abadukuriye ubwo badushime 70. Kandi Imana izaduhemba. Inkingi z'ibibi nituzirwanye Impande zose tubikumire Intego yacu nk'Abanyarwanda Ibe kubyamaganira hose 75. Ubupfura iwacu buhabe inganji. Barumuna bacu ni twe bareba Ntitwitware uko bidukwiye Na bo batore uwo muco wacu Ubupfura i Rwanda bube umusingi 80. Abanyamahanga batwigane! Ubupfura iwacu nibuturange Dufasha abandi mu bibagoye Itegeko ryubahwe uko bikwiye Maze murebe Igihugu cyacu 85. Ngo kiragwiza imfura ibihumbi. Namwe babyeyi mwe mutubyara Mukadutoza uburere bwiza Mukadutegurira ejo hazaza Ubupfura bwanyu ni bwo dutora 90. Nimubuduhundeho uko bikwiye. Namwe abakambwe muduhe inama Zitavangura mu Banyarwanda Zisobetse ubupfura n'urukundo Nk'uko musanzwe mubidutoza 95. Munongeremo n'umuhate. Rubyiruko mwese turabashaka Dukeneye inama muduhanure Ubupfura iteka bwabaranze Mubudusangize tubutore 100. Tunabutoze abakiri hasi.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
28 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ubupfura iteka buraturange Mfura z'u Rwanda hirya hino Impano nziza iruta ubutunzi Ndetse twazaraga n'ubuvivi 105. Bakazabutwibukiraho iteka. Banyarwanda aho muri hose Bana b'u Rwanda nshuti z'u Rwanda Mucyo duhuze imbaraga zacu Umuco w'ubupfura tuwutore 110. Twubake u Rwanda ruzira urwango. Ese Munyarwanda ubu wumvise Izi mpanuro z'uyu munsi Uri migambi yihe ngo utubwire Intego yawe kuva aya none 115. Mu gukwiza ubupfura i Rwanda? Reka mbe nsubikiye aha ngaha Ariko tuzongera dusubire Mbe Munyarwanda ndetse n'abandi Reka ibitindi umenye ibikwiye 120. Aho uri hose ibyo ukora byose. Hano mu Rwanda no mu mahanga Menya iyi ntego uyigire iyawe Imihigo yawe ya buri munsi Ibe gutoza umuco ubikwiye 125. Ubupfura iwacu buhabe inganji. KUBWAYO Léondrie
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
29 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo UBUMWE
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
30 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Nteruye intambwe nini mbasanga Ntera indirimbo mbaha iyi nganzo Ndavuza impundu mvuga iyi nganji Nyiva imuzingo nk'umuhanuzi 5. Ndasaba muntege amatwi mwese. Reka mbaratire uyu muhuza Isaro risumbya ayandi ubwiza Rikaduhuriza hamwe twese Ndi Umunyarwanda inkingi mwamba 10. Mumuhe impundu yeme aganze. Dore ibi byavuzwe n'abahanga Ndetse ibi byavuzwe n'abaganga Ko ubumwe bwacu ari we muhuza, Kuva na kera kwa Gihanga 15. Ibi bitangaza abo b'imahanga. Umuhuza wacu mvuga gakondo Kuva na kera nkitoba akondo Guhera kare kare mu gitondo Nkabona byose ari mu rukundo 20. Ubwo tugahuzwa n'umuco wacu. Gufatanya twese biraturanga Dukoresha iteka bwa buhanga Yewe n'ikoranabuhanga No mu ruhando mpuzamahanga 25. Tukahashinga dushize amanga. Iryo rero rikaba ibanga Rihora iteka rishakishwa Ibyo bikadutera wa muneza Tukajyana ishema n'isheja 30. Ishyaka ry'u Rwanda rikaturanga. Uzaze urebe hano urugwiro Tukwakirana n'agaciro Amahoro byose bikorwa neza Naho ibyo mu mpampuro muruzi 35. Bikajya mu ngiro mubireba Uzaze twicaye ucinye ijisho Nk'iyo dukitse uturimo twacu Tuvuye kubagara no guhinga Inka zitashye tuziririmba 40. Ni byinshi cyane bitangaje. Ibitaramo iwacu uzaze urebe Urebe intore zivuga imyato Wumve abana bafite inganzo Ubumve neza bava imuzingo 45. Ejo utazitwa ingwizamurongo. Ndabona abana bagana ishuri Ndabona n'inka zigana inzuri Inyoni ngizo ziva mu byari Ndabona inyambo zo mu Rukari 50. Ziteye ubwuzu mu bumwe bwazo. DORE UMUHUZA W'ABANYARWANDA
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
31 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Zabira zose mu majwi meza Zifite iya mbere yashishoza Zigahora iteka ari na zo ntyoza Zigahinduka nk'abatoza 55. Zigahuza ururimi rwazo. Ubu turatarama tugasagamba Abato n'abakuru mu ngamba Tubyina injyana irimo ikinimba Tuvuga ibyivugo n'amahamba 60. Ibyo bikatwongerera kuramba. Ururimi rwacu rw'Ikinyarwanda Turuvuga hose no mu mihanda Rukaduhuza nk'Abanyarwanda N'iyo duhuriye mu muganda 65. Usanga twese ntawuganda. Dore abasaza n'abato babo Sakwe sakwe mwana wange Tugasakuzanya ubutitsa Imigani ngiyo tugaca twese 70. Ubwo umuco mwiza tukawutora Muhuza wacu nk'Abanyarwanda Tukabitora nk'abanyamwuga Ku bw'ububasha bw'ubumwe bwacu Ukanaduhuza tukaba ipfundo 75. Nkwise rukererezabagenzi. Ibi mwumva mwese bya Mirenge Ashwi yewe ntibisaba n'ubugenge Ahubwo bisaba kugira ubwenge Ugakora ibyiza bizira inenge 80. Na wa muhanzi yarabihanze. Ubumwe bwacu bweme hose Ururimi rwacu ari rwo muhuza Umuco wacu uzire ikemangwa Ni byo musingi w'ubumwe bwacu 85. Ngaboyisonga ikatuba intero. Ibi bihereye mu mpinja Bikaba intero no mu bugimbi Bigasagamba no mu bakambwe Na bo bakivunira iyo sambwe 90. Ubumwe bwacu ntibwasumbwa. Indimi zindi sinzihinde Tumenye zose zo n'Igihinde Iz'abaturanyi nk'Ikigande Igifaransa mvaburayi 95. Ikinyarwanda kirazirenge. Ibyo bihangano turirimba Yemwe mwese munabihimba Nimubihange mu Kinyarwanda Mu bumwe bwacu tutabugasha 100. Bwame iteka buzira icyasha.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
32 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Gukura neza uzi ibiva iwanyu Ukamenya neza za mironko Erega ntitwijute nk'ibinonko, Bitazatwangiza mu bwonko 105. Umuco wacu si uko uteye. Cyo nimuteke munashishoze Ndetse mutekereze gitore Mwese abambariye urugamba Nimwirinde mutaba ibyohe 110. Izo mpanuro ni zo mbahaye. Ntitugatatire umuco wacu N'ubumwe twarazwe na Gihanga No muri iri terambere rirambye Ibyiza byose bibe umusingi 115. Umuco wacu urabe umuhuza. Kuyavuga yose ntibyakunda Itama ryimuriwe akaryoshye Mureke ncumbikire ahangaha Tureke twese uyu muco uganze 120. Ni we muhuza w'Abanyarwanda. IKAMBA Amen Divine
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
33 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo IBANGA RITUMYE MPANGA Nteruye inganzo nka Kanyarwanda Nserutse nemye nk'Umunyarwanda Wakuze atozwa ubumwe ndatana Akaburirimba butamuhana 5. Ngiryo ibanga ritumye mpanga. Nanzitse ntumbereye urukundo Ngo Abanyarwanda dukore ipfundo Rimwe rizingiyeho umugambi Umwe w'ingenzi ku Banyarwanda 10. Ndetse no ku isi muri rusange. Kanyarwanda ngiri ibanga Ritumye mpanga ngo uve mu kaga Na mbere hose tuva kuri umwe Ivangura riva ku bera 15. Rireke utuze ugarure injyana. Erega Rwanda wahoze uganje Mbere y'uko dutatana Ngo ubutatu butindi butwagaze Ndavuga Hutu, Twa na Tutsi 20. Byimitse umwaga mu Banyarwanda. Amoko yimura ubumwe i Rwanda Gusa ntitwabura iyo nkomoko Nubwo twanyura mu buroko Ndi Umunyarwanda ni cyo gitero 25. Ikaba n'inkingi y'Abanyarwanda. Ibuka u Rwanda rubura impamba Ikenda na kane amajoro ahanda Agahinda kacu ubwo ari ko mpamba Nyuma yo kwamburwa iyo mironko 30. Nyuma yo kwamagana iya mwamba. Burya iyo twanga kuba rubanda Ubumwe bwacu bukabahanda Ntawari kurara iyo mu mihanda Na barya bose bo mu mahanga 35. Ntibari guhunga urwa Gihanga. Ni na ryo banga ritumye mpanga Ngahora iteka ndihishe mu nda Hose iteka ubumwe buganje Hima iteka isi y'urukundo 40. Rutuma abeza bakora ipfundo. Burya urukundo abo rutamwaje Runabatuza ahazira umuze Ni ko guhirwa mu byo bahanga Maze ubutunzi bukabasanga 45. Maze amahanga agahora ahaza. Ubumwe iyaba bugumye i Rwanda Ayo mahanga akanabusanga U Rwanda rwakomeza iyo kwanda Rukakira n'abarusanga 50. Rukanavomera ibiruranga.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
34 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Nubwo isi yacu igaba ibihumbi U Rwanda rwacu rurabiganza Kuko rubanye mu budatana Mbese nka za ntoki z'ikiganza 55. Zihora iteka zikora ikiza. Ni ukuri winsiga Munyarwanda Ndi Kanyarwanda mwiza nkawe Naho naba Kanyamahanga Ndi umwe nawe nka benimana 60. Reka duhuze dutunge Imana. Reka gushaka ibyo bitaramba Uze dutunge ubumwe nk'imari Tubane iteka nk'abadatana Tubane twibaruke uwo mwana 65. Ukura yizihira ababyeyi. Ndavuga iterambere rirambye Ritunga abarishakana umwete Ni ukuri winsiga mu kirambi Tuza unsange nguteze yombi 70. Duhuze ibyiza bya Migambi. Erega ubwoko ni wo mutwaro Utuza benshi iyo mu buroko Ukabatera guta iryo pfundo Dore ko udindiza abo wabase 75. Igihe abatunze ubumwe bahaze. Burya disi ubumwe ndakuka Ni cyo gishoro cy'abanyabwenge Kandi urwunguko ruraramba Ndetse ntubaho nka rubanda 80. Rubura ipfundo rugata ikamba. Ngo barashaka amahoro aganje Bakibuka byinshi habe ik'ingenzi Bakibuka kwiruka bayashaka Bakabura kwimika ubumwe hose 85. Ngo amahoro ahurirane abasanga. Munyarwanda nge naragenze Ndeka nkubwire uko byagenze Aho nagiye nyuza ibirenge Nasanze nta kigaba ibitwenge 90. Nko kwibanira nk'utunyange. Burya utunyange tuzira urwango Duhora twifitiye ibitwenge Nubwo twanyura iyo mu twenge Duhuza intero nk'Abanyarwanda 95. Ubumwe gakondo y'Abanyarwanda. Nubwo niyambaje utunyange Simbihuje ngo nkore imvage Niba nawe uzi utwo tunyange Dufite isura y'Abanyarwanda 100. N'ubumwe bwabo buzira umwanda.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
35 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Niba utemeye have unsange Nkwereke umwero utumye ndutaka N'ubumwe bwabo buhora bwaka Nushishoza urabona nkwiye 105. No kurutaka umuvugo nk'uyu. Twoye kwangana nk'abatindi Dutambe Imana iduha kunywana Bikaba inkomoko y'indero nziza Itera abatoni guhora batuje 110. Batetera urwabo rugaba ituze. Erega ni iteto ry'abatoya! Dore ko rwuje amashyo y'inyambo N'ibindi Imana yaruduhanye Ngo biturinde gutatana 115. Ngo biduhuze ubumwe buganze. Iyo ntekereje ku Rwanda Umubiri wange usa n'uhazwa Ngashima Imana ituma tuganza Twanga urwango ndetse n'imanza 120. Mbese nka za ntoki z'ikiganza. Munyarwanda shinga uganze Bika ibanga wuze ituze Winasuma usanga ubwoko Dore turi umwe nk'Abanyarwanda 125. Ndetse duhuje inzira ya muntu. Reka tubane ubumwe buganze Burya umubano ni wo mutsindo Naho gutana ni ko gutsindwa Bityo si ngombwa gukora imanga 130. Dore ko Imana yanahasije. Munyarwanda reka duhuze Duhoshe ibyago ndetse n'imyambi Ubumwe bwacu bube umugambi Ngo n'abahurira ku mugambi 135. Imana iteka ibahoza ibwami. Mureke nsubike mu nganzo Ubumwe ni nde wabuganza? Gusa ningarukana inganzo Nzabasange ubumwe buganje 140. Urwa Gasabo rutekanye. HAKIZIMANA Couronne Gloria Patri
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
36 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Nsobetse nsanga ubwiza Nsobetse nsiga ubumwe Nsanze ipfundo rikanyaze Nsanze intwari ibasumba 5. Ubumwe iwacu uri ibanga. Banga rihanganye ubwenge Nzira iharuye ibengerana Taba riteguye neza Rembo rihanze aheza 10. Ubumwe iwacu uri ibanga. Reka nkurate ubwiza bwawe Reka mvuge ubutwari bwawe Reka nshimagize ineza yawe Reka nterure intero ikurata 15. Ubumwe iwacu uri ibanga. Simbi isotse iteye ubwuzu Soko idakama y'amahoro Gihanga gihangara amahane Buturo bwiza bw'ineza 20. Ubumwe iwacu uri ibanga. Banga rihangara ibihazi Nzira ica amacakubiri Gacaca ikemura amahane Butabera bubereye ababugana 25. Ubumwe iwacu uri ibanga. Uhuza abavandimwe batatanye Maze bagasubira gusabana Bagasasa inzobe bagasubirana Bagashyira imbere isano ibahuza 30. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ugira inama abateshutse Ku nshingano zabo bashinzwe Ukabasubiza mu nzira nziza Ibabera ipfundo ry'ibyiza 35. Ubumwe iwacu uri ibanga. Bumwe bwiza butajorwa Aho uri hariranga Harangwa ineza n'ibyishimo Ubupfura n'ubudahemuka 40. Ubumwe iwacu uri ibanga. Hazira inabi mu bantu Hazira amahane ya hato na hato Hazira uburyarya Buryaryata imitima y'abantu 45. Ubumwe iwacu uri ibanga. Uri rudasumbwa muri byose Uri umuhuza w'abashenguwe imitima N'amabi bakorewe ndetse N'abakorewe ayo mahano 50. Ubumwe iwacu uri ibanga. BUMWE BUTAJORWA
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
37 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Bagahura bagashyikirana Bagacoca ibyabaciyemo kabiri Bagasabana imbabazi bakababarirana Bagaca iteka ko bitazongera 55. Ubumwe iwacu uri ibanga. Shyitsa umutima hamwe Ushire impumu ubumwe Butura imitwaro abarushye Bukababera akabando k'iminsi 60. Ubumwe iwacu uri ibanga. Akabando kabageza aheza Akabando kabashyikiriza Imibereho ishimishije Ubuzima bugashisha bwumva 65. Ubumwe iwacu uri ibanga. Bumwe bushyira hamwe abantu Bagahura bakaganira Bagahuza imbaraga n'amaboko Imikorere yabo ikaguka cyane 70. Ubumwe iwacu uri ibanga. Bakagura imbibi zabo Ubushobozi bwabo bukiyongera Imisaruro ikisukiranya ubutitsa Iterambere ryabo rigatebuka 75. Ubumwe iwacu iri ibanga. Ubuzima bwabashyize hamwe Burahinduka, bukabengerana Nka zahabu itoto rigatemba Mu mubiri ituze rikahataha 80. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ahantu hose bumwe uri ingenzi Mu kazi iyo uhari karihuta Ubupfura n'ubwangamugayo Ntibutangwe kuhagera 85. Ubumwe iwacu uri ibanga. Yooo! Dore ngo akazi Karagenda neza cyane Abayobozi bagafata neza Ababagana bakabagezaho ibibagenewe 90. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ubufatanye bugatezwa imbere Kubahana bikaba intego Gufatanya bikaba indangagaciro Kudahemuka n'urukundo bikabaranga 95. Ubumwe iwacu uri ibanga. Reka mu mashuri ho urushaho Uruhare rwawe ruhanga byinshi Ruhangamura ubujiji Ubujijuke bugasakara hose 100. Ubumwe iwacu uri ibanga.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
38 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Reka nkurate urabikwiye Utuma abanyeshuri bafashanya Abasobanukiwe bagasangiza Abandi ubumenyi bafite 105. Ubumwe iwacu uri ibanga. Iyo wahageze ntawutakubona Ubumenyi bwiyongera ubutitsa Imitsindire yabo ikazamuka Bakanoza imikorere yabo neza 110. Ubumwe iwacu uri ibanga. Abahanga mu rwatubyaye Biyongera ubutitsa hose Gukora no guhanga udushya Reka sinakubwira ubu birarimbanyije 115. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ubu iterambere rirakataje Ubudasa bwo busumba ibindi Abanyamahanga batazi Ibanga ryacu baratangara 120. Ubumwe iwacu uri ibanga. Nta yindi ntwaro iturinda Nta yindi ngabo idukingira Uretse impanuro z'ubumwe Twarazwe n'urwatubyaye 125. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ahiii ahiii ahiii! Dore ibyishimo dore umunezero Dore isoko imara inyota Dore isumo risumira ibyiza 130. Ubumwe iwacu uri ibanga. Nyamuneka nyamuneka Baturarwanda reka tuyoboke Uwo mubyeyi adusindagize Atuyobore mu nzira z'inzitane 135. Ubumwe iwacu uri ibanga. Ubumwe ni ikerekezo kiza Kituyobora mu nzira z'inzitane Musigeho kuyoba mutazisama Mwasandaye mukamera nk'ingata imennye 140. Ubumwe iwacu uri ibanga. Umutwe umwe ntiwigira inama Tuyoboke ubumwe intajorwa Umufatanyabikorwa udahenze Umujyanama uhoraho 145. Ubumwe iwacu uri ibanga. Abagiye inama Imana irabasanga Mureke tuyoboke iyo ntwari Itara ryacu riduha urumuri rutazima Indashyikirwa mu gukora ibyiza 150. Bumwe ganza muri rubanda. UKUNDISHYAKA Aline
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
39 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo GUKUNDA IGIHUGU
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
40 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo KUNDA U RWANDA NI CYO GIHANGO Mbega inganzo imbanye inganji! Mbega injyana ingize umuhanzi Mbega u Rwanda rwuje ubwuzu N'ijuru ryerera abagutuye 5. Reka ngukunde byo urabikwiye. Mureke ntere ntanagononwa Iyi ndirimbo tuyicurange Maze ubwo inkera tunayikeshe Reka iyi ntango tunyweho twese 10. Uru rukundo tururirimbe. Inyungu zawe mbere y'izange Amata, ubuki biragutemba Amahoro hose agahora ahanze Dore ngukunde kurusha ibindi 15. Kunda u Rwanda ni cyo gihango. Rwanda nziza ngobyi iduhetse Rwanda nziza ngabo y'inganji Rwanda nkunda rwa Gasabo Rwanda rwuje umucyo n'isheja 20. Abagutuye ni twe barinzi. Gera na kera urore izo ntwari Umutima nama uzira ubugwari Mutara umwami ibibi arabyanga Ruganzu Ndori hose arwana 25. Tuba ubukombe ku bw'igihango. Mbega ukuntu barurwanye Gicuze hose icuraburindi Maze abo beza bazira inenge Ibyo bigwari birabatsemba 30. Ariko izo ntwari ziratabara. Erega ubundi ngo igira isoko Kuko ibi byose tubiyikesha Ndavuga intore izirusha intambwe Yo yahabaye iyobora abeza 35. Amashyi n'impundu birayikwiye. Uru rukundo ni yo gakondo No mu babyeyi ni cyo kirango Kuko bo banze kuba ibigwari Barabutanga ubuzima bwabo 40. Uru rukundo ruba igihango. Umuco wacu ni wo uduhuza Abo bakambwe ndawubakesha Kuko bo banze ko umuco ucika Umucyo hose barawucana 45. Maze urukundo ruba igihango. Simbabeshya nimubirebe Ingoro ngiyo aho muri Huye Ayo mateka uyasome neza Imihigo yabo yo imaze kweswa 50. Amahoro ahanze ku bw'igihango.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
41 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Dore aho hose ni imisango Dore ibirunga birahatatse Ingagi muruzi zirahaganje Amadovize turayatunze 55. Dore i Burera ho na Musanze. Barayacunda ay'ubudateka Naho Gicumbi yo na Gakenke Fata Rulindo hirya hino Ingagi muruzi barazirata 60. Utazikunda ni nde muzi? Kigali nziza murwa dukunda Dore umurava waraguhanze Uko bukeye ukaba mushyashya Amazu meza ndetse n'inganda 65. Imbere heza ni ho dushima. Korera abawe ndetse n'abandi Kirehe hose umurage ni umwe Kugutonesha ni byo dutozwa Dore i Kayonza ni byo babanza 70. Igihugu cyacu ni cyo muhuza. Ibyo dutunze turabikunze Muhazi ngiyo muri Kayonza Nyaruka urebe Akanyaru keza Ugaruke urebe Akagera neza 75. Gumana nange mu kubikunda No kubirinda bibe igihango. Rora ibyo byanya urore amashyamba Inyoni ngizo zirahatuye Dore uyu mwuka ndawubikesha 80. Mureke twese tube abarinzi. Rutsiro itatse imisozi hose Ariko kandi ngo igira isoko Kuko igihumbi ari yo watatswe Zahabu ngizo turazitunze 85. Abagutuye ni twe bitunze. Ikivu cyacu cyuje ubwuzu Dore abasare baroba neza Maze ubwo bwaki ikaba igitabwa Dore ayo mazi ahorana ubwiza 90. Ingomero ngizo zirahashinze Tukazirinda ubutaruhuka Ni cyo gihango twese i Rwanda. Rwanda rwacu muco w'intore Ibyo udutoza aho mu muryango Bibe ubutore no mu batoya 95. Maze ubutwari bube gakondo. Mu bikuranga Gihugu cyacu N'Ikinyarwanda nikiturange Ruremabintu yaragihimbye Dore amagambo aruta imitoma 100. Dore iyi nganzo ndayigikesha.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
42 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ubunyarwanda nibube ipfundo Maze ayo moko atsindwe atabwe Na Kanyarwanda yararishimye Ibyo byo umpimba bisa nk'umwanda 105. Ruremabintu yanyise neza. Iry'Umunyarwanda ni ryo rikwiye Rwanda rwiza rugira Imana Imanzi hose Imena n'Ingenzi Rwanda rwiza rwuje abeza 110. Intwari bene imihigo yeswa. Muyobozi nawe uyobora abandi Reka agaciro kagire n'undi Maze rubanda babone ineza Y'iyo Leta ari yo mutoza 115. Wo kurukunda u Rwanda rwacu. Twarakunze turanashima Twe mu bakambwe no mu batoya Abo babyeyi bakora neza Mbivuge neza izirusha intambwe 120. Ni iyo ntore ituma dutunga. Dore umusanzu usanira benshi Kora umuganda urokore benshi Ubisakaze n'aho utuye Maze abasaza ubameze neza, 125. Umuze rwose uzire mu Rwanda. Mwenegihugu ni wowe nange Ibyo dutunze ni iby'u Rwanda Cyo ubaka hirya ngufashe hino Mu byo dutunze duheho u Rwanda 130. Dusore neza dusane byinshi Umurage mwiza ni uyu nguyu Wo kururinda amadidane Maze abarwanira inyungu zabo Ntibibahira turabahinda 135. Ni cyo gihango kiduhebuje. Bana bacu Rwanda rw'ejo Abo bakambwe n'abanyabwenge Tuzire inenge duhashye icyasha Kurukunda urwa Gasabo 140. Iki gihango kibe nk'impamba. MICOMYIZA Clément
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
43 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo KUNDWA KIREZI KERA Rwanda rwiza rwa Gasabo Rwanda rwiza rwuje ubwema Rwanda rwiza rw'Abanyarwanda Mbese uraho Gihugu nkunda? 5. Kundwa shenge kirezi kera Kundwa shenge Gihugu kiza Kundwa shenge horana ibyiza Kundwa shenge museke ukeye. Umuco wawe ntugacike 10. Umuco wawe urambe iteka Umuco wawe uteke iteka Mu bana bawe ubabemo ingendo. Abana namwe abakuru mwese Rubyiruko mbaraga z'ejo heza 15. Nimuteteshwe mugire ituze Muhorane ayera no ku ruhimbi. Ntamitse nteruye nje kubabwira Impamvu inteye kugana inganzo Ari yo gukunda Igihugu cyacu 20. U Rwanda rwacu ingobyi iduhetse. Umukuru wese cyangwa umwana Ubupfura iteka burakurange Ukunde u Rwanda uruhe agaciro Ururate hose mu bataruzi. 25. Kunda u Rwanda rwatubyaye Kunda u Rwanda rwaduhetse Dusigasirane agaciro kacu Ndi Umunyarwanda ibe ishema ryacu. Dukunde u Rwanda ingobyi iduhetse 30. Turate impano ikomeye cyane Rugira butatse ubudashyikirwa Yaduhaye twe Abanyarwanda. Reka turate intamati intwari Ari zo masango aganwa na bose 35. Zatabarutse ku rugamba Zivugwe i Rwanda igihugu cyose. Intwari zahaze ubwo bugingo Ni iz'urukundo rudakerenswa Ni ishema ryubaka Umunyarwanda 40. Nizitubere urugero rwiza. Hari n'abandi bakora cyane Bakitanga ijoro n'ibyabo Bateza imbere urwatubyaye Bakwiye imbyeyi ndetse n'izayo. 45. Izo mfura zose turazishimye Imirimo yazo turayirase Ibikorwa byazo tubona hose Ni byo bitwubakira uru Rwanda.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
44 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Uri imahanga cyangwa i Rwanda 50. Ukunde u Rwanda nta kubeshya Ukunde u Rwanda igihugu cyawe Igihugu cyawe igihugu cyacu. Amaraso dusangiye ni yo ntwaro Ururimi rwacu nirube intero 55. Dukorere cyane uru ruduhetse. Mugongo mwungeri utaduhinda Kunda cyane Igihugu cyawe Kunda Igihugu ni cyo mubyeyi N'ishema ryinshi ugihe agaciro 60. Aho uri hose ukivuge imyato. Gukunda Igihugu si iyo myaka Intwaro cyangwa se ubwo butunzi Gukunda Igihugu ni ubutwari Ni ishema uterwa n'urukubyara. 65. Duhuze imbaraga tutiganda. Intoki mu zindi nk'Abanyarwanda Duhuze intero ndetse n'ingendo Ari yo gukunda urwa Gasabo. Niturukunde u Rwanda rwacu 70. Ni rwo mubyeyi wacu twese. Nitururate turuhe impundu Ni na rwo ndangamirwa amatwara. Nitururate twese hose Turuvuge imyato mu bataruzi 75. Duhe ishema ryinshi Igihugu cyacu. Tukigire isonga ndetse n'isimbi. Umuco twarazwe na Gihanga Ubumwe umurava byo n'ubutwari No gukunda Igihugu cyacu, 80. Nuturange iteka ryose. Bana b'u Rwanda b'ino n'ab'iyo Nimurukorere munarukunde Murwizihire ku isi hose Ruseruke hose ruhabe indatwa. 85. Jya ukora neza ako kazi ushinzwe Ushyizeho umwete ukorere u Rwanda Twese twese imbaraga zacu Twubake u Rwanda rwuje ubwema. Rwanda kundwa n'ingeri zose 90. Abato n'abakuru bakurate Ababyeyi bose baguhe impundu Abana bawe tukuririmbe. Abakuru bose nibakurate Batoze kandi n'abato bose 95. Urukundo ubumwe ubutwari Gukunda Igihugu bigirwe intego. Ratwa mbyeyi museke ukeye Ratwa Rwanda rugori rwera Ratwa shenge kuko ubikwiye 100. Ratwa shinjagira gitore. Izihire abawe Rwanda nziza Abasizi bose nibakurate Ibisigo byinshi nibiguhundwe Rwanda rwegamiwe na benshi
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
45 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo105. Harirwa imyato ndetse n'inganzo Harirwa igitinyiro n'imitsindo Harirwa ibyiza harirwa intsinzi Tsinda abanzi horana ihirwe. Horana Imana Rwanda nziza 110. Horana ubwiza horana ubwema Dushinge imizi abana bawe Rwanda nganji kundwa iteka. Ratwa simbi sugira iteka Serukirwa hose horana intsinzi 115. Susurutswa hose horana ihirwe Hora uri songa nyamibwa iganje. Kundwa iteka kundwa hose Ratwa Rwanda unarabikwiye Shimwa hose ndetse na bose 120. Kundwa kundwa Gihugu cyacu. Kundwa Rwanda kirezi kera Kundwa Rwanda gihugu kiza Shimwa, ratwa n'ingeri zose Turwa, tuza horana Imana. NIYIGABA Manzi Fabrice
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
46 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Gihugu kiza kizira induru Gira impundu ugire ubukungu Gira abakobwa ugire abahungu Bagukunde bakugwe mu nda 5. Bakurwanire uzire intimba. Misozi myiza iteretse neza Murage mwiza utera ineza Horana ituze ugendwe iteka Iminsi yawe ihora isa yose 10. Ibyiza byawe bizire umwotsi. Nkunda ukuntu uhorana ingamba N'abagutuye tuzira intimba Ubumwe udutoza buduha injyana Buraduhanga tukagutaka 15. Gukunda Igihugu bikaba ibanze. Tukuri mu nda reka mbirate Abanyamurava ubaha umuhate Urwanya umwanda ugasa uruyange Ibyiza byawe uhora uturinze 20. Ibiza byose urabiturinze. Ndangagaciro uduhatse twese Rindwa intimba murage mwiza Ubumwe bwacu buhame iteka Umwanzi wese abure aho ahera 25. Intambwe nziza y'ubudatana. Niduhurize hamwe twese Bishimangire urwo rukundo Rukurinda intati zo hanze N'abagutuye tuzira inenge 30. Waraduhanze uduha ubugenge. Nge iyo ndebye mu muco wawe Nkitegereza izi ngeri zawe Wagize indangamirwa mu byawe Zigasigasira indero yawe 35. Mbona uri impano twe twahawe. Abakivuka ubafata neza Abari mu nda ubwo bagatuza Hirya hino ubwo bakaramba Bagahamiriza bakaririmba 40. Ku bw'umutuzo bagasamaza. Sugira soko itumara inyota Gabirwa insinzi uri mudatsindwa Gira urubanza uharirwe ibanze Uhorane intwari zigena indatwa 45. Imanzi zawe zigene iby'ejo. Rubyiruko muze duhashye inabi N'uturyarya tumugwe nabi Kandi twese intego ari imwe Tuzakurinda ibyo byomanzi 50. Ubumwe bwacu buce abo banzi. GIHUGU KIZA
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
47 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Abagabo bawe ingabo bahabwa Abategarugori bayihabwe Ingimbi abangavu bayitake Twese ijabiro tugira ijambo 55. Na rwo urukundo ruduhe intego. Urwo tugukunda ni rwo rutindo Ni rwo gisingizo rusagambe Rube ikirango k'iyi miryango Bityo iyi ngamba itureme ingingo 60. Tube umwe twese nta gihombo. Ubu igihango cyo mu mihango Gituma urwango rugurwa intango Naho ubwo icyungo kikaba impano Uwo mubano ukabura icyago 65. Ugasigasirwa mu nteko. Umurimo twese ukatuba intero Ingiro nziza iri ku murongo Umurimo ukunzwe uzira ikemange Ubwuzuzanye bwo budutahe 70. Gusumba abandi umuziro nguwo. Rindwa umuruho wo n'ubutati Gwiza amahoro n'ingendutsi Zigaba ibyiza by'ingirakamaro Maze urubyiruko rube umuganda 75. Rukore ishyanga rugume i Rwanda. Burya urya munsi rugero rwazo Rw'izo ntwari ku rugerero Zahoshe urya muborogo Zirema igicaniro ugata ubworo 80. Byakugaruriye ibyishimo. Zararurwanye zica amahane Umwiryane uravumwa cyane Abanyamahane babura indonke Barameneshwa babura ubwenge 85. Baguma ishyanga aho iyo buteze. Ingeri z'abantu amagana menshi Imishanana myiza bikazibera Zikizihirwa zikuririmba Inkera zose ugahimbarwa 90. Zarapfuye tubura ingenzi. Iyaguka ryawe mu kugukunda Zaharaniye umuco wawe Ngo ejo udacika tukaba icyuho Ubu amashuri bari kuwiga 95. Ngo urandarande mu Banyarwanda. Mvuge ubwitange umurimo mwiza Ubumwe twese bikaba intego Ishyaka umurava no gushishoza Byo n'ubumuntu nibiturange 100. Tubane neza binyure imbyeyi.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
48 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ibuka disi na mbere yabo Ndavuga aba twita abamayibobo Baroze ab'icyo gihe mu bwonko Umunyarwanda akazira icyobo 110. Ntihabe utinya ku itabaro. Byaragoranye biratinda Agaciro kacu kariganza Turagatsindira karaganje Ubuyobozi bwiza turabushinga 115. Ibyagezweho turabirinze. Nzamera nte yaranyonyobye Abawe twese turizeye Ko mu iterambere rirambye Dufitemo uruhare bitijanwa 120. Mu bwiyunge n'ubumwe bwacu Reka ubu twese tuge umuronko Duhashye ubunebwe duce ubusambo Ruswa n'ibindi bibe amateka Iyo mbuto nziza igabirwe twebwe 125. Rwanda rw'ejo rugira intego. Rwanda nziza gihugu kiza Urabikwiye nge ndakurase Reka nsoze ndetse nashima Bene iteka ritava i Rwanda 130. Bo badutoza ibirezi byamye Batwibaruke imanzi zarwo Tukaba intyoza tuzira icyangwe. BYIRINGIRO Thierry
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
49 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo IKINEZA IGIHUGU CYACU N g i z e a m a h i r w e m b a fi t e m w e s e Ngize amahirwe kuba mbabonye Ngo mfate umwanya wo kubabwira Mbwira mwese uko nabahawe 5. Ngo ibyo nahawe bibe impanuro. Muri iyi minsi iyi si dutuye I fi t e b y i n s h i b y o k u t u g o r a Aho tugenda n'aho dutuye D u fi t e b y i n s h i b y a d u c e n g a 10. Mureke rero dufate ingamba. Kunda Igihugu si amagambo Dukore iteka bibe umusingi Ubumwe bwacu bube umuganda Tugire umwete tunabikunze 15. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Kujya imahanga nge ndabishima Kuko amashuri byo arahaganje Ubumenyi bwiza barabutanga. Garuka iwanyu uze ube n'iwacu 20. Ubumenyi bwawe bube umusanzu. Biranze byanze umutima urandya Kujya imahanga nge ndabipfobya Tugume iwacu tunahakunde Utarora neza ndanamuhata 25. Nimucyo twese bibe iyo ntego. Cyane cyane muri rubanda Rumwe rutura iyo mu mahanga Nibarukunde Igihugu cyabo Bahore iteka banarusura 30. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Nge nasanze ari n'ubugwari Bwo kudakunda Igihugu cyawe Ari cyo ukesha ubu bunyarwanda Ukanagikesha uburere bwiza 35. N'ubuzima bwiza ari ho ubuvana. Gukunda Igihugu ndabibatuye! Ese ako kantu waba ukazi? Narabibonye si amahimbyo Igihugu ukunze burya utabeshya 40. Umugisha uronka uba uruta yose. None ni nde utumva cyane Ko kudakunda Igihugu cyawe Ntanakorere urwamubyaye Byamutera gusiga inabi 45. No kuba inganzwa ingabo ziganje. Inshuti nziza igira urukundo Inshuti nanga ikagira urwango Ubwo busembwa buragatsindwa Nge ndabuhaze buragatabwa 50. Nshiye iteka rirakaganza!
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
50 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Imirimo myinshi igihugu cyose Ab'ubushake ni bake cyane Ni twe rubyiruko mbaraga zacyo Mureke rero ibyo tubikunde 55. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Ubukerarugendo bukorwe hose Erega twese tumenye u Rwanda Tumenye ibyiza tunabirinde Nguwo umurage w'Abanyarwanda 60. Ni wo dukesha twe uwo Gihanga. Injiji zose tuzihanure Tunazikwene ziragatsindwa Ni zo zitwicira izo nyamaswa Iyo mu mapariki aho zo zitura 65. Akagera, Nyungwe no mu Birunga. Nta gutsikira ku murava Nta no gutebana umuhate Ni na byo byiza kuruta ibindi Ibyo ni byo byiza ku Munyarwanda 70. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Impinga zose imihana yose Impande zose aho urababwire Uhave iteka unarihaciye Uhave kandi unabibabwiye 75. Gukora iteka batanajorwa. Ntawuhejwe inzira iyi ngiyi Ntawusigaye tugane ishuri Tugane intero ibe imwe ya twese Tuvuge cyane tutanabeshya 80. Tuti: “Dukunde Igihugu cyacu. ” Burya nge muzi nkunda cyane Iyo mbona umwana ukiri mutoya Uyu umwe mutoya ukiga akenge Akunze cyane Igihugu cyose 85. Mvuga ko agenda adusiga cyane. Ikizira cyose turagihunge Tunage hirya iyo kiduhunge Duhungire kure icyo kizinga Kidutera ipfunwe n'icyasha 90. Tugitsinde tunagitsemba. Tubungabunge ibikorwa byacu Tunabibere beza abahamya Ndavuga ibyiza tubona twese Ibikorwa remezo dufite byose 95. Bisigasiranwe ingoga n'ingamba. Tunarukunde turube hafi Tunaruhunde n'uwo musanzu Wo kubahunga abo babi bose Bakora nabi banabishaka 100. Tubibatoze banarukunde.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
51 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Nimucyo twese tuge umurava Tugire umwete uhore uturanga Tubigire iteka tunabikunze Tunabisangize Abanyarwanda 105. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Rubyiruko twese dufate imyambi Dufite imyambaro y'urugamba Dufate ingamba tutishishanya Tugeze aheza h'igihe cyacu 110. Dukore ibyiza by'ibihe byose. Rubyiruko mwese nimunyumve Bayobozi bacu mufashe twese Urugero rwiza tubone iwanyu Tugire umurimo ukubije umwete 115. Imbaraga zose dukore cyane. Ni ihame ryacu ryo kugikunda Kugihemukira ni icyaha Ntawusigaye dufashe twese Nta gutsikira intero ari imwe 120. Ni byo bineza Igihugu cyacu. Tugane imiganda tube abayede Duhe umusanzu Igihugu cyacu Abo bayisiba tunabannyege Tubahe inama yo kubikunda 125. Tubahanure bakore ibyiza. Inama nyinshi zo ziratangwa Rubyiruko mwese ni mwe zireba Mu masibo twese ntituhatangwe Ndi Umunyarwanda ibe iyo ntego 130. Rubyiruko mwese murabe mwumva. Byaje byaje komeza nawe Duhore iteka tuzira icyasha Iyo mvugo yacu ibe ingiro hose Ubumwe bwacu bube ubukombe 135. Maze amahanga abituririmbe. Aho imbere cyane ntidukumirwe Ab'inyuma namwe muze mwese Dore igitondo kirasizoye Ngo tuhashingane ingoga twese 140. Tuhagwize ubutumwa bweze. Inzira zose tube dukwiye Imihana yose twayikase Tunababwire intego yacu Yo gukunda urwa Gasabo 145. Ni byo bineza Igihugu cyacu. INSHUTI Bertrand Aristide
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
52 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Ngaho Imana impaye impundu Ngo mpimbarwe mpabye izo mpumu Mpine izo mpamvu n'impaka ndende Mvuze izo mpanga mvuze abahanga 5. Ngabire abarwo kureka induru! Naje none nge nk'umuhanzi Ngo nterure nkebure abo barutuye Ngira nti: “Nawe birakureba” Gukunda igihugu no kugikorera 10. Ni bwo butwari mba ndoga data. Niba mbeshya munyomoze Kukitangira aho rugoye Ni bwo bumanzi twe butureba! Muturarwanda aho uri hose 15. Kunda Igihugu amahugu uyange. Uhwanye abagome wange urugomo Uhorane umuheto ntibarutere Uhwanye amahano uhane amahane Uhorane amahoro uyahe n'abandi! 20. Niba uri umusore w'inkaka. Cyangwa umwangavu w'ineza Waba ukiga uri mu mashuri Waba ushishikaye uyashaka Waba ugerageza se mu bindi 25. Gira umurava ukore ibyo ushinzwe. Kandi urebe n'imbere yawe Burya ngo urwango rusa n'urwiri Ni ukurwaka imizi burundu Ejo rutazonga u Rwanda rwacu 30. Kandi amaso ruyaduhanze! Erega nawe birakureba! Kunda umurimo umuruho uhunge Wange ubunebwe urubwa rusendwe Imihana muramye impingo 35. Impinga n'inka mube abakungu. Ingoma ibihumbi kwa Gihanga He no guhumura abahorota! Rubyiruko twese b'uru Rwanda Bagina b'ejo ni twe tubwirwa 40. Niduhagurukire rimwe twese. Duce amacakubiri burundu He n'amatage iwacu i Rwanda! Niturusigasire rudasongwa Ibitsina byombi byitabire 45. Guha Gihanga icyo kizere. Imihigo yacu ibe kuruhuza Imihogo yivuge kuruhaza Rushire intimba duce agahinda Turuhe akabando tunarukande 50. Tunarusige ngo rusagambe. NAWE BIRAKUREBA
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
53 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo Imisozi isumbanye kuba isimbi Umuseke nusekera umuseso He n'amataba atagira uko asa Aturotorere inzozi nziza 55. Imitima ituze ige mu gituza. Amata arutembe turumbuke Rwegutsimbuka ku mitsindo Kuko nawe birakureba! Ntwarabugabo bana barwo 60. Mugire imbyeyi muzihe izazo. Muzire induru muhoze indaro Muzire inda nini indahiro ni izo Munoze inama yo kurutaka No kurutsindira abarutera! 65. Yooo! Reka ndotore inzozi narose! Narose inyange inyana z'inyambo Ngo mbona amariza ariho avumera Naho ubwo ayazo avuna imitozo Nkabona ihirwe ryuje u Rwanda 70. Nk'abitsamuye mbona twese. Tuti: ''Umuco mwiza ntugasaze. ” Ntituzaguhigwe uwo muneza Abanyarugwiro abasore bawe Natwe bashiki babo duseka neza 75. Maze tukivunagura ingingo. Umuhamirizo umushayayo Amashyi agaserukira mu mudiho Tukuririmba Rwanda yacu!!! Nyiri impamba iduhembura 80. Utubera icyatwa kizira icyuho Ibikorwa byawe bivuga hose Twanabibera abahamya twese! Mparirwamihigo hundwa impundu Ubaye u Rwanda rw'Abanyarwanda 85. Ubaye u Rwanda ruzira urwango. Gira abahanzi ugire abarinzi Gira abahimbyi n'abaririmbyi Gira amahundo uzire kurumba Gira urubyaro uzire kuryana 90. Gira ubumanzi ubugire ibanze. Natwe abawe tukuri hafi Intego yacu ni imwe twese Ni ukugukunda ubutiganda No kugukorera uko bidukwiye! 95. Nshuti rungano mwe bakundwa. Cyo niduserukire ku isonga Maze dusonzere ubudasumbwa Twimakaze umuco mwiza Umwe dutozwa na Rudasumbwa 100. Ndavuga uvuganira Umunyarwanda.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
54 Indirirarugamba mu nganzo Imivugo UMUSOZO Inteko y'Umuco ikomeje urugendo rwo gufasha Abanyarwanda aho bari hose gusobanukirwa ko ururimi rwacu kavukire ari umurage utagereranywa bakwiye kwitaho by'umwihariko kuko ari rwo ndangamuntu na ndangamurage by'Umunyarwanda. Ni muri urwo rwego hateguwe amarushanwa y'ubuhanzi bw'ubwanditsi bw'imivugo mu mashuri yisumbuye agamije kwimakaza Indangagaciro z' Umuco w'u Rwanda. Kwita ku Kinyarwanda ni ukugikoresha kandi neza. Urubyiruko ntiruzabigeraho rwonyine rudafashijwe n'umuryango mugari w'Abanyarwanda mu nzego zose barimo: abarimu, abanyamakuru, abayobozi, ababyeyi, abakuru b'amatorero y'amadini, abahanzi n'abandi. Buri Munyarwanda akwiye kumva ko ari umurinzi w'igihango dufitanye n'umuco w'u Rwanda, by'umwihariko n'ururimi kavukire rw'Abanyarwanda. Amagambo dukoresha mu biganiro tugirana n'abandi, mu mivugo ihimbwa, mu bitabo byandikwa, mu makuru ku maradiyo n'amatereviziyo, mu mikino, mu mbwirwaruhame, ku byapa n'amatangazo atandukanye, ni ngombwa ko ireme ry'ururimi ryitabwaho, inyandiko n'amagambo bitangwamo ubutumwa bikaba biri mu rurimi runoze. Gusigasira no guteza imbere Ikinyarwanda kandi ntibigarukira mu mivugire gusa, ahubwo bishimangirwa no kugihangamo mu ngeri zinyuranye z'ubuvanganzo. Ni ngombwa ko urubyiruko rugira umuco wo guhanga mu rurimi kavukire bityo rukiyungura ubumenyi mu buhanzi bw'ubwanditsi. Inteko y'Umuco itewe ishema no gushishikariza urubyiruko guhanga mu Kinyarwanda binyuze mu marushanwa itegura mu bihe bitandukanye. Ikinyarwanda ni umuyoboro w'ubuhanzi bw'umwimerere w'Abanyarwand a.
IntekoYumuco_Imivugo_2021.pdf
DUSIGASIRE INDANGAGACIRO Z'UMUCO W'U RWANDA 2022 IMIVUGO INTEKO Y'UMUCO Huye, SH1 RD2 Agasanduku k'Iposita: 630 Butare Inteko y 'Umuco
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
i DUSIGASIRE INDANGAGACIRO Z'UMUCO W'U RWANDA IMIVUGO 2022
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
©Intekoy'Umuco,2022 Gishyizwekumugaragarobwamberemu2022. Uburenganzirabwoseburakomye. Umuntuweseuzandukura,uzafotora,uzakoreshaubundiburyobwose bugamijegucuruzaikigitaboazahanwa n'itegekorigengaumutungobwitemu by'ubwenge. ISBN: 978-99977-0-433-7
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
iii ISHAKIRO Ijambory'ibanze............................................................................................................................ 1 BENIMANABernardin, Gukunda Igihugu,isokoyokwigira.................................................. 2 HABIYAKAREAthanase, Mbwireabantuu Rwandarwemye.............................................. 4 IRADUKUNDAElisa, Impambaimaraisari............................................................................... 6 IRAGENASarah, Intsinziiganaimbere..................................................................................... 8 IRUTINGABORuben, Impuzankanoitubereye....................................................................... 10 ISHIMWEAimable, Gukunda Igihugu,isokoyokwigira........................................................ 12 NIZEYIMANAVenuste, Muruheimpumbyarugumyekwanda............................................ 14 NSANZIMANAEmmanuel, Impambakamazii Rwanda....................................................... 16 TUGIRAMAHIRWEEugene, Umuragetwarazwena Gihanga.............................................. 18 TUYISHIMIRESandrine, Dukundeu Rwandatwigire............................................................ 20 UKWISHAKAModeste, Twitanagireurwacu!.......................................................................... 22 UMUMARARUNGUAlice, Ingobyiiduhetse............................................................................. 24 UMWARICressence, Nkunda Igihugucyanjye....................................................................... 26 WIHOGORAGodelive, Inziraya Nzigira.................................................................................... 28 WIHOGORAGodelive, Urwongukunda Gihuguc yanjye........................................................ 30 Umusozo........................................................................................................................................ 32
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
1IJAMBO RY'IBANZE Inteko y'Umuco i fite intego nkuru yo kubungabunga no guteza imbere ururimi rw'Ikinyarwanda, umuco n'umurage by'u Rwanda. Muri uwo murage, Ikinyarwanda ururimi kavukire, ururimi rw'Igihugu, ururimi rw'ubutegetsi ingobyi y'umuco w'u Rwanda, gi fitemo umwanya w'imena. Ni ngombwa ko ababyiruka batozwa imikoreshereze iboneye y'Ikinyarwanda biciye mu buhanzi bushora imizi mu muco, by'umwiharikoubusizi. Kugira ngo ibyo bigerweho Inteko y'Umuco ikoresha amarushanwa atandukanye ku Kinyarwanda, iki gitabo ni umusaruro w'ibyavuye mu marushanwa y'ubuhanzi bw'imivugo yakozwe n'urubyiruko rwo mu mashuri makuru na kaminuza rwiyumvisemo ikibatsi cy'inganzo, rugatanga ubutumwa bugamije kwimakaza indangagaciroyo“Gukunda Igihugu”n'iyo“Kwigira”. Ayamarushanwayateguwemu rwegorwokwizihiza Umunsi Mpuzamahangaw'Ururimi Kavukiremuwa2022. Iki gitabo gikubiyemo imivugo 15 yahize iyindi muri 92 yoherejwe mu irushanwa. Abanyeshuri bahize abandi ni abo mu mashuri makuru na kaminuza akurikira: Kaminuza y'u Rwanda, Koleji y'Uburezi, Ishami rya Rukara yatsindishije imivugo 6, Koleji Yigisha iby'Indimi n'Ubumenyi bw'Imibereho y'Abaturage, Ishami rya Huye yatsindishije imivugo 5 naho Koleji y'Uburezi, Ishami rya Nyagatare ryatsindishije imivugo 2. Andi mashuri makuru na kaminuza yagiye atsindisha imivugo ni aya akurikira: Ishuri Rikuru ry'Abaporotesitanti ry'Ubugeni n'Ubumenyi Nyamubano, Ishami rya Karongi ryatsindishije umuvugo 1, Kaminuza Yigenga y'Abarayiki b'Abadivantisiti,Ishamirya Nyanzanayoyatsindishijeumuvugo1. Ururimirw'Ikinyarwandarukwiyeguhabwaagacirocyanecyanemurubyirukokugira ngo barusheho kurukunda kandi bamenyere kurukoresha mu buryo buboneye. Amarushanwa ni bumwe mu buryo bwo gutanga amahirwe yo kugaragaza impano nogutinyuraurubyirukokandiikabainzirayogutezaimbereubuhanzimurubyiruko ndetse no gukoresha ubwo buhanzi mu gutanga ubutumwa bwubaka urubyiruko kandibubibutsagusigasiraindangagaci roz'umucow'u Rwanda. Intekoy'Umucoikabai fitegahundayogukomezagukoreshabeneayamarushanwa y'ubuhanzi bw'ubusizi mu Kinyarwanda, kugira ngo irusheho gukangurira Abanyarwanda mu byiciro bitandukanye gukomeza gukoresha neza ururimi rw'Ikinyarwanda. Inteko y'Umuco irashimira urubyiruko rwo mu mashuri makuru na kaminuza rwitabiriye aya marushanwa, abarimu, abayobozi b'ibigo n'abandi bose bagize uruharemumigendekeremyizay'ayamarushanwa. Ni urugero rwiza rwo kugenderaho mu gukoresha neza inganzo yimakaza indangagaciroz'umucow'u Rwanda. Amb. MASOZERA Robert Intebe y'Inteko, Inteko y'Umuco
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
2GUKUNDA IGIHUGU, ISOKO YO KWIGIRA Nteruyeinganzompanitseinganji Njekukurata Rwandanziza Mumpeakanyamvugentavunda Ntakeiwacuhaziraicyago! Njyendagukundakirezicyacu Rekankuratenshikamyenemye Ntumeabashakakugucaurwaho Baburaicyuhoubwobakamwara. Rubyirukonamweabakuzemwese Igihugucyacukiratureba Ubumwebwacuniwomurunga Kwigirakwacuniwomusingi W'ishemaryacyoiyomuruhando. Subizaamasoiyoinyumahirya Urebeu Rwandarwacukera Kubahokwarwoariamahanga Ntamutungoutangaitu ze Ntabukungubuharirwose Twesetwesetubaraubukeye. Amabokoyacuariamahanga Twiyegamizagakurimukoroni Ntabubashanta n'ubushake Bwogufataibyacungotubirinde! Baraducurikabaducaurwaho Baducurainkumbituracemerwa Turacecekatwimwaijambo Umugambiwaboubwouhamya intego. Gusaubuamazisiyayandi Doreamasokomezacyane Doreamasokoavuburaubumenyi Ndavugaamashuriu Rwanda rwose Ntaguhezwatwigatwese Abafiteubumugantaguhezwa Ninakokwigirangembabwira. Ndarebaumucyoahaiwacui Rwanda Kubw'amataraatatseimihanda Amazumezaaziraumwanda Yubatswekandin'Abanyarwanda Ninakokwigiranjyembabwira. Turebaibyizaiwacui Rwanda Tuvugaibikombeby'ubudahwema Kandiibyinshibiva imahanga Kandiubwoabenshibibaza imvano Gusanimurekenjyembahe imvaho Mbabwireimvanoy'ibyobyos, Nimuriukokwigiraturirimba! Ngirankugirerekaibeintero Nkorenezarekaibeintego Cyokoranawehatoutamwara Ugahoraitekauricyonimumpe Kandinaweu fiteamahirwe Yogukoraibyawebikanagwira Bikagutungabikaguhira Bikakurindaurworubwarwose. Ikibazononesiigishoro Siimitungosin'amashuri Ibyamirengebihenzecyane Niugufatabimwebikeya Ukabicungantibigucike
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
3Ukanyurwarwosebikagutunga Nubwobyababikeubishore Mbereyarimwehabanzazeru Ntawubitungaatabiko reye Haranirakwigiraniyontero. Rindau Rwandakundau Rwanda Buryaurukundonirwomuhuza Niwomurungautwungatwese Kukoumubyeyiwacuariumwe Rwandanzizangobyiiduhetse. Rubyirukorwacunimwe mubwirwa Gukunda Igihugusimumagambo Siamahambasiindirimbo Bisabaubutwarin'ubwitange Nokumaramazamurirusange. Buryagutangaubuzimabwawe Nicyogitambokirutaibindi Niyomatekaakomeyecyane Wasigahanzekubw'uwoukunda Gusakubwawenabutanga Rwandayacugihugukiza. Kuvugaurwotugukunda Rwanda Mburaahomperamburaumusozo Gusaubuwendarekansubike Nshakeiherezory'ikivicyanjye Rekancururencutseinganzo Igire Rwandaturagukunda! BENIMANA BERNARDIN
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
4MBWIRE ABANTU U RWANDA RWEMYE Rwandanzizangobyiiduhetse Rwandanzizankundakandindata Urahonezasengaboikeye Mporandotaitekaryose? Amahoroahindaubuniyontero Ntakabuzaniyo sokoy'iterambere Ganzakandiwande Rwandanziza. Njyeakakanyanciyeakabogi Mazengutakengutaramire Woweuharaniraitekaryose Gutozaibyizatwebweabawe Ganzakandiwande Rwandanziza. Wahereyemumiziudutoza Kuganaishuri tukajijuka Birezirerobanab'u Rwanda Ayomahirwemuyakoreshe Muzarukoreremuriimpuguke Rwandanzizauzasagamba Urandantiwadohoka Imiyoboreremyizaiziraicyasha Ubuumuturagearikuisonga Agirauruharekubimukorerwa. Abaweseubunditwabuzwan'iki? Kugukeza,kukuririmba nokugutaka Kowatudabagijemuribyinshi Ngahoudutozakwigira Utwibutsa iteka ryose ko Hatazigamwaibyasagutse Ahubwokonabyobicungwa Bigakorerwaigenamigambi Mazeuwateyeiyontambwewese Ejoakazisangaari ntambehomunda Asekakandiasusurutse Mazeagakundaakarwizihira. Umunyarwanda yarabirebye ati: “Ak'imuhana kaza imvura ihise” Ubuuyumunsi wanone Kwigiraniyontego Ahoejohezaniyontero Abanyarwandatubyumvaneza. Ubuumutegarugori nawearahimbawe Arashimaintoreizirushaintambwe Ashimaintambweamazegutera Ahoubuadahezwamub'ingenzi Bafataibyemezo ntakuka Byabindibyizabyubaka Ubuubuzimabuziraumuze Bwaburi Munyarwandawese Burashinganyecyanebambe Hamwen'ubwisunganemubuvuzi Buri Munyarwanda weseazimituweri Iyidutangarimwegusa, Tugahirikaigihembwecyose Ubuzimabwacubushinganye. Rwandanzizase Nabuzwan'ikikukuririmba Mvugaubuhambarebwawe Kandiubutwariaribwougwije! Ubu Umunyarwandaaramwenyura Ubuaterekaamatakuruhimbi Ahobyiburaburiweseatunze Binyuzemuriyagahundanziza Ya Girinka Munyarwanda. Rwandanzizasugirausagambe Natweabawetuzirikanaisano
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
5Dufitanyenawey'Ubunyarwanda. Dusigasireibyagezwehoneza Interoibeimwemu Banyarwanda “URwandanirwemekandi rwande. ” Dukomezeturebekure Tuzirikanakoejoheza Hashingirakubatodufitenone Bityodutwazemuburezi Nomubuvuzintitudohoke Dorekoibyizabyose byagerwaho Umuziwabyoariubuzimabwiza Bwabundibuziraumuze. Mubucuruzitugezeheza Twaguriyeisokon'ab'ahandi Ububarahahabatikanga Amadovizeakazaiwacu. Muikoranabuhangantitwatanzwe Ububyoseniku Irembo Serivisiubwozigatangwa Zigatebukabikadutwenza Tuti:“Rwandaurakataje. ” Iyaguhanzentibyayigwiririye Uziragusuhererwaugasusuruka Usigasiyeintwariz'intwarane Zitwawen'intore izirushaintambwe Rwandantugatsikireuri rudasumbwa. Mugabo, mugore, musorenawemukobwa URwandamvuganimwebwe Simvugainzuzin'imigezi Simvugaimisozin'imirambi Simvugaibibayan'imibande Ndabwirawowe Munyarwanda. Banyarwandatwese nk'abitsamuye Nimucyodufataneurunana Twitangetutizigama Twiyubakireu Rwanda Twarazwena Gihanga. Murekeduhuzeimbaraga Dutwazekandidutwarane Kwihaagacironiiby'igiciro Turwitangiretutizigama Mazekwigirabiturange. Ndasayutsentazakuyizimbamo Nkayazambyaariko Rwandanziza Nkundakandindata Uriikirezicyambayeikizere Icy'ubundetseniicy'ejo Gahoreinezaitembamubawe Itekababerewenokugukeza Mubyeyiukundwaratwaiteka. HABIYAKARE Athanase
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
6IMPAMBA IMARA ISARI Rwandanzizaiziraikizinga Nyamibwaiganjekugeraiheru Habaiwacundetsenohan ze Niwowehohoribahebuje Ninayompamvunjengana inganzo Ngohatontazanokuzeyuka Ngoabagutuyeisariibasanze Njembahaimpambaimaraisari! Isarinjyentinyayogatsindwa Niugushora Igihuguimanga Mazeugasangagisan'isayo Gisebahosebanagikwena Kanditweseimbaragazacu Zayitsindaigaheraiwayo Igaherarwoseruhenubambe Ninayompamvungirangomuze Ngembaheimpambaimaraisari. Gukunda Igihugubirakureba Ndetsenokwigirabibeintego Endatubitoretubimenyere Ninayompambaimarainzara! Gukundau Rwandarekabiganze Ukundeabarwoudasizen'umwe Ururimirwacurw'Ikinyarwanda Uhoreururindaruzireibyonnyi Unabireibyuyaukorerau Rwanda Iyomubukungumubutabera Mubucuruzinomubuhinzi Iyomubuhanzinomubuhanga Nikogukunda Igihugucyawe Ninayompambaimaraisari!Indangagacirouziiyouzitunze N'abakuyoboraubahaagaciro Ugiraubutwariinkingimwamba Rwoseindatwazamyei Rwanda Kuvakubwamikugeran'ubu Imvugoiraganzeivemumateka URwandarwacurugerutera Ubwokuruterabibeamateka Iyiniyompambaimaraisari! Nushishozanyainyurabwenge Uziraguhubukakizirarwose Uziraakarenganeruswaariuko N'ubutaberabukakuranga Ubumwenokuzuzanyabiganza Uzabaintajorwaihamyerwose Isariuyisenyeuyisigeahaga Indangagacirondaziguhaye Ninayompambaimaraisari! Kirazirakandikubaindashima Ugahorawasamiyeguhazwa Uyoboranabiucaibiceabandi Bitugukwahaukayihaurwaho Wumvabyosebyabaibyawe Ibiyobyabwengeukabihishira Bikanamungabwabukungu Ubwoejougasangadusebye twese! Rekamveiriyanakomen'ino Mazenokwigirambiheintero Isariuyitsindeicikerwose Uganeubuhinzin'ubucuruzi Amasokoahazweutaretse inganda
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
7Turekerwosegutegaamaso Ibivaimahangabinaduhenda Twigiretwesetutabaintati Iyiniyompambaimaraisari! Buriweseabigizeintego Mazeamatekayanaturanze Yabaamezan'amabiariuko Akajyaatuberaisomoubutitsa Mazeahoutetsenanjyentetse Nkabonauriyank'uyurwose Nkahotwonserimwemubwana Ubwo Jenosidetukayirwanya N'abayipfobyabagakosorwa, Ubwotugasenyaumugoziari umwe Twabatweseduhamyaintego Ukoarikokwigirakunakwiye!Gukunda Igihugunibiturange Murekekwigirabibehose Murekenanjyensomekutuzi Nshutseinganzoniruhutse Icyamparwoseukumvaneza Kukoimpanurondaziguhaye Ngiyoimpambaisariiratsindwe Ngukou Rwandarekaruganze. Cyonoreronganeikirambi N'ejobundinzasubira Nzazabambetunageinama Dufateingambaduhashyeicyago Tugerekumpambaimaraisari! IRADUKUNDA Elisa
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
8INTSINZI IGANA IMBERE Mvuzeiki Manaubundetseikihe? Mbuzeahomperangombivuge Konasizekerakakahava Nkaganainganzonkayihamya Nkayicuranuraikanoga Gusaibibyobirakaze Biratunejembambaroga! Nterurentereseiyimbyino Mbivugeneruyempamije Konteweisheman'ibindimo Kokwigiraariihame Gukunda Igihugubikanyura Ngateranumvawamfasha Ukumvaimvanoivugaukuri Nkaguhaintsinziiganaimbere! Ngeneraumwanyanicare Nzaniraintangounshyireimbere Endaicarabambeuceakabogi Nguheimpanuroikuyobore Ndaguhaimpanoikumaraipfa Ndaguhaintsinziiganaimbere! Umwenegihuguakunzeundi Ntagutoranyakizira Bakundaibyizaby'Igihugu Ururimirwaboarirwobumwe Mbesenkatwemfuranzima Ikinyarwandaniyongombyi Nitukirindetukinoze Kibenk'icyungocyacuubwo Iyiniyontsinziiganaimbere!Uramenyeurangwen'ubupfura Igihugucyaweugikorere Wendaamarasounayamene Ugiheagacirokadashira Mazeejousangeuziraikibi Iyomubutegetsibirabeibyo Nomubukunguutaharetse Ngiyointsinziiganaimbere! Indangagacirozihorane Ubahaabayobozib'Igihugu Itangeuhangazebibeukuri Uraganeintwariz'Igihugu Nk'abatabazin'abatasi Giraubutwariutwarane Imvugoyameirabeukuri URwandaruterantankomyi Gusaguterwakirazira Intsinziyarwoniimpamo! Urashishozeibibinoze Ufataikemezogihamye Ruswaakarenganekizire Ubutaberabwimikwe Girauburinganireihame Indangagacirongizoubwo Nizibeintsinziiganaimbere! Kirazirakandikikaziririzwa Kumenaibangary'Igihugu Nokubaintatiugataumuco Uyoboranabiuducaibice Ushakakwikubiraiyisi Inyungubwitezijyaimbere!
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
9Horanakwigirank'ihame Urekeiby'iwacubiyobore Impanozindisikamara Imbaragazacuniinyungu Menyaguhingaworore Mubucuruziurabahige Urahamyeiteramberekoko Iyoniyontsinziiganaimbere! Horanakwigirank'ihame Usangeabandimufatanye Muremeamatsindamufatanye Imbaragaz'umwentizikora Nyamaramweseishyirahamwe Mwaduhazatukanyurwa Mukanasaguriraisoko Mubyinaintsinziiganaimbere! Mukabamwigizemuhamye Mukaririmbakwigira Mugizekwigirank'ihame Mwacakwicwan'ubukene Isarintiyabaikibukwa Inyotatwayitaiyoinyuma Wajyausangauhorauseka URwandarwandantankomyi Igihugucyuzuyeimigisha Abakurubumvakinan'abato Bahujeboseikigamijwe Bashakaintsinziiganaimbere!Mbivuzebyosemwaruha Byafataumwanyautanahari Murekekwigirabihame Gukunda Igihugubyimikwe Ndabyumvaubyumvetubikore Duhamyeintegotugamije Mazeejohezahaboneke! Hengareronoyeayo Ncumbikishendekereaha Urakozekuntegayombi N'ejokandinzongera Nzazatwongeretubeumwe Nguheimpanuroikumaraipfa Amamazaitekaibituvuze Abantubosebakomere Bagire intsinzi igana imbere! IRAGENA Sarah
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
10IMPUZANKANO ITUBERA Bwaribwijemukagoroba Akavurakantohejehakonje Ariutujojoiryojororyose Jorijiwacuaganaikirambi Asanganotaumurirowaka Akaboginiukoturagaciye Ateruraateraambazaanatuje Ati:“Arikou Rwandaubwo urarukunda?” Ati:“Haryakwigirabyourabizi?” Nshyitsekurutarandoraigisenge Ndaramyerwoseimitimainkuka Nkaragaubwonkomburagisoza Inyishyuya Jorijiimberaibamba Ijororitanaagatotsintako Ubwomugasesonsohokawese! Ngeraimicyamongeraamataba Ndenzeimisoziminutseiyindi Ubwongwaagacuhointegezicitse Nti:“Arikoubundindaganahehe?” Nti:“Arikoratamenyeicyonshaka Nanararainziranyigenda Icyakacyazankanywautuzi Icyuyacyazaubwonkagicyaha Isariinganjenyiberaibamba Sinatinyenokuryainkuna Ngonigereimpuzankanoitubera!” Ntumiraingongozizazose Mazeubwozemerainganzo yanjye Abantubenshibazaahondi Nteruranterambahaimpanuro!Nti:“Gukunda Igihugunibibeinte ro Ntagutoranyabiratabwe Ibigizeu Rwandanitubikunde Umucouwucungentuguci ke Utavaahoucuramaukaba igicibwa Ururimirwacururaduhuza Uramenyeurindeabarutokoza Hatobatazakuruhaakato Ubwo Ikinyarwandakibegitwaye Kinabeimpuzankanoitubera!” Gukunda Igihuguniigihango Niumurongougana Gihanga Ubwoiyougikundaurangwan'ibi: Ugihaagacirokaziraisoza Uhoraugikoreraukabiraicyuya Ntunatinyekumenaamaraso Ngoejoudasangagisan'isayo Ahubwousangegisan'ikeza Ikirezikizakigabaibyiza Iyomubutegetsinomubukungu Nomumiberehoiziraicyasha Abanabacyobabebakeye! Indangagacirozokugikunda Zirakurandehoubudatuza Ubahaabayobora Igihugucyawe Uramenyeitangeugereikirenge Mucy'abacengeriabatabazi Abatasibacyobagikunze Ngohatoumwanziatagitobanga Giraubutwaribatagutwama Uramenyeu Rwanda ntirumenyerwa
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
11Ubworuraterarwontiruterwe Rugatabarukarunatsinze Kubyinaintsinzibikabahose Bikabaimpuzankanoitubera! Giraishyakauhiganweuzire kuneshwa N'ubushishozibwakubera Ugafataicyemezokinakwiye Itonderwoseunakameishashi Ruswaakarenganebiheakato Urabikumirebihereiwabyo N'ubutaberanibukurange Ndetseuburinganirebuganze Utaretseubwuzuzanyemurwawe Indangagacirondaziguhaye Nizibeimpuzankanoitubera. Kirazirakandimfuray'u Rwanda Gutaigihangoukamenaibanga Dorebiranganan'ubucucu Ahoufataincyamuroi fiteubugi Ukayitemeshaishamiwishikamije Kirazirakandimfuray'u Rwanda Kubaikigwariuyoboranabi Ubogamawigirangirebyose Ugahoraugenzwan'inyungubwite Ugacamoabantuibiceubishaka. Nimureketwigiretunatware Ak'iyoimuhanakokarahanda Turemeingandaz'ibivaiwacu Ntitwiheakatodutezeamaso Impanozosezivaimahanga Umenyeguhinganogucuruza Utaretsekororaziryambyeyi Imirimoiwacunituyihange Mazeamahangaazeaganaiwacu Ukunikokwigirakunakwiye Ninayompuzankanoitubera. Nimureketwigiretunatware Imbaragaz'umwezigerwaku mashyi Nimureketwigiretunatware Imbaragaz'umwezigerwaku mashyi N'abajyainama Imanairaza Yamatsindayokuduhuza Atumeturonkan'ibiduhaza Ukunikokwigirakunakwiye. Nimurekeiterambereriganze Turemeibyizaubwuzubuze Impunduurwungezivugeu Rwanda URwandarwandeiyomu mahanga Rubeumutakouteyeubwuzu Dukundeu Rwandabiratureba Turekekwigirabibeibyacu Mazemurebengoturatsinda! Ncutseinganzonshumbikishe Nyobokeicumbiry'ikivicyanjye Nahoumutaganawurenza Ntakuryamantangainama Mureketwesetubiririmbe Tugire“impuzankanoitubera!” IRUTINGABO Ruben
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
12GUKUNDA IGIHUGU, ISOKO YO KWIGIRA Ejonasuyesogokuru Nsangayicayeababaye Amezenk'ahoyashobewe Mvuzengomwiriwearaseka 05. Agasekaansangaacururuka Aranshyikiraati:”Komera Mwanawanjyeurakarama Doreurahirwambankuroga. ” Sinashyikirai byoaziguye 10. Mazendatuzancabugu fi Nti:”Ubuubwoaharinkirihano Aransiguriraibyoavuze Kukon'ubundinikoameze Ajyaaduciran'imigani 15. Agasobanuraicyoivuze”. Nti:”Esemuze..,ati:”Karame” Nti:”Karamenaweusumbyeho Komazeakanyahanokoko Nkabantaruzinyogokuru 20. Aharintarimuburiri Kandinajemukeneye Ngomusobanuzeumukoro Baduhayengodukore Kuburyodukundaiki Gihugu 25. Ndetsenokwigiradu fite Nk'Abanyarwandabashikamye?” Mazeumusazaarakorora Arasekacyanearumirwa Ati:”Esemwuzukurukoko 30. Konagusanzengusekera Kandiwajentanavuga Wansuhuzankagaruka Umutimankumvaurarekuwe Niikicyambuzakuvuga 35. Koumuragewacuusigasiwe Kandiunganjemumaboko Ngonguheinamaikuyobore Ejoiyinkinginshikamiye Igihugucyacunicyomvuga 40. Tutayisenyatukazima. Iminsiikazaikaturuma Ndetseamahangaakatuvuma Kandii Rwandatubyiruye?” Doremukecuruahozeaha 45. Tuvugaiby'ururubyiruko Rubonaitambarugahaba Ndavugayashaibakurura Mazebakandavurakoko Ngobarashakakujyakure 50. Iyomumahanganihomvuga. Ngonihohezakurushaino Gusangendumvanababaye Kubabasamarabagahaba Kandibakagizebatya 55. Bagakorarwosebashikamye. Mazebakigiramuribo Ahobashakahakagerwa Ubwonkubwiyeukonjyembona Hanomu Rwandauhakoreye 60. Ugakoranezaudasobanya
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
13Byaguhirambankuroga Amahoroaraganjendabibona Kandiingandazirahari Ndetseiyourebyeubuyobozi 65. Usangantankomyibagira. Bityobakundan'umurimo Kukobashakako Igihugu Kigiraisuraibakurura Mazebakimukirahano 70. Bakanahashorangodukire! Ati:”Uziimpamvunavuzenti: “Woweurahirwambankuroga?” Umutimautangiraunyibutsa Koubwoyashakagangomenye 75. Ibidukwiyeurubyiruko Mazeankosorengororoke Nzabitozeabasigaye Arikondangandagumya Nti:”Rekambwirantezeamatwi” 80. Ati:”Cyotuzamwuzuku... Kumukorowawendagufasha Arikoukundeunkundire Mazeizinamauzikomeze! Navutsensangaharibike 85. Doreibibyoseubonahano Bijerwosevubagato Kubonaamashuribidahari Ibitaroi Rwandabibarika Imihandautamenyaukoimeze 90. Amazimezautayabona Murimakeiterambereubona Rijenonemwanawa! Kubamu Rwandatwigira Turabikeshauyumucoumwe 95. Guhaagaciroaboturibo Kumvanatwedushoboye Gukoracyanetutaziga Arikokandibishoboka Kukoturiumwemurirumwe 100. Ndavugau Rwandaururuturimo Kukoninatweturubamo Ururimirwacurwonirumwe Ikinyarwandanicyomuco. Turimogusazaurabibona 105. Mwemuracya fiteimbaraga Muribatoyabishoboka Nimukumireabakizimya Ndetseubwotwigiredukore Mazeamahangaatuyoboke 110. Igihugucyacugisugire! ISHIMWE Aimable
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
14MURUHE IMPUMBYA RUGUME KWANDA Niwowembwirawowewarwonse Ntirukujyane kurey'ibyansi Rukaguhazagusaumuneza Rukagutozan'imicomyiza 5. Ngoejohazazauzabeingenzi. Niturukundeturugwemunda Tunarutabarire nibikunda Kuruha umusanzu ni bibeintego Kurusakaradufateinzego 10. Hatorutazavaru fiteabana. Amatekayacuagisigaindembe Ntiwatabayehavuzeihembe Waje bwangu udasize ubwungo Umazekuvurauterekaintango 15. Dusomahotwesedushiraintimba. Iyumvirerata murezimwiza Nawemugangatwitaintyoza Nimururinderugumekwanda Rube u Rwanda ruziraumwanda 20. Twitwebeza tunaba heza. Banyeshuriseiyo mumashuri Ubumenyimuhabwaarinayomari Bumariraiki Igihugucyanyu Cyangwawendabuba n'icyanzu 25. Umwanzianyuramoaje kugisenya? Mwebwesebubatsin'abayede Igihembocyanyuniumudende Kukomwaruhereyemuisiza Mukaruranda mutimyoza 30. Rukabarwemyenomu musingi. Hanyumasenzegoz'ubucuruzi Mukoraikirwosekubyomuruzi Byatuma u Rwandarugwiza amahoro? Ahontimurara munyereza imisoro, 35. Mwakagombye kubaintajorwa? Bayobozibezasetwatoye Ngomutubyutseahotwaguye Inshingano zanyuntimwazihunze Twarikuzagerakubihenze 40. N'u Rwandarwacuubwo ntiruzongwe? Buryazantwari tujyatubwirwa Ndavuga Imanzi,Imena n'Ingenzi, Imibiriyabo ntiyariibyuma Gukunda u Rwandan'ubutabazi 45. Ariyonkingiitumabanesha. Tugereikirengemucy'ababanje Turukorerenomubukonje Niyonkungadusabwa none Sinangombwakuvuzaihoni 50. Ngoubonegutangaamaboko yawe. Sinavai Rwandangongireiyonjya Nakonabanabuzen'iyomba Gukubitaabanzimufatendembo 79. Mukumireamagearembere.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
15Sinziijamboumutimaumbwiye Gusaniryizahingandibabwire Kukogukunda Igihugucyacu Ndetsenokwigiratwebwe ubwacu 84. Ntawemuritwebyagwanabi. Ndumvaimpunduahamu kirambi Ndumvaishimwendikuruhimbi Umutimawamyeuntota Kuririmbau Rwandandurata 89. Rwankuyeahagaubundiahanda. Uru Rwandarwacuniumutako Umutakontushyirwakunkoko Ubikwanezaugashyirwaaheza Ndetsesiubuntuuguran'ifeza 94. Turuheagaciroruragakwiye. Turuheimpundurugumyerweme Turuheimpumbyarugumekwaka Turuheamabokoruradukunda Turwerekeingumarurazikanda 99. Tunareke Imanaigumeirutware. NIZEYIMANA Venuste
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
16IMPAMBA KAMAZI I RWANDA Nahaweimpambakamazi Rwanda Yokubainshunguy'umucowarwo Nokurutorezaishyakaabarwo Mukurukundabibaigihango Biratunezadusomaintango. Kuvaruhangwaiyokarecyane Kuya Gihangawewaruhanze Impambatweseibakurukunda Iragei Rwandaubworiravuka Abenegihangaturaritora. Abatobarwoubwoturatozwa Ishyakaryarwoturarigwiza Ukwandakwarwokurutainyanja Imbuton'amabokoturaruhaza Biheraubwokwigirabiradutaha. Impambay'inditurayihabwa Ibisubizobyarwobivamubarwo Umukuruumuvandaturabishaka Ngohatotudatatirac yagihango Byanarimbatugahezwaintango. Beneu Rwandatubayetwese Isokosanoibayeiyabose Ingesotweseibakurukunda Kurwitangirabibaintego. Benimanandavugaabarwo Inkikoz'u Rwandaturazikwira Byokururindaumubishahose Turarurwanaamanyway'ihangu Ntagisibyakirutau Rwanda. Doreimpambaturagwaiteka Kubaintwarikamazii Rwanda Ukarukundabyokudatuza Umuragewarwoukaragaabawe Mukurukoreraukabaumurenzi. Ntabugwarisiumucoiwacu Ntitubushakaburagatsindwa Mucyoduhezeishyanoiyo ishyanga Dukorereu Rwandantagihunga Igihembocyabyokizagwira. Ijabiroahezahatetseabarwo Intwarikamaziz'Abanyarwanda Impambayabontibayitaye Abatobabotwarayinyoye Niyompamvudusekaiteka. Amahoroitekaarangau Rwanda Siimpambadukeshaimahanga Niibisubizomuzimubacu Ndavugaintwariizozabishatse Ngoejou Rwandaruzireicyavu. Abatotweseurugeroniuru Kandiakebomugerwaubwoniaka Impambatweseturagwaiteka Niukubaitekaumwasewaka Umurikirau Rwandanonen'ejo. Gukundau Rwandaniumugambi Duhujetwesentaweubeshya Siamashyengonk'ayanumva Sin'igihuhagihaweimpundu Niyompambakamazii Rwanda. Abadahemukabo Banyarwanda Imfurarugeroz'urwa Gasabo Bararukunzekugezanone Barunambahobishyirakera Ngotweabavukatuzarusange. Abataneshwabarukundakera Bararurasaniraingoman'izindi Ngobarwimanerurambeibihumbi Amagarayabobarayatanga Ngou Rwandaitekarukunde rweme. Kwigirai Rwandasiibyanone
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
17Shengebarunambaho ntamahanga Ntamuhanabasabyeiramba Cyangwaundiwabatiza umuganda Kandibakarengaubwo bagatsinda. Ababyeyitweseimpamban'iyi Tweseu Rwandaabatotubyara Bakuraneu Rwandaumutima wose Ibisubizobyarwobibabeintaho, Bagobokeu Rwandaaho rubagombwe. Abatomweserunganorwanjye Tweseimpambaturagwaniimwe Niugukunda Igihuguc yacu Ntagutereranaabatousanze Batojweitekagukundau Rwanda. Nimucyotweseduhuzeintego Dukundau Rwandabiziraintati Dukoreretweseurwatubyaye Impambakamaziturageabacu URwandaitekaruhorerwera. Manaruremawaremyeu Rwanda Ragiraurwizaurutugukesha Mubarwoitekaamahoroaganze Ubaheumutiman'ishyakaryarwo Amataubukibibebigwireiteka. NSANZIMANA Emmanuel
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
18UMURAGE TWARAZWE NA GIHANGA Ndimurugendonganaahoiwacu Mbonaumusazaunaniwecyane Mukubiseamasoariruhutsa Nkahoyijusekinyarwanda 05. Mazeakabandoagakomahasi Ati:”Umucowacuntugacike. ” Ati:”Mwanawanjyeicarankubwire Ntamutindiuburaamatiku Ntawutahaumutimawundi 10. Arikoirijamborikugwemunda. Amahangaurebaburyaarahanda! Mwanawanjyentegayombi Ikirutau Rwandantacyoubonye Ntacyouhawekirutaicyawe”. 15. Ubwoturagendaamanywayose Turaganirabishyirakera Ntiyacahiryaanshiraumugani Uyimau Rwandaakanywebwa n'imbwa Iryoniryobangaryaturanze 20. Kugirangourwacurutekane Tubatuvuyemubwigunge Nonetwitwaibihangange. Gihugucyizacy'Abanyarwanda Umwendatwambaratukaberwa 25. Kometwotaijoron'umunsi Umuragetwarazwenagihanga Ndorerwamonziza y'Abanyarwanda Disintaweukiburaintaho Amahangayosearaganaahouri. 30. Igihugukizangombyiiduhetse Gabirotwagabiwen'Imanzi Inemazaramiyeumuryango Hohoryujeamahoroiwacu Umucotwesedu fitenone 35. Gukunda Igihuguijoron'umunsi Ukwigirakwizakw'Abanyarwanda Nonenanjyerekangeinganzo Orohawumveigenory'umunsi Kwigiranyakodu fitenone 40. Wowe Gihangayaturazekera Ikinyarwandaingobyiiduhetse Gifatwenezaejokidacika Ingabiretwarazwekuvakera Rekatukitehoukobikwiye 45. Arinakokwigirakudukwiye. Anjyanahiryaanyerekabyinshi Igorofaryizaati:″Dorereba Imihandamyizaamataraaraka N'amatayizihiraabatoya 50. Doreburiraavunaimitozo, N'abayatangaba fiteitoto Nabobarizihiraumutuzo N'umutekanoutagiraukousa. Doreiriterambereriganje 55. IMasororwoseharasaneza Ingandanyinshiubuziraganje Gukoraiby'iwacuubuninayo ntero Nahoimahangabyobirahanda Turahirimbaniraiby'iwacu 60. Ninakokwigirakw'ahazaza”.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
19Ngarutsehinoati:”Ntega yombi Doreimisambiiserutsecyane Amaribaatembaamanywa y'ihangu Imigeziisumaijoron'umunsi 65. Imisoziisanganizaumuneza Ibibayabyizihiraubutitsa Imirambiirambagiyeumutuzo Urunirworwawebaarirwo ukunda”. Ajyagusozaansigiraimpamba 70. Ati:”Ubuu Rwandani nyabagendwa Ushakaarazantaguhezwa Aradusuraakabonaibyiza Parikiiwacuzujeibyiza Inyambonzizaziravumera 75. Ingaginzizaahaziraganje Amashyambakimezanyaburanga N'amadoviziakatugwaneza. Girainkaiwacuubuzirarisha Shishakibondoikujijebenshi 80. Amashuriiwacuturaminuza Ikizimaiwacuniumutuzo Amatarahosearatamurikira Ibitarobyizaimitiyaraje Umusoromwizaturawutanga 85. Arinakotwiyubakirau Rwanda”. Mazeumusazaamazegusoza Arasubiraafataakabando Ati:”Ukundeigihuguutizigama Uharanirekwigirautijana 90. Ararekwantagerakumusozo”. TUGIRAMAHIRWE Eugène
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
20DUKUNDE U RWANDA, TWIGIRE Nserutsensindagiweumusanzu Nteruyenganjenteretseingamba Mbadutsewesenjen'umurava Nteretseintangongi fiteijambo 05. Nkomejeinganzondimubihumbi. Mpurujebosentaretseingimbi Ngomboneikazemazenze nganze Ngabureinganzoingabireiganze Nzembaheinamazujeibyiza 10. Mazedukunde Igihugucyacu. Kubahotwigirabibeintero Mazedutezeimbereuru Rwanda Ruhoreitekaru fiteibyiza. Gukorerau Rwandaniwomurindi 15. Siukubeshyamuranabizi Ntabwonajyakurentabeshye Heraiwanyuhamwemutuye Doreimihandaitatseu Rwanda Ubuumugandantakuganda 20. Yamahondaagendaahinda Ahindayosentagutinda Cyabaicyondowabaumwanda URwandarwabitayeiteka! Amahoroi Rwandadorearahinda 25. Araduteragukoratwemye. Ingabozacuziraturinda Ngoziturindeabababavunda Abobacengerabaracungwa Tukabacogozabatacika 30. Tugacahosentibaducike. Mumucowacutukabacakira Tukabacishaahobagaciye Mazebakicazwamugacaca Ubwoamagambotukayacoca 35. Bagacaitekakobabicitse Kukogutera Igihugucyacu Urabaugorwabitaringombwa. Ahoguterangwinoneza Tuguheicumbimazeunature 40. Dutumeu Rwandarugeraheza Kukotweitekaturarukunda! Rebaingandazihamyei Rwanda Ibikorerwai Rwandaturabikunda Ngoejoejobunditugereaheza 45. Nk'ukoitekaarinayontego Kukonokwigira Banyarwanda Buryabiherakubumwebwacu Aribwotweseduhoratwunze Ngobudasenywatugasanabi! 50. URwandainjishiy'Abanyarwanda Rugorubyaraintitiz'ahaza Rugorutunzeigicucy'ibyiza Rugorutinjirirwan'ibiza Rugorugwizaruziraiheza 60. Rugorutozakubaab'intyoza Horana Imanan'amafaranga. Sugirasangory'Abanyarwanda Gahoreusingizwakibasumba! 65. Rugorirwerarugoruhire
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
21Rugarirwujeishyanoguhirwa Rugiraganzamurwowahanze Rugireurwungeurworw'urugwiro Rugiraaganzeurugoarugenze 70. Rugabaatangeingabirei Rwanda. Ruremayamamazwemu Rwanda Mazeamahangaazeabure urwamo Abatakuzibarekeurwenya Sugirasangory'Abanyarwanda 75. Gahoreusingizwakibasumba! Sugirasangory'Abanyarwanda Niwowesongaisobetseisano Mumucowacuuhamyaubuganji Ururimirwaweruraduhuza 80. Bityotukangakorupfaiteka Kukorusenywetubadusenywe Kanditwitwakoturukunze. Mureketwangeumugayoiwacu Dukorenezatubaheintero 85. Ab'abamahangabatwigane Twangeicyagon'icyagane Umucow'u Rwandauhore uturanga Nikogukunda Igihugucyacu Bitumaiterambererigwira 90. Mumabokoyacu nk'Abanyarwanda!Doreuru Rwandamubonanone Kubarukeyemuburyonk'ubu Siibyorwazaniwen'abandi Ahubwobyafasheinzirandende 95. Kandiyuzuyeimifatangwe. Bityoubwotwebweturihonone Kandituziimberedushaka Murekeiteramberedushaka Turitegurevubanabwangu 100. Umurimoutezweimberemu rwacu. Kuburyou Rwandaturimonone Ruzabank'indorerwamoahandi 105. Bumvabagerakurenkatwe! TUYISHIMIRE Sandrine
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
22TWITANAGIRE URWACU! Karame Rwandanyiriurugwiro Wahozeuganjendetsenan'ubu Ibigwibyawebigiraisumbwe Muburyobwoseugahamya inganji 05. Akanakawenanjyendaje. Kandindajentakwiganda Akiraipfundoryujeubwuzu Zabainamacyangwaineza Kumanyway'ihangundajerwose! 10. IRwandaiwacutwujeihirwe Kubonau Rwandabiteraubwuzu Ibimbabwiranikobiteye Nahozenitegerezabyinshi Yabaariisimurirusange 15. Amahangantandutirauru Rwanda. Ruhoraitekarugenaibyiza Bikabaariumurage Gihanga Abacubahasizebagiye Ndetsebateweisheman'u Rwanda 20. Dorekokwigiraukudushaka Ahobiheranimuguhuza. Niiby'ingenzinin'agaciro Igihugucyacukubakiganje Ururimirwacururaduhuza 25. Gusananonetunarukunde Umunsirwabarutakiganje Kubabarabyazantanteguza Umunsitwacaumucow'u Rwanda Ndabisubirabyatugora30. Dufasheibyacutukabisenya Amazinay'inkaakazimayose Imiganiyacundetsen'inganzo Gusabantagutaramabije Ingerizosez'ubukwentazo 35. Hakabantakuvugaimisango Umusizii Rwandaakazimaiteka Gutebyakwacutukabizibukira Umuntuakavukaavugauruzungu Ntakubanzakuvugadata? 40. Oyaibirwosedorendabyanze. Kukogusenyaumuconyarwanda Wabausenyainzuurimorwose Ikindiniubujijiburenze Gutaibiranga Igihugucyawe 45. Ikinyarwandanicyonsigura Gihuzaabantuinzovuibihumbi Twesentibagiweababyeyi Wabirebauti:“Njyendacyanze?” 50. Eregabantumwenzembabwire Ururimirwaweiyowarukunze Bitumaukunda Igihuguc yawe Wasobanukirwaurwoutuye Amaherezokwigiraukabishaka Cyabaikizauharaniraiteka URwandaurwimanaushize amanga! Icyonshimangiradoreniiki Kubahowigirabiraryoha Ibyacui Rwandabyaduhaza 60. Ntagutitirizakubandi
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
23Yewekandibanakujoga Ak'imuhanakandituranabizi Rwosekazaimvurainyonyombye Wowejyaukundaumuco nyarwanda 65. Abatawuziunawubatoze Ndabikubwiyeniyomahirwe Dufitenonenk'Abanyarwanda Atumaishyangarinadusura! Ibyotwetwagezehobirazwi 70. Ndetsebivuyenakurecyane Gusairipfundory'ubunyarwanda Ongera uryimakazegitore Babaabanaubonabat oya Yewecyangwaabakurubose 75. Inziraniimweiganagutsinda Yabaigoyecyangwaicyama Umuntuwesearindeinjishi Mazeuru Rwandadu fitenone Ubumwekandibuziraurwango 80. Cyonotubyubakirebiture! Ongeraurebeamahoroahinda Ndetseunarebeigicecy'inganda Ukodushoranikobibyara Mazetukizihirwadutsinze. 85. Umuragei Rwanda,umuco nanone Rekaudukungahazebirenze Abatatuzibamenyeibyacu Garuraumwiharikow'u Rwanda Eregau Rwandaurunirworwawe! 90. Birekeibyasibaubunyarwanda Yemweabangirizauru Rwanda Uramenyentubatizeumurindi Rindaibyagezwehoudasenya Winahunga Igihugucyawe 95. Ahourihoseumutimautuze Ndetseunawerekezeku Rwanda Doreumubyeyintataumwana Ahowajishentuhatere! Mwumvekandimwumveneza 100. Umunsiwataubutoniutatse Gutanabyababyakubonye Ishemautatsewabauryishe Ryakakwaguriyeubukaka Emerawihabaturaganje! 105. Ahonaciyenavuzebyinshi Mureketwitanagireurwacu Ahogushoraamabokoishyanga Heraiwacuniyogahunda Ogezaibyacuubiheagaciro, 110. Rekautagwabizwabigatinda Ongerawimakazeubutore! UKWISHAKA Modeste
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
24INGOBYI IDUHETSE Ndavugau Rwandarwa Gasabo Urwa Gihangaruziraicyasha Icyangacyarwoni Abanyarwanda Isheman'ishejabikaruranga Kuberaintoreizirushaintambwe. URwandarwacurwizaubu Rufiteipfundory'umucowacu Indangagacironakirazira Gukunda Igihugunokugikorera Ariumusingiw'Abanyarwanda. Abakoronibatanyuzwen'ibyacu Bacabugu fibaciriraamaboko Baradusangaturabasanganira Turabasasiraturasangira Inkongoroyacubarayibogora Ingobyiihindukaingoyi. Dusesaurumezaturasuhererwa Ijabon'ijambobitahaishyanga Injishiyacubarayijishura Indangagacironakirazira By'umucowacubihindukaico. Dutatiraigihangocya Gihanga Bahangaibidutanyabirahamya Intangoyacuihindukaintorezo Intoreziburaitorero Abaruvukabahezwaishyanga. Ingomaziburaimirishyo Barahatuyebiratinda Bafataingambaziganaurugamba Babohora Igihuguingomay'igitugu Niindashyikirwa,indangamirwa Mugusigasiraubusugirebwacu. Rubyirukomwesemboni z'u Rwanda Twagaruriwe Itoreroubu turatozwa Gukunda Igihugunokugikorera Twicarekuisokodusogongere intango Y'amahoro,umutsima n'umutsamatubyegere. Interuro,interon'inyikirizo Imbyino,ibisigon'ibisingizo Gucaimiganinogusakuza Kuvugaamahamban'amazina y'inka Bibeintegoy'ururimirwacu Himakazwaumuconyarwanda. N'indangagacirozawo. Hanohafitubonaibigwari Isariyateyeisahuraumutima Bashiraisonibarukaisaro Iry'icyubahirorirasibangana Integoyaboariugusebya Igihugu Twanzekobadutoneka badusesereza. Ntitugisuhererwangodususumire Dusumireibidusumbakuko Tudashakagutokorwaukundi. Turimungambazogukunda Igihugu,duharanirakwigira. Tuvomeubumenyi n'ikoranabuhanga Muburezibubereyeu Rwanda Turwanyeruswaimunga Igihugu Tunamaganaingengabite kerezo Ya Jenosidetuyihashye Dukomerekumucowacu.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
25Dukorerehamwetutizigama Twihaagaciroby'umucowacu Dufiteintegoyokwitezaimbere Duharanirakwigiranyako Ak'imuhanakazaimvuraihise. Dusigasireururimirwacu Indangagaciron'umucowacu Dukunda Igihugunokucyitangira Ibenderaryacurizamurwe Mu Gihuguhosenomumahanga. Indirimboy'Igihuguyubahirizwe Niryosanodu fitanyetwese Ejohezatuhagireintego Kwiheshaagacirotubyimike Bibeumwiharikon'ibanga ry'Abanyarwanda. Mazedutahirizeumugoziumwe Dutungemazedutunganirwe Tugireubuzimabuzirakuzima Tuzimureibyazimiye Mazeumuzeuduhunge. Twicayekugicumbicy'umuco Urangwan'indangagaciro Turavunaumuhehatukiyongeza undi Twenyegezaurutitugiratuti: “Icumuryacuntirikagobe” Inkaidukamirwantigateke Icyansitunyweramontikikabogoke Ingobyiiduhekantigasaze Urwurirwacuruhorerutoshye Tuzahoraneishyan'ihirwe Mugukunda Igihugunokwigira. Ararekwantashira Atavunaguyentakwirwamu ruhago Ndiumuhanziuhanganaubwenge Ndiumusiziusumbyeho Uwonasigiyeagasigaraasiganuza Ibisigisigiby'ubusizi,nkitwa: UMUMARARUNGU Alice
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
26NKUNDA IGIHUGU CYANJYE Ndi Umunyarwandautajajaba Kandinkunda Igihuguc yanjye Rwosenemeraumucowacyo. Indangagaciroz'abaruvuka Iyotuzihurijemungamba 6. Njyembonantakobisangatwarwa. Ndi Umunyarwandauhorana isheja Nkunda Igihugumubihebyose N'iyonsinziriyebisanzwe Ndotanamamazaiby'iwacu Ngahoransigasiraibyagezweho 12. Ngahashyantacogoraababisenya. Rwandanziza Gihugucyanjye Nzagukundakugezanshaje. Nzakurataahongezehose Nzakurwaniraishyakaiteka. Mururimirwacurw'Ikinyarwanda 18. Nzasobanuraibigwibyawe. Abanyarwandaturagukunda Abagusurabakagushima Abobagupfobyangourigatoya Ngourakennyecyanentakigenda Ntibaziintambweumazegutera 24. Tuzabamurikiraahowavuye. Kundautakweibirezishenge Kandiutsindirweabakurwanya Amabokoyawetukuriha fi Tuzagukoreratutiganda Tugamijekwigiraubudatuza 30. Abakujorababureijambo. Mubyeyiukindikijeurugwiro Rwandarutigezerwandavura Waratubyayeutwonsaneza Ntibakakwandagazetubyumva. Twetuzinezaukowatubumbye 36. Ubumwebusazebukadutaha. Ibigwibyaweniigisaga Indangagaciroz'umucomwiza Waranaziduharazentiwaturemba Tuzagukezaingomaibihumbi Tuzakurwanirirabitinde 42. Mazetuguturedutekanye. Uhorauhindaubunebwec yane Uti:″Nimwigire Banyarwanda. ” Kokoiyoniingeriy'ubutwari Niturangeduhashyebyinshi N'abaducishainshuroitagwira 48. Batangareduhizeibyabo. Nibyokokotwigirebirakwiye Twizigamiredutereimbere Dushoreimarituronkeinyungu Turyeintungamubiridukureneza Ibyokugwingiramubitekerezo Biragatsindwamu Banyarwanda. Eregantacyotuburaiwacu Gusaunatembereyeamahanga Rahuraubwengeugarukebwangu Ushyiremubikorwatukwigireho Ntugatindeutazataibaba 60. Ukitwaintatiwariintore! URwandarwacuru fitebyose Ukunzeugakorantibaduhiga Nk'ubuwiyemejeubuhinzi
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
27Ugahingaugamijekugeraaheza Ubigizeumwugauzagutunga 66. Ntiwadutsindirainzarai Rwanda? Ubayeworoyeayomatungo Ubikoraukunzekukouziimpamvu Ukagwizaayomatan'amafaranga Ukagiraumuryangouteyeubwuzu Umuzimyamuriroakurataibigwi 72. Ibyosiukwigira Munyarwanda? Ufiteindimirimobaraguhemba Sibibirwoseniindintambwe Ntuyipfobyengouhembwamake Ngo:“Ntacyowagerahourabizi!” Ngo:“Ushakeindonkeizakugora!” 78. Ngusabyenkomejekunyu rwauko uri. Doreuwowiyitaumushomeri, Ngo:“Ntankungantagishoro” Ngo:“N'ibyokwigirantabyumva. ” Nkundiraukangukeukore ibwonko Ntuvugekandingontushob oye 84. Kukoibyousebyanibyomusingi. Haranirakwigiramuribyose Kandiukunde Igihuguc yawe Ibyoukorabyoseube indashyikirwa Iby'urucantegeubitehirya Imihigoyaweuyeseyose 90. Ugendewemyemurwakubyaye. Shenge Rwandampozaku mutima N'ubwonsubitseinamazanjye Uburyohebwawenitwetubuzi Ubukungubwawenitwebutun ze Ishemaryawenitweribera 96. Utagukundaazaageiteka. Uriumubyeyiuntozaibyiza Horanaishema,horanaisheja. Indangagaciroz'umucowawe Nzazikindikizantamwaye Kwigirambyimakazemubanjye 102. Uwomurageuzagerekubuvivi. Munyarwandakatazautereimbere Uharanirekwigiraubudatuza Kandiwubahaumucowawe Urimbishe Igihugucyawe Abagisuraubaheurugwiro 108. Ushimaudatebaiyaremyeu Rwanda. Amahoroi Rwandantagakuke Abanabawetukwizihire. Abashakakuducamoibiceukundi Ruremaazahoreabaturinda. Tubehotwunzeubumwentakuka 114. Tubumbatiyeindangagaciro nyarwanda. UMWARI Cressence
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
28INZIRA YA NZIGIRA Imarakineguinkinduramugayo Intwaronyayoihonyoraikimwaro Uwayitwajeakagiraijambo Igasibaibyuhoby'abamutwama 5. Bakirindakumujinyora. Akagiraubwemaameze nk'umwami Atagiraubwobabw'iko fiyemwe Iyomuruhandorw'abinaniwe Nomungandoa fiteumuneza 10. Inziraya Nzigiraniyondata. Rinopfundonyaryory'ubugiri Naryitwajenka Rwabugiri Mukiriricy'abanzekuzigama Nzigamabyinshinkaryabikeya 15. Ngoejoyewentazabainsegu. Nkaburaijambonomubatware Nkabaumutwaromurirubanda Nomuruhandorw'abinaniwe Sinijajarenk'abashobewe 20. Mbigiraintwaroyokwishobora. Banyarwandabagenzibanjye Turiishingirory'agaciro Nimucyokwigirabibeintero Ibirihanzetubyimeamaso 25. Nibwokwigirabyatubera. Hariinkungazivaimahanga Zimwetwitaamarenzamunsi Murabemasontizimenyerwe Ntizibeikirangocyokwibura 30. Igihecyoseuzihanzeamaso. Nk'abacuruzibanyemari Bacuzinamwebanyemana Mushoyeimariahomubyacu Mukanubakaingandaiwacu 35. Sibwokwigirabyaturanga? Eregainterourugandaiwacu Bigizweibanzemu Banyarwanda Abanyamahangantibatunnyega Abarigwijebavaimahanga 40. Bazaiwacunaboguhaha! Ubugiribwacuntibuvehanze N'ibivaiwacubikajyahanze Biruteubwinshiibivaiyohanze Mazeiby'iwacutubiheumwanya 45. Inzirayanzigirairabayaje. Abantubenshibaribeshya Kwigiraniiby'abagashize Bakaryaibyabontibizigamire Ngontawamaraimyakaijana! 50. Ijanabaronsemukazikabo Bakaritsembabarya firingi Iminsiyindibabuzeiyabo Bakanagenderakuiringi Bakabainsegumurirubanda 55. Mureketwamaganeicyocyonnyi. Buryamayeiyontwaroyacu Ntiremererauwuyitwara Yewentisaban'ibihenze Kugiraintegonicyogishoro 60. Inzirayanzigiraubwoikagendwa.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
29Akazikoseugakozeneza Ukagahaumwanyaigiheukabonye Imariyazaukaganabanki Inzarayazaukaryaumugati 65. Niyonziraibereye Nzigira. Ubonyewagiran'ibisaga Ugafashan'abobatibasha Igihugucyawentigiteisura Ngobibeimvanoyokukinnyega 75. Niinzirayindiya Nzigira. Eregayemwebagenzibanjye Interoniimweyaburiwese Inzirayanzigiratuyigende Namennyeibangaryokuyigenda 80. Nonenamwenimuribike. Mubicishemuriizinkike Korawigireikwirehose Zigamaiby'ejoibeariyontero Gufashacyaneabatibasha 85. Kudahangaamahangaamaso Ugakoranezaakaziwahawe Ntubeinsegumurirubanda Ntubeikirorecy'ubunyanda Ubayeireberory'umurava 90. Byakurindakubaumutwaro Watwaraabandin'iw'abandi Mazeiwanyuukahagiraijambo Inziraya Nzigiraanyuraniiyo. Nyamararwosentibidukwiye 95. Guhangaamasoakavaimuhana Kamwekazazaimvuraihitutse Buryaigikwiriyeburiwese Kwigirakwizakubanzenjye Mazenamwemugenzenkanjye 100. Inzirayokwigiratuyigende, Inzirayanzigiraereganiiyo. WIHOGORA Godelive
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
30URWO NGUKUNDA GIHUGU CYANJYE Impamyamugambiindangantego Ikigerocyizaimpamyaburanga Umwemumirungaijishaintego Ikabaikirangocy'umucowacu 5. Giheshaubwemau Rwandarwacu. Mbesekombonaugiyerwose Murirubandarukigukunze Ngoiyonsobanuziy'agaciro Banayimbajijehobyinshi 10. Banajijinganyamuribyinshi Bibaciraishatibamaraumwanya Mbivuzenemyenganaiy'inganzo Nkoreibihenkoresheibihe? Nsubizayeweihurizonk'iri 15. Ngukundeuruhe Gihugucyanjye? Doreurukwavudoreumuhigi Ukundweyewe Gihugucyanjye Muburyobwinshibwokugukunda Bukabaicyirorecy'urukundo 20. Buryaahomayedorenink'ubu! Uramutseutanzeimbaragazawe Umwanziateye Igihugucyawe Ugafataintwarouganaitabaro Ukacyirwanirabyagitore 25. Byanarimbaugasabaumusanzu Amarasoyaweakabaigitambo Umubiriwaweukabaingurane Umubiriwaweukabaingurane Igihugucyawentikibeintere Kigasagambakigiraituze 30. Nibwoubaukunzeu Rwanda rwawe. Uramutsewanzebitugukwaha Ukavuzaakamoubonyeitangwa Ubwoababishinzwebagatabara Ikaburaicyuhoyogatabwa 35. Byabaariinziray'urukundo. Nujyakwiganomumahanga Ujyaguhahayobwabuhanga Ubwireabaho Igihuguvuko Bamenyen'uwomucow'iwacu 40. Bawukundebitewenawe. Ujyeubamasoutazarutanga URwandarwacurugataisura Komezaurwanekumucowacu Icyapacyawokibeariwowe 45. Ibigwibyacubiratwenawe. Buryayemwegukundau Rwanda Urwanyacyanen'abarurwanya Nk'igiheubonyen'ibidakwiye Ukabikosorarwoseutuje 50. Niumusanzuunganaurukundo. Ngobakundaigihuguc yabo, Njyambonaabantubamwe babeshya Bangacyanen'abagituye Buryagukunda Igihugucyawe Bisabaubwitangen'umurava 55. Bisabarwosegukundaabacyo. Wakozenezaumurimowawe Wangaubwangwemuminwe yawe Ugakorabyoseutabyinuba Ugafashan'abobatibasha 60. Ugafasharwosen'ababuraye.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
31Bugacyanezabagizwenawe Bagizeimpambaingana umurunga Ibagobotoraibyanyamunsi Ntabworwoseubaugizenabi 65. Nabwoubaukunze Igihugu cyawe. Ubyayeumwanaakaganaishuri Akarekarwosekubaikirara Akagiraubwengenkomubugenge Akagiraubwengemuby'ubukungu 70. Akaban'icyatwamubyokubana Akabihuguran'abatabizi Ahashyaicyazanaurunturuntu Igihugucyacukikabacyiza Kikajyainamaigi fite Imana 75. Kikabakandigi fiteimari. Kikabaihahirory'amahanga Kikabaireberory'umutuzo Kukogihunzeamahoroarambye Ubyayekandiukareraneza 80. Nikogukunda Igihugucyawe. Rwandarwacuhoranainganji Abawetugireinganzo Duhorerwosetukuririmba Tuvugeukourimubatakuzi 85. Abatagukundabazagukunde. Gihugucyizangobyiiduhetse Abawetweseubuturatwaje Umuhetowacuturawufoye Ngotukurwaniriregitore 90. Umwanziwaweakomeze amware. Aramutseazinduwenogusenya Turamutangatumutamaze Amabokoyacuturayatanga Ubwonkobwacutubukoreshe 95. Nibibangombwaamagara agende. Igihetwicayemungozacu Duhozeijishokubotubyara Tubatozegukundau Rwanda Babeingendutsizujeubwenge 100. Kundau Rwandaigirweigihango. Mugihecyoseturimokwiga Duhoretwimakazainyigisho Zibegukunda Igihuguvuko Tuboneu Rwandarugiraituze 105. Nikogukunda Igihugukwiza. Gihugucyacuturagukunda N'inziranyayoyokukurinda Tuyibonyemuriiyinganzo Dufasheicyemezokidakuka 110. Cyokukurindamuburyobwose. Umuhigomwizaturawutoye Turakurinda Gihugucyacu Turakurengeratuguheinkike Tarakurindakuganainkiko 115. Utazimarwosetukigukunze. Buryagukunda Igihugucyawe Siumutwaroniubutware Butadutwarakuburaumwanya Intwaronyayoyokurukunda 120. Niukurwanyaicyarusenya. WIHOGORA Godelive
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
32UMUSOZO Intekoy'Umucoikomejeibikorwabinyuranye byogukangurira Abanyarwanda aho bari hose gusobanukirwa no kubakira ku ndangagaciro z'umuco w'u Rwandakukoariumusingiw'ubumwebw'Abanyarwanda. Mubikorwa ikora,harimo guteguraamarushanwa y'ubuhanzibw'ubwanditsi ku Kinyarwanda no mu Kinyarwanda mu ngeri zinyuranye z'ubuvanganzo. Ni muri urwo rwego hateguwe amarushanwa y'ubuhanzi bw'imivugo mu mashurimakurunakaminuza,agamijekwimakazaindangagaciroz'umuco w'u Rwandacyanecyanemurubyiruko. Kwita ku muco w'u Rwanda ni ukumenya ibiwugize byaranze abasokuruza bigatuma u Rwanda rwanda kugeza magingo aya. Kwita ku rubyiruko rugasobanukirwa ibigize umuco w'u Rwanda ntibyagerwaho hatabaye ubufatanye bw'inzego zitandukanye. Buri Munyarwanda akwiye kumva ko ariumurinziw'igihangodu fitanyen'u Rwandaby'umwiharikoumucowacu. Iterambere duharanira, ritubakiye ku muco wacu w'Abanyarwanda ntiryaramba. Ni ngombwa ko imibereho y'Abanyarwanda ishora imizi mu mucowacu. URwandaarikonanonerusabanan'ibindibihugu,ningombwa kuvomamumucowabyoibidufitiyeakamarobyatumatwiyubaka kurushaho. Gusigasira umuco wacu ntibigarukira mu bwanditsi gusa ahubwo bikwiye kuba ubuzima bwa buri munsi. Ni ngombwa ko urubyiruko ruterwa ishema no kwitwa Abanyarwanda kandi rukabiharanira aho ruri hose. Ibi bizashimangirwanokurwaniraishyaka Igihugucyacu. Ayamarushanwayunguye abayakozeubumenyimu buhanzibw'ubwanditsi. Inteko y'Umuco ishishikajwe no gukomeza gukangurira urubyiruko ndetse n'Abanyarwandabosemurirusangeguhangamu Kinyarwandabinyuzemu marushanwaatandukanye. Ikinyarwandani isokotuvomamo indangagaciro z'umucow'u Rwanda,zikatwubakakandizikatwerekaumurongodukurikira w'iteramberebinyuzemubuhanzi.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
DUSIGASIRE INDANGAGACIRO Z'UMUCO W'U RWANDA 2022 IMIVUGO INTEKO Y'UMUCO Huye, SH1 RD2 Agasanduku k'Iposita: 630 Butare Inteko y 'Umuco
IntekoYumuco_Imivugo_2022_1.pdf
IKINYARWANDA, INGOBYI Y'UMUCO N'UMURAGE BY'U RWANDA 2022IMIVUGO
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
i IKINYARWANDA,INGOBYI Y'UMUCON'UMURAGEBY'U RWANDA IMIVUGO 2022
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
©Intekoy'Umuco,2022 Gishyizwekumugaragarobwamberemu2022. Uburenganzirabwoseburakomye. Umuntuweseuzandukura,uzafotora,uzakoreshaubundiburyobwose bugamijegucuruzaikigitaboazahanwa n'itegekorigengaumutungobwitemu by'ubwenge. ISBN:978-99977-0-432-0
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
iii ISHAKIRO Ijambory'ibanze............................................................................................................................ 1 GIRIHIRWESingizwa Kevine, Sagambasokodusangiyetwese........................................ 2 HAKIZIMANACouronne Patri, Nimukumirerutaducika....................................................... 4 IKAMBAAmen Divine, Ingobyiy'u Rwanda............................................................................. 6 IMANISHIMWEThierry, Nkuratenkingiy'umucowacu....................................................... 8 INSHUTIBertrand Aristide, Ikinyarwandatwarazwe............................................................ 11 IRAKOZEKEZAFiona, Twimaneuruduhuza........................................................................... 13 KAYISIRELinda, Rebero............................................................................................................... 15 KUBWAYOLeondrie, Ururimirw'Ikinyarwandanzarurindaabarwangiza........................ 17 MUHIRWAReine Kheira, Rekangutakerurimirwacu.......................................................... 19 NIYIGABAManzi Fabrice, Ngobyiiduhetsehoraimugongo.............................................. 20 NYIRAHABUHAZISolange, Ikinyarwanda,ingobyiiduhetse............................................... 23 NZITAKUZEDonatha, Urutindoruhetseijambo..................................................................... 25 RUKUNDOShyaka Egide, Ikinyarwanda,ururimirwacu,umuragewacu........................ 27 SHEMAPauline, Izingirory'akabandok'iminsi...................................................................... 29 SINDIKUBWABORegis, Ikirezitwambaye............................................................................... 31 Umusozo......................................................................................................................................... 33
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
1IJAMBORY'IBANZE Inteko y'Umuco i fite intego nkuru yo kubungabunga no guteza imbere ururimi rw'Ikinyarwanda,Umucon'Umurageby'u Rwanda. Muriuwomurage,Ikinyarwanda nk'ururimi rw'Igihugu rukaba n'ingobyi y'umuco gi fite umwanya ntagereranywa. Ni ngombwa ko ababyiruka batozwa gukoresha Ikinyarwanda kiboneye binyuze mu ngerizitandukanyeby'umwiharikoiy'ubusizi. Iki gitabo Ikinyarwanda, ingobyi y'umuco n'umurage by'u Rwanda gikubiyemo ibihanganoby'imivugobikabaariumusarurowavuyemumarushanway'urubyiruko rwomumashuriyisumbuye rwiyumvisemoimpano yogutanga umusanzuwarwo wo kubungabunga Ikinyarwandabinyuzemunganzoy'ubusizi. Ayamarushanwaakaba yarateguwemu rwegorwokwizihiza Umunsi Mpuzamahangaw'Ururimi Kavukiremu wa2022. Imivugo 15 ikubiye muri iki gitabo ni iyahize iyindi mu ijana na mirongo cyenda n'umwe (191) yakiriwe mu irushanwa. Abanyeshuri bahize abandi ni abo mu bigo by'amashuri bikurkira: Ecole Notre Dame de la Providence Karubanda (ENDPK) (1), Petit Séminaire Virgo Fidelis Karubanda(3),FAWEGirls'School(2),G. SRuhondo(1), G. S Nyamirama (1), Petit Séminaire St Léon/Kabgayi (1), Collège Ste Marie Reine (1), Maranyundo Girls School (1), G. S Ruvumba (1), G. S St Nicolas Kibuye (1), TTC Rubengera(1),Maryhill Girls Secondary School(1). Ikinyarwanda,ingobyiy'umucon'umurageby'u Rwanda,kigombakubungabungwa, kigahabwaagacirocyanecyanemubakiribatokugirangobamenyerekugikoresha muburyobuboneye. Bumwe muburyobwokubibatoza akabaariukubahaamahirwe yokugaragazaimpanozabobinyuzemumarushanwaatandukanye. Niinzirakandi yogutezaimbereubuhanzimurubyiruko. Inteko y'Umuco i fite gahunda yo gukomeza gukoresha amarushanwa y'urubyiruko n'ay'abakuze mu Kinyarwanda, kugira ngo irusheho gushishikariza Abanyarwanda kugira ishema ryo gukoresha neza ururimi kavukire rw'Ikinyarwanda no guteza imbereubuhanzibwubaki yekumuco. Intekoy'Umucoirashimiraabantubosebagizeuruharemuriayamarushanwa. Aba mbere bashimirwa ni urubyiruko rwayitabiriye. Abandi bo gushimwa ni abarimu babigisha,abayobozib'ibigobigahon'abandibosebaboroherejekuyitabira. Uruniurugerorwizarwogutezaimbere Ikinyarwandabinyuzemubusizi. Rubyiruko, abaton'abakuzenimusogongereinganzoiganjey'urubyirukorw'u Rwanda. Amb. MASOZERARobert Intebey'Inteko,Intekoy'Umuco
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
2SAGAMBASOKODUSANGIYETWESE Nanzitsenshima Ruremabintu Uwaduhanzeakaduhantaduhane Akaduhau Rwandaruzira umwanda N'Ikinyarwandatwe Abanyarwanda 5. Nti:“Gisagambecyosoko dusangiyetwese. ” Ikinyarwandanigisagambe Nikikarambeingomaibihumbi Ntikigasimburwen'indimi z'ishyanga Nicyongombyiy'umucowacu, ntugacike. 10. Ntugacuyentugacubangane. Doreuyu Gihanga Ngomijana Yibarutseumubyeyiuyu Kanyarwanda Akari Gasabogatangirakwanda Gahindukau Rwandaruzira umwanda 15. Turagwaisanodusangiyeisoko. Nitukivugeukobikwiye Indimiz'ahandizivugweaho bikwiye Nokuzivangasiubusirimu Ahubwoniugusibaisokotuvoma 20Amapfaagateratugapfatwese. Muyobozimwizankundakandi nubaha Ubahaiyosokoduhujeisano Uvugeururimirwacudutege yombi Twicazeyombiduhuzeumugambi 25. Mumbwirwaruhamezanyunziza z'Ikinyarwanda. Rekamanukereron'ibirengeaha ku Murenge Umuyoboziati: “Uwararanye randevunazaneayidi. ” Niukoumukecuruwazindutseati: “Irayidinyizimubasiramu. ” Ati:“Randevuyosindayica n'iryera!” 30. Arikose,nokuvugaindangamuntu uwobiragoye? Munkundirereroigirihaneinyoni Muyoboziitozekuvugaururimi rwacu Udutozenatwekurusigasira N'abazadusanga bazarudusangane 35. Bityoubusabanentibukure busabune. Murezimubyeyiuntegeyombi Dorenkomyeyombiahaku gasambi Doreagasambukanjyeniirishuri Udushoreisokodushoketwese 40. Dusomekuntangoturaseintego. Barezimunyumvembisabire Ururimirwacumurudutoze Duhabweumwanyadusabane Mubisakuzon'iyomigani 45. Mumivugon'amahamba.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
3Nimutwigishe nayamihamirizo Imbyinonzizanazandirimbo Dushokeinganzoducyureinganji Tubeintajorwamuriubwobukesha 50. Dukesheigitaramotweseimihigo. Nawemubyeyiwanyibarutse Unyumvesinkwiyekuganirana tereviziyo N'iziterefonisizobabyeyi Nimudusangemuduhugure 55. Muduhanuremukinyarwanda. Mutubuzekuzanaicomumuco wacu Ndavugazangirwandimiz'ubu Zisan'izaziyekurimburaumuco wacu Twoyegutemaishamitwicariye 60. Nyamaraagatayeumucokaba agahuru. Ikinyarwandanigisagambe Kibeubukombekigumyekwanda Duheumuganda Igihuguc yacu Tukimenyekanishe n'ibwotamasimbi 65. Bahururireingagin'amasimbiya Kalisimbi. Banyarwandanshutiduhujeisano Nitwebukungubw'urwatubyaye Ururimirwacuniruduhuze Duhuzeinteroduhuzeintego 70Duhuzeintambweduheze urwango. Arikose,kokombabazemunsubize Koibyapambonabyanditsemuzo ntazi N'Abanyarwandabatanazizi Aboubwirantibafuture 75Ubwoayosiamafutibabyeyi? Banditsi,mwandikemu Kinyarwanda Habakumpapuronamurandasi Isiyoseikundeururimirwacu Isinziry'abantubasomeibyacu 80Intsinziyacuikururebose. Bahanzinkanjyenamwemwumve Konumvaibyomuririmbanjye ntanabyumva Konumvaariuruvange Mundimizirenzeamabara y'umukorormbya 85Ab'ahandimwumvabaririmbamu Kinyarwanda? Murekeukonanzitsearinako nanzura Nti:“Ikinyarwandanigisagambe. ” Abakurun'abatotugishyigikire Kivugwemumasomero n'amarerero 90. Kibeubukombekirengeinkinko. GIRIHIRWESingizwa Kevine
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
4NIMUKUMIRERUTADUCIKA Mumpeumwanyanshime Imana Yaducaguyemumahanga Ikaduhaimpanoy'Ikinyarwanda Ururimirwacurwujeubuhanga 5. Kokoyirirwaahandiigatahai Rwanda! Ndacyashimagizaubuhanga Ruremayahayeaba Gihanga Ndavugaintwarizahozei Rwanda Babakuramberebazikuraga 10. Barazeu Rwandaumurage ukwiye. Bati:“Rwandahorana Imana Uragahirwan'ibyoutunze N'imitimaitujekubagutuye Cyontugateterezeiyonkingi 15. Icyo Kinyarwandanibwo bukungu. ” Nanjyentumbiriyeiyonkingi Buryanin'ingobyiiduhetse Ikaduhurizamumugongo Ndavugau Rwandarwa Gihanga 20. N'Abanyarwandabaziraumwaga. Ngiyoimpamvuimpayeinganzo Ngashiraubwobangompamye ingenzi Umuragemwizaururimirwacu Oyasiyanyamayigenga 25. Ndavugauruduhuza nk'Abanyarwanda, Rukabaingobyiy'umucowacu N'umuragemwizaukwiyekwanda. Nawemwanaiga Ikinyarwanda Ejoutazisangausanababandi 30. Bambarainjambabasizeinkindi. Cyosangaabakuzeumenye ibyacu Wihateikeshamvugon'ibindi Hatoutazateshukamubandi Ukavuganabikukarubanda 35. Kandiuriintumwayarubanda. Buryaubusanzwenziraamahane Arikosimburakubacyaha Ndavugaab'ububigiraukundi Bakiteshaururimirwacu 40. N'iz'ahandintizibahire. Bakazivangantizinahwane Kuvugamubandibikabagora Kuberaizondimizujeuburimi Bahimbahimbangoniubusirimu 45. Njyembonaumucowacu warabacitse! Eregasinangaindimi mvamahanga Kukouru Rwandarukwiyekwanda Gusantibikwiyekozituganza Buryauteraubureziarabwibanza 50. Mfasha Ikinyarwandanacyo kiganze. Iyomisangonisugire Amazinay'inkanayoaganze Ikibonezamvugokituyobore Imiganiicibwedusakuzanye 55. Dutaramebitindedususuruke.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
5Muhanzinawemusizinkanjye Hanganezamurigakondo Cyowihubukiraiby'imahanga Toraibikwiyenibaunatiye 60. Utayobyaabandiuriirebero. Barezinamwebayobozi Mwempugukemururimi Mbasabyenamwekudufasha Ngo Ikinyarwandakitazima 65. Munadushakireinkoranya. Banyamakurunamwesimbasize Mwumvwakenshindetsena benshi Mwihateicyo Kinyarwanda Tukibumvanetunakige 70. Tugitozen'abotubyaye. Mfashanonetubyiyemeze Ururimirwacuturwamamaze Izomvugozindituzamagane N'abazivangatubakebure 75. Buryagucyahaniumucomwiza. Mfashaturwanirireiby'iwacu Hatoejobundibitaducika Ab'imahangabakadukwena Umucowacuugacuyuka 80. URwandarwacurugataisura. Rekangendensubikeinganzo Ngoubwirauwumvantavunika Turubungabungerutaducika Nirworutubumbiyeumucowacu 85. N'umuragemwiza w'Abanyarwanda. HAKIZIMANACouronne Patri
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
6INGOBYIY'URWANDA Njekubabwiraibyonjyenzineza Isarorisumbyaayandiubwiza Rihuzaboserikabatoza Nyiruburangaarinawebanga 5. Uriibangamuragewacu. Rurimirwacurw'Ikinyarwanda Muragetwarazwena Gihanga Ntujyaumungwatuzakurinda Ngousameibizabiva imahanga 10. Komezauganzemucow'ibanga Uziraicyashau fiteuburanga. Njyewenkwise Nyiruburanga! Niwoweukwiyekubungabunga Wowemunyamakuruw'umwuga 15. Usigasiraibyasizwena Gihanga. Mbivugembwirandekoariinganji Mbibwirendekon'abakerabamuzi Mbarutsoy'iteramberery'abamuzi Nyiruburangabuzirauburyarya 20. Uhuzatwesentaweahombya. Nyiruburangaiyomumisango Nyiruburangamubushakashatsi Muikinamiconomubitaramo Nyiruburangaahuzenjye n'abandi 25. Nyiruburangaahoreariinganji. Mbebahanzituganeinganzo Muhugureubwengemumutu zo Musigemusangizaibivainganzo Mundirimbondetsen'imivugo 30. Abatobazabisangemuisomero. Iyomumashuriturabikunde Abatonatwetuganeingan zo Turirimbemubitaramogakondo Mumikinomyinshin'ikinamico 35. Ingobyiy'u Rwandaihoreiganje. Namwentorenimwivugeimyato Mwumvendetsemuhaneintashyo Mwivugeibyivugomunaririmbe Muhimbarwemu fiteimpamvu 40. Nyiruburangaabamaraimpumu. Rubyirukonamwebayobozib'ejo Muravugenezaukobibakwiye Inyandikoikwiyeiranogecyane Imbugamukunzentizibaganze 45. Nyiruburangaaduheumurongo. Babyeyinamwebarezibacu, Nimuduhundeurugerorwiza Tuvuge,duhangemu Kinyarwanda Ikinyarwandaingobyiiduhetse 50. Nimugihunden'abavaishyanga. Mbivugakenshim fiteagahinda Ngoindimizindisinzihinda Mumenyezosenk'izomu Buhinde Iz'abaturanyink'Ikigande 55. Ikinyarwandakirazirenge. Ibintibisabaibya Mirenge Ndetsentibisabaubugenge Ahubwobisababwabwenge Bwoguhitamoibizirainenge 60. Bizakugezakurenk'indege.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
7Rekandirimbire Nyiruburanga Rekandirimbeunteyeguhanga Rekancurangemvugeuburanga Bumwebuhuruza abanyamahanga 65. Ndetsebudasizeba banyabuhanga. Ururimirwacurw'Ikinyarwanda Ruvugwehosenomumihanda N'abomuhuriyemumuganda Muruvugenezabyujeubwema 70. Tubeinjijukezi fiteinjyana. Kuyavugasikokuyamara Akaryoshyentigahoramuitama Musige,mwandikemunasoma Nyiruburangaahorekuisonga 75. Ingobyiy'u Rwandaihoreiganje. Yariisimbirisusurutsaayandi Risigabagasigarabasiganuza IKAMBAAmen Divine.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
8NKURATENKINGIY'UMUCOWACU Nserukanyeishejansangaisano Isimbinsangaserukahose Sanonzizaisumbaizindi Isokonyayoiganjerwose Inkingiy'umucowacutwese Rurimirwiza,gakondoyacu. Ndavugashengeururimirwacu Ururimirwizarw'Ikinyarwanda Ururimiruduhuza nk'Abanyarwanda Ikirezicyizakiziraicyasha Rurimirwacuntukagwabire Rurimirwiza,gakondoyacu. Rurimiruboneyekwirahose Uriingaborudasumbwa Kuvakwa Gihangakugezan'ubu Siboy'intoreuziraubusembwa Komezausizanirekubakuisonga Rurimirwiza,gakondoyacu. Ngobyiy'umuco,gakondoyacu Ukabakaremanoka Gihanga Umunsiahangaurwatubyaye Uriikirezimurwa Gasabo Tweabakwambayeuratubera Rurimirwiza,gakondoyacu. Yewemwanaw'Umunyarwanda N'ubwowageraiyoruterwainkingi Uramenyentuzageiburyasazi Ukamiraibyaho,wibagiwe gakondo Wabauzimyeburundu ndabikubwiye Wibagiweururimirwiza,gakondo yacu. Urabeintyozamuby'amahanga Nyamaraurashishozebitagutwara Bikakwibagizaisokonyayo Ahowakuyebwabumuntu Buguteraishemaitekaryose Rurimirwiza,gakondoyacu. Uwomuragewahawen'ababyeyi Gukundarwoseururimirwacu Ukivamu Rweyauserutsei Rwanda Winjiyeurwambarirorw'intore Utozwa Kinyarwandaugiraagaciro Rurimirwiza,gakondoyacu. Uramenyentutatireicyogihango Watojweugitaguzautobaakondo Uvugaurukonjoibiby'abana Bakakuremaukavamoumuntu Ugahabwaizinarya Kanyarwanda Rurimirwiza,gakondoyacu. Shengemwanaw'Umunyarwanda Wajeusangabaremyeigitaramo Binikijeikiganiro,bahujeijabo Buriweseahabwaijambo Usanganizwaimpundu z'urwanaga Rurimirwiza,gakondoyacu. Waserutseusangaariabadahigwa Aribankubitoy'icyezacyuje ubwiza Bicarabacaimiganibagacuranga
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
9Baririmbaamahamba,ibyivugo byisukiranya Mumwimererew'ururimirwa gakondo Rurimirwiza,gakondokacu. Urasigasireuwoumucowatojwe Uwomuragemwizaw'Igihugu Uwurindezamvugoz'inzaduka Zivangitiranyaururimirwacu Uruheshekubaintajorwa Rurimirwiza,gakondokacu. Urworurimirwacunk' Abanyarwanda Urworurimirwizaruziraicyasha Tururindeubusembwabwose Rudateshwaumwimererewarwo Tukazibukaibiterekotwasheshe Rurimirwiza,gakondokacu. Ahouruzibariyabanyamahanga Bajekurebaubwizanyaburanga Tukabakirizainkeranyarwanda Ikoberivugaikonderaritsikimba N'imbyinonzizaza Kinyarwanda! Rurimirwiza,gakondoyacu. Hariumuhanziwabitubwiye Ngo:“Agahugukatagiraumuco karacika. ” Rekananjyembisongererenshize amanga Nti:“Agahuguumucowakoakandi uwako. ” Oyaumucowacuuyihatseyose Rurimirwiza,gakondoyacu. Ubwobwizabw'uruhehemure Bwateyebenshiguhimbarwa Ntibatinyaguhamyarwose Kou Rwandarwacuariparadizo Buryashengetwambayeikirezi cyera! Rurimirwiza,gakondoyacu. Ndumvaumutimaunkebuye Ngomburireumwarimumuishuri Ishamiryashibutsemuyandi Rigasenderezwauwomwimerere Isarorisumbaayandiyose Rurimirwiza,gakondoyacu. Ururimirwacurw'Ikinyarwanda Urarwigishenk'umunyamwuga Urarutangeukowaruhawe Abanab'u Rwandabazagukeshe Kubaurukererezamu Rwanda Rurimirwiza,gakondoyacu. Nomumahanga bazahoreku isonga Cyakorakuvuganiugutaruka Indimiz'ahandisinzipfobya Urazigisheukowazihawe Unazikoreshemumwanyaukwiye Rurimirwiza,gakondoyacu. Yemwebanyamakurun'abahanzi Ntimuzavugekomutatojwe Mubyegeranyomutegura Mubiteguraneubushishozi Mu Kinyarwandakiboneyerwose. Rurimirwiza,gakondoyacu.
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
10Mumvugoitarimokujijisha Inyigishozanyuzitambuke Zibeumusingiw'intajorwa N'ishingiroryubaka Igihugu Mushimangireubumwebwacu Rurimirwiza,gakondoyacu. Rurimirwacurekankurate Uriihogozamundimizose Siibyompimbandabihamya rwose Mbisiganuriraabarihonone N'abatob'ejobazabisange Rurimirwiza,gakondoyacu. Taramirwangobyiy'umuco Taramirwantoreizakuisonga Horanaishejandatway'abahizi Horanaijabowamamarehose Tugusigasirenkingiy'umucowacu Rurimirwiza,gakondokacu. Nomumahanga bazahoreku isonga Cyakorakuvuganiugutaruka Indimiz'ahandisinzipfobya Urazigisheukowazihawe Unazikoreshemumwanyaukwiye Rurimirwiza,gakondoyacu. Yemwebanyamakurun'abahanzi Ntimuzavugekomutatojwe Mubyegeranyomutegura Mubiteguraneubushishozi Mu Kinyarwandakiboneyerwose. Rurimirwiza,gakondoyacu. Mumvugoitarimokujijisha Inyigishozanyuzitambuke Zibeumusingiw'intajorwa N'ishingiroryubaka Igihugu Mushimangireubumwebwacu Rurimirwiza,gakondoyacu. Rurimirwacurekankurate Uriihogozamundimizose Siibyompimbandabihamya rwose Mbisiganuriraabarihonone N'abatob'ejobazabisange Rurimirwiza,gakondoyacu. Taramirwangobyiy'umuco Taramirwantoreizakuisonga Horanaishejandatway'abahizi Horanaijabowamamarehose Tugusigasirenkingiy'umucowacu Rurimirwiza,gakondokacu. Rekansigensizaniragusoza Ndeken'abandibafateijambo Babasesengurireibyobyiza By'iyosokoisumbaizindi Ikabaipfundory'ubunyarwanda Rurimirwiza,gakondoyacu. Ndiintoreyokuisonga Isanganory'abasenga Isarorya Rudasumbwa Ishamiryashibutseahatoshye. IMANISHIMWEThierry
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
11IKINYARWANDATWARAZWE Nindeugendaiyisidutuye Utaziakamarok'Ikinyarwanda Yabaumwanacyangwaumusaza Ngonkamubwireakamenyecyane 5. Ajyanenatwemugihecyacu. Ikinyarwandamvugankirata Nindeutaziakamarokacyo Ngoahereha fiagereiyontazi Aherei Muhangaagereimahanga 10. Mazeahanuzen'andimahanga. Agahebuzokirushaibindi Nkanabikundakurushabyose Niuburyohekirushaizindi Gisomwanezamumajwiakigize 15. Kivugwanezamukanwakacu. Buryangoushakakuba Meya Cyangwaushakakubaumuganga Cyangwayewen'umucuruzi Ukabauhinyuraururimirwacu 20. Ngouzifashishaurw'iyo imahanga? Rekankubwirebarakubeshya Kandinawewashishoza Ntawutangakimweadatun ze Ntawucanaitaramumazi 25. Ikinyarwandakiradutunga Kikaduhuzan'abadushaka Abatuyoborababizicyane. Bobazinezaayomateka Napolitikibaminuje 30. Basomaimiganibasomaibitabo Ibyogusomerwaniamateka Baziintwaroitajyaitsindwa Ikinyarwandacyabahetse. Njyengayacyaneabobabyeyi Arikokandinkanabaveba 35. Bobacaitekamungozabo Ko Ikinyarwandakimwaumwanya! Eseubwoibyomubonabineje? Burya Ikinyarwandaniumurage wacu. Eseakokantuwabaukazi? 40. Ikinyarwandaturagitozwa Kuvamubwanatwigainyajwi Turiibibondodutambatamba Imiganimyinshibayiducira Kikatuberaingobyiiduheka 45. Intwaroitsindaubujijibwose. Nimucyoreronatwetwese Dusomekanditwandike Tubazeabanditwandike Duhangeibyacutwandike 50. Ayomatekayandikwe Dufateumwanyatwandike Mu Kinyarwandatwarazwe! Rwandayacu Rwandanziza Rekangutakenkuvugeibigwi 55. Mururimirwacutwarazwe Rekangutakeundengere Rwandayacunkwandike Ibigwibyawebyandikwe Mazeimahangabemere 60. Rwanda Rwanda Rwandawe!
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf
12Abanabawenidusoma Uzabaindatwamubitabo Uzabaicyatwawogere Uzabeingabemubogeye 65. Mu Kinyarwandacyuzuye. Berwa Rwandawogere Intwarizaweturahari Tuziiyouvaturakora Tuziiyoujyatubanguke 70. Dufasheingambadukomeje Tubayeintoremamawe! Njyeubundagiyenzindutse Mwesemwesemumfashe Dusomekanditwandike 75. Mu Kinyarwandacyuzuye Ibimbabwiyetubikore Tugirebwanguntidutebe Ndiintoreyigabye Ndimutajorwamuz'imbere 80. Nimuzererombayobore Abanzebosebahinyuke Umucowacunywukomeze Bazadushakebatubure 85. Rwandayacuihoreimbere. INSHUTIBertrand Aristide
IntekoYumuco_Imivugo_2022_2.pdf