Datasets:

Angelectronic

/

IWSLT15_English_Vietnamese

like 0

{ "en": "The science behind a climate headline", "vi": "Khoa học đằng sau một tiêu đề về khí hậu" }

{ "en": "In 4 minutes , atmospheric chemist Rachel Pike provides a glimpse of the massive scientific effort behind the bold headlines on climate change , with her team -- one of thousands who contributed -- taking a risky flight over the rainforest in pursuit of data on a key molecule .", "vi": "Trong 4 phút , chuyên gia hoá học khí quyển Rachel Pike giới thiệu sơ lược về những nỗ lực khoa học miệt mài đằng sau những tiêu đề táo bạo về biến đổi khí hậu , cùng với đoàn nghiên cứu của mình -- hàng ngàn người đã cống hiến cho dự án này -- một chuyến bay mạo hiểm qua rừng già để tìm kiếm thông tin về một phân tử then chốt ." }

{ "en": "I 'd like to talk to you today about the scale of the scientific effort that goes into making the headlines you see in the paper .", "vi": "Tôi muốn cho các bạn biết về sự to lớn của những nỗ lực khoa học đã góp phần làm nên các dòng tít bạn thường thấy trên báo ." }

{ "en": "Headlines that look like this when they have to do with climate change , and headlines that look like this when they have to do with air quality or smog .", "vi": "Có những dòng trông như thế này khi bàn về biến đổi khí hậu , và như thế này khi nói về chất lượng không khí hay khói bụi ." }

{ "en": "They are both two branches of the same field of atmospheric science .", "vi": "Cả hai đều là một nhánh của cùng một lĩnh vực trong ngành khoa học khí quyển ." }

{ "en": "Recently the headlines looked like this when the Intergovernmental Panel on Climate Change , or IPCC , put out their report on the state of understanding of the atmospheric system .", "vi": "Các tiêu đề gần đây trông như thế này khi Ban Điều hành Biến đổi khí hậu Liên chính phủ , gọi tắt là IPCC đưa ra bài nghiên cứu của họ về hệ thống khí quyển ." }

{ "en": "That report was written by 620 scientists from 40 countries .", "vi": "Nghiên cứu được viết bởi 620 nhà khoa học từ 40 quốc gia khác nhau ." }

{ "en": "They wrote almost a thousand pages on the topic .", "vi": "Họ viết gần 1000 trang về chủ đề này ." }

{ "en": "And all of those pages were reviewed by another 400-plus scientists and reviewers , from 113 countries .", "vi": "Và tất cả các trang đều được xem xét bởi 400 khoa học gia và nhà phê bình khác từ 113 quốc gia ." }

{ "en": "It 's a big community . It 's such a big community , in fact , that our annual gathering is the largest scientific meeting in the world .", "vi": "Đó là cả một cộng đồng lớn , lớn đến nỗi trên thực tế cuộc tụ hội hằng năm của chúng tôi là hội nghị khoa học [ tự nhiên ] lớn nhất thế giới ." }

{ "en": "Over 15,000 scientists go to San Francisco every year for that .", "vi": "Mỗi năm , hơn 15,000 nhà khoa học đến San Francisco để tham dự hội nghị này ." }

{ "en": "And every one of those scientists is in a research group , and every research group studies a wide variety of topics .", "vi": "Mỗi một khoa học gia đều thuộc một nhóm nghiên cứu , và mỗi nhóm đều nghiên cứu rất nhiều đề tài đa dạng ." }

{ "en": "For us at Cambridge , it 's as varied as the El Niño oscillation , which affects weather and climate , to the assimilation of satellite data , to emissions from crops that produce biofuels , which is what I happen to study .", "vi": "Với chúng tôi , tại Cambridge , các đề tài thay đổi từ sự dao động của El Niño , vốn có tác động đến thời tiết và khí hậu , sự đồng hoá thông tin từ vệ tinh , khí thải từ những cánh đồng nhiên liệu sinh học , tình cờ lại là đề tài tôi nghiên cứu ." }

{ "en": "And in each one of these research areas , of which there are even more , there are PhD students , like me , and we study incredibly narrow topics , things as narrow as a few processes or a few molecules .", "vi": "Mỗi lĩnh vực nghiên cứu lại chia ra những lĩnh vực nhỏ hơn , và những nghiên cứu sinh có bằng tiến sĩ , như tôi , phải nghiên cứu những đề tài vô cùng cụ thể , cụ thể như chỉ vài quy trình hay vài phân tử ." }

{ "en": "And one of the molecules I study is called isoprene , which is here . It 's a small organic molecule . You 've probably never heard of it .", "vi": "Một trong số những phân tử tôi nghiên cứu tên là isoprene . Đây . Nó là một phân tử hữu cơ nhỏ . Có thể các bạn cũng chưa từng nghe tên ." }

{ "en": "The weight of a paper clip is approximately equal to 900 zeta-illion -- 10 to the 21st -- molecules of isoprene .", "vi": "Trọng lượng của một chiếc kẹp giấy vào khoảng 900 zeta-illion -- 10 mũ 21 -- phân tử isoprene ." }

{ "en": "But despite its very small weight , enough of it is emitted into the atmosphere every year to equal the weight of all the people on the planet .", "vi": "Dù trọng lượng phân tử rất nhỏ , thế nhưng lượng isoprene được thải vào khí quyển hàng năm ngang ngửa với tổng trọng lượng của dân số toàn cầu ." }

{ "en": "It 's a huge amount of stuff . It 's equal to the weight of methane .", "vi": "Đó là một lượng khí thải khổng lồ , bằng tổng trọng lượng của mêtan ." }

{ "en": "And because it 's so much stuff , it 's really important for the atmospheric system .", "vi": "Chính vì lượng khí thải rất lớn , nó có ý nghĩa quan trọng với hệ thống khí quyển ." }

{ "en": "Because it 's important to the atmospheric system , we go to all lengths to study this thing .", "vi": "Chính vì nó có ý nghĩa quan trọng với hệ thống khí quyển , giá nào chúng tôi cũng theo đuổi nghiên cứu này đến cùng ." }

{ "en": "We blow it up and look at the pieces .", "vi": "Chúng tôi cho nó nổ và xem xét từng mảnh nhỏ ." }

{ "en": "This is the EUPHORE Smog Chamber in Spain .", "vi": "Đây là Phòng nghiên cứu khói bụi EUPHORE ở Tây Ban Nha ." }

{ "en": "Atmospheric explosions , or full combustion , takes about 15,000 times longer than what happens in your car .", "vi": "Nổ trong không khí hay cháy hoàn toàn diễn ra chậm hơn 15,000 lần so với những phản ứng trong động cơ xe ." }

{ "en": "But still , we look at the pieces .", "vi": "Dù vậy , chúng tôi vẫn xem xét từng mảnh nhỏ ." }

{ "en": "We run enormous models on supercomputers ; this is what I happen to do .", "vi": "Chúng tôi chạy những mô hình khổng lồ trên siêu máy tính ; đây là công việc của tôi ." }

{ "en": "Our models have hundreds of thousands of grid boxes calculating hundreds of variables each , on minute timescales .", "vi": "Mô hình của chúng tôi gồm hàng trăm ngàn thùng xếp chồng tính toán với hàng trăm biến số trong thời gian cực ngắn ." }

{ "en": "And it takes weeks to perform our integrations .", "vi": "Mà vẫn cần hàng tuần mới thực hiện xong các phép tích phân ." }

{ "en": "And we perform dozens of integrations in order to understand what 's happening .", "vi": "Chúng tôi cần làm hàng tá phép tính như thế để hiểu được những gì đang xảy ra ." }

{ "en": "We also fly all over the world looking for this thing .", "vi": "Chúng tôi còn bay khắp thế giới để tìm phân tử này ." }

{ "en": "I recently joined a field campaign in Malaysia . There are others .", "vi": "Gần đây tôi tham gia một cuộc khảo sát thực địa ở Malaysia . Còn nhiều chuyến khác nữa ." }

{ "en": "We found a global atmospheric watchtower there , in the middle of the rainforest , and hung hundreds of thousands of dollars worth of scientific equipment off this tower , to look for isoprene , and of course , other things while we were there .", "vi": "Chúng tôi tìm thấy một tháp canh khí hậu toàn cầu ở đó , ngay giữa rừng sâu , và chúng tôi treo các thiết bị nghiên cứu trị giá hàng trăm ngàn đô la xa khỏi cái tháp để tìm isoprene , và tất nhiên là những thứ khác nữa trong suốt thời gian ở đó ." }

{ "en": "This is the tower in the middle of the rainforest , from above .", "vi": "Đây chính là cái tháp giữa rừng sâu , nhìn từ trên cao ." }

{ "en": "And this is the tower from below .", "vi": "Và từ dưới đất ." }

{ "en": "And on part of that field campaign we even brought an aircraft with us .", "vi": "Có giai đoạn chúng tôi còn mang cả máy bay theo ." }

{ "en": "And this plane , the model , BA146 , which was run by FAAM , normally flies 120 to 130 people .", "vi": "Chiếc phi cơ này , mẫu BA146 do FAAM sở hữu thông thường có thể chở từ 120-130 người ." }

{ "en": "So maybe you took a similar aircraft to get here today .", "vi": "Rất có thể bạn đã ở trên một chiếc tương tự khi đến đây hôm nay ." }

{ "en": "But we didn 't just fly it . We were flying at 100 meters above the top of the canopy to measure this molecule -- incredibly dangerous stuff .", "vi": "Chúng tôi không chỉ bay . Chúng tôi bay cách tầng vòm của rừng 100 mét để đo đạc phân tử này -- chuyện vô cùng nguy hiểm ." }

{ "en": "We have to fly at a special incline in order to make the measurements .", "vi": "Chúng tôi phải bay với độ nghiêng đặc biệt để thực hiện các phép đo ." }

{ "en": "We hire military and test pilots to do the maneuvering .", "vi": "Phải thuê quân đội và sát hạch phi cơ để điều khiển máy bay ." }

{ "en": "We have to get special flight clearance .", "vi": "Phải xin lệnh đặc biệt cho phép bay ." }

{ "en": "And as you come around the banks in these valleys , the forces can get up to two Gs .", "vi": "Khi bay quanh những bờ sông ở thung lũng , các lực tác động có thể lên tới 2G ." }

{ "en": "And the scientists have to be completely harnessed in in order to make measurements while they 're on board .", "vi": "Các nhà khoa học phải được thắt chặt hoàn toàn vào ghế để có thể thực hiện đo đạc trên máy bay ." }

{ "en": "So , as you can imagine , the inside of this aircraft doesn 't look like any plane you would take on vacation .", "vi": "Vì vậy , bạn có thể hình dung , bên trong đó hoàn toàn không giống với bất kỳ chiếc máy bay du lịch nào khác ." }

{ "en": "It 's a flying laboratory that we took to make measurements in the region of this molecule .", "vi": "Đó là cả một phòng thí nghiệm di động để giúp chúng tôi thực hiện các phép đo ." }

{ "en": "We do all of this to understand the chemistry of one molecule .", "vi": "Chúng tôi làm tất cả chỉ để tìm hiểu tính chất hoá học của một phân tử ." }

{ "en": "And when one student like me has some sort of inclination or understanding about that molecule , they write one scientific paper on the subject .", "vi": "Khi nghiên cứu sinh như tôi có sở thích hay hiểu biết về phân tử đó , đại loại như thế , họ sẽ viết cả một bài nghiên cứu khoa học về đề tài đó ." }

{ "en": "And out of that field campaign we 'll probably get a few dozen papers on a few dozen processes or molecules .", "vi": "Và ngoài cuộc khảo sát đó chúng tôi sẽ còn hàng tá bài nghiên cứu về hàng tá các quy trình hay phân tử ." }

{ "en": "And as a body of knowledge builds up , it will form one subsection , or one sub-subsection of an assessment like the IPCC , although we have others .", "vi": "Khi một phần kiến thức dần định hình , nó sẽ tạo thành một tiểu mục , hay một tiểu-tiểu mục trong một bản kiểm định như ở IPCC , mặc dù còn có nhiều bài khác ." }

{ "en": "And each one of the 11 chapters of the IPCC has six to ten subsections .", "vi": "Mỗi một chương trong 11 chương của IPCC có từ 6 đến 10 tiểu mục như thế ." }

{ "en": "So you can imagine the scale of the effort .", "vi": "Nói như thế để bạn hình dung được quy mô của những nỗ lực này ." }

{ "en": "In each one of those assessments that we write , we always tag on a summary , and the summary is written for a non-scientific audience .", "vi": "Trong mỗi bản đánh giá chúng tôi viết , chúng tôi luôn đính kèm một bản tóm lược , được viết cho những độc giả không chuyên về khoa học ." }

{ "en": "And we hand that summary to journalists and policy makers , in order to make headlines like these .", "vi": "Chúng tôi đưa bản tóm lược cho các nhà báo và nhà chính sách để có được những dòng tít như thế này ." }

{ "en": "Thank you very much .", "vi": "Cám ơn rất nhiều ." }

{ "en": "Christopher deCharms : A look inside the brain in real time", "vi": "Christopher deCharms quét não bộ theo thời gian thực" }

{ "en": "Neuroscientist and inventor Christopher deCharms demonstrates a new way to use fMRI to show brain activity -- thoughts , emotions , pain -- while it is happening . In other words , you can actually see how you feel .", "vi": "Nhà thần kinh học và nhà sáng chế Christopher deCharms cho thấy cách sử dụng fMRI để ghi lại những hoạt động của não bộ -- suy nghĩ , cảm xúc , đau đớn-- ngay khi chúng xảy ra . Nói cách khác , bạn thực sự nhìn thấy những gì bạn cảm nhận ." }

{ "en": "Hi . I 'm going to ask you to raise your arms and wave back , just the way I am -- kind of a royal wave .", "vi": "Xin chào . Tôi đề nghị các bạn giơ tay và vẫy về phía sau như tôi làm đây -- như cách vẫy hoàng gia ." }

{ "en": "You can mimic what you can see .", "vi": "Bắt chước những gì bạn nhìn thấy ." }

{ "en": "You can program the hundreds of muscles in your arm .", "vi": "Bạn có thể lập trình cho hàng trăm cơ bắp trong cánh tay ." }

{ "en": "Soon , you 'll be able to look inside your brain and program , control the hundreds of brain areas that you see there .", "vi": "Bạn sẽ sớm nhìn được vào bên trong não bộ , điều khiển hàng trăm vùng trên não mà bạn thấy đó ." }

{ "en": "I 'm going to tell you about that technology .", "vi": "Tôi sẽ cho bạn biết về công nghệ đó ." }

{ "en": "People have wanted to look inside the human mind , the human brain , for thousands of years .", "vi": "Con người muốn nhìn được vào bên trong ý nghĩ , não người , qua hàng ngàn năm nay ," }

{ "en": "Well , coming out of the research labs just now , for our generation , is the possibility to do that .", "vi": "Vâng , bước ra khỏi phòng thì nghiệm có vẻ như là cách thế hệ chúng ta giải quyết việc đó ." }

{ "en": "People envision this as being very difficult .", "vi": "Con người tưởng tượng điều này sẽ rất khó ." }

{ "en": "You had to take a spaceship , shrink it down , inject it into the bloodstream .", "vi": "Bạn sẽ phải thu nhỏ một chiếc phi thuyền , đưa vào trong mạch máu ." }

{ "en": "It was terribly dangerous .", "vi": "Điều này thực sự nguy hiểm ." }

{ "en": "You could be attacked by white blood cells in the arteries .", "vi": "bạn có thể bị các bạch cầu tấn công trong động mạch ." }

{ "en": "But now , we have a real technology to do this .", "vi": "Nhưng bây giờ , chúng ta có một công nghệ thực để làm việc này ." }

{ "en": "We 're going to fly into my colleague Peter 's brain .", "vi": "Chúng ta sẽ bay vào trong não của đồng nghiệp của tôi , Peter ." }

{ "en": "We 're going to do it non-invasively using MRI .", "vi": "Chúng ta sẽ làm điều này mà không xâm nhập bên trong , sử dụng MRI ." }

{ "en": "We don 't have to inject anything . We don 't need radiation .", "vi": "Không cần bơm thứ gì vào . Không cần đến tia bức xạ ." }

{ "en": "We will be able to fly into the anatomy of Peter 's brain -- literally , fly into his body -- but more importantly , we can look into his mind .", "vi": "Chúng ta sẽ có thể bay vào hộp sọ của não Peter -- theo nghĩa đen là bay vào cơ thể anh ta -- nhưng quan trọng hơn , ta có thể nhìn vào tâm trí của anh ta ." }

{ "en": "When Peter moves his arm , that yellow spot you see there is the interface to the functioning of Peter 's mind taking place .", "vi": "Khi Peter di chuyển cánh tay , chấm màu vàng mà bạn thấy ở đó là bề mặt mà ý thức của Peter hoạt động" }

{ "en": "Now you 've seen before that with electrodes you can control robotic arms , that brain imaging and scanners can show you the insides of brains .", "vi": "Trước đó bạn đã thấy là với các điện cực ta có thể điều khiển cánh tay robot , và ảnh chụp não bộ và máy quét có thể cho thấy bên trong của não ." }

{ "en": "What 's new is that that process has typically taken days or months of analysis .", "vi": "Cái mới chính là quá trình đã từng chiếm nhiều ngày hoặc nhiều tháng để phân tích ." }

{ "en": "We 've collapsed that through technology to milliseconds , and that allows us to let Peter to look at his brain in real time as he 's inside the scanner .", "vi": "Chúng ta đã đạt được điều này qua công nghệ đến mức mili-giây. và điều này cho phép Peter nhìn thấy não bộ anh ấy dưới thời gian thực khi anh ta ở trong máy quét ." }

{ "en": "He can look at these 65,000 points of activation per second .", "vi": "Anh ta có thể thấy 65000 điểm kích hoạt trên 1 giây ." }

{ "en": "If he can see this pattern in his own brain , he can learn how to control it .", "vi": "Nếu thấy được mẫu này của não bộ , anh ta có thể học cách điều khiển nó ." }

{ "en": "There have been three ways to try to impact the brain : the therapist 's couch , pills and the knife .", "vi": "Có ba cách để làm ảnh hưởng đến não : giường của nhà trị liệu học , thuốc viên và con dao ." }

{ "en": "This is a fourth alternative that you are soon going to have .", "vi": "Đây là lụa chọn thứ tư mà bạn sẽ nhanh chóng có ." }

{ "en": "We all know that as we form thoughts , they form deep channels in our minds and in our brains .", "vi": "Ta đều biết rằng khi suy nghĩ , ta đã tạo ra những kênh nằm sâu trong tâm trí và trong não ." }

{ "en": "Chronic pain is an example . If you burn yourself , you pull your hand away .", "vi": "Đau kinh niên là một ví dụ . Nếu bạn phỏng , bạn sẽ giật tay ra xa ." }

{ "en": "But if you 're still in pain in six months ' or six years ' time , it 's because these circuits are producing pain that 's no longer helping you .", "vi": "Nhưng nếu trong sáu tháng , hay sáu năm , cơn đau vẫn không dứt , đó là vì những vòng tuần hoàn này đang sản xuất ra cơn đau chống lại bạn ." }

{ "en": "If we can look at the activation in the brain that 's producing the pain , we can form 3D models and watch in real time the brain process information , and then we can select the areas that produce the pain .", "vi": "Nếu ta có thể nhìn vào các xung kích hoạt của não sản xuất ra cơn đau , ta có thể lập ra các mô hình 3 chiều và nhìn thấy các thông tin quá trình của não theo thời gian thực , chúng ta có thể lựa chọn vùng sản xuất cơn đau ." }

{ "en": "So put your arms back up and flex your bicep .", "vi": "Vâng , hãy giơ tay lên và cong cơ cánh tay lại ." }

{ "en": "Now imagine that you will soon be able to look inside your brain and select brain areas to do that same thing .", "vi": "Bây giờ hãy tưởng tượng bạn sớm được nhìn vào bên trong não mình và được chọn vùng trên não để làm cùng một việc đó ." }

{ "en": "What you 're seeing here is , we 've selected the pathways in the brain of a chronic pain patient .", "vi": "Và điều bạn thấy là , Chúng ta đã chọn đường đi trong não bộ của một bệnh nhân đau kinh niên ." }

{ "en": "This may shock you , but we 're literally reading this person 's brain in real time .", "vi": "Điều này có thể làm bạn shock , nhưng thực sự chúng ta đã đọc được não bộ của người này theo thời gian thực ." }

{ "en": "They 're watching their own brain activation , and they 're controlling the pathway that produces their pain .", "vi": "Họ đang theo dõi hoạt động não bộ của chính họ , và điều khiển con đường gây nên cơn đau ." }

{ "en": "They 're learning to flex this system that releases their own endogenous opiates .", "vi": "Họ tập co dãn hệ thống tiết ra chất xoa dịu từ bên trong ." }

{ "en": "As they do it , in the upper left is a display that 's yoked to their brain activation of their own pain being controlled .", "vi": "Khi họ làm vậy , ở góc trên bên trái ta thấy được thứ đã kết nối kích hoạt não bộ của cơn đau đang được điều khiển của họ ." }

{ "en": "When they control their brain , they can control their pain .", "vi": "Khi họ điều khiển não bộ , họ điều khiển cơn đau của mình ." }

{ "en": "This is an investigational technology , but , in clinical trials , we 're seeing a 44 to 64 percent decrease in chronic pain patients .", "vi": "Đây là một phương pháp thử nghiệm , nhưng trong các phép thử chúng ta đã thấy lượng bệnh nhân đau kinh niên giảm 44-64 % ." }

{ "en": "This is not \" The Matrix . \" You can only do this to yourself . You take control .", "vi": "Đây không phải là \" Ma trận . \" Bạn chỉ có thể làm điều này với chính bản thân mình . Bạn tự làm chủ ." }

{ "en": "I 've seen inside my brain . You will too , soon .", "vi": "Tôi đã nhìn vào trong não mình . Bạn cũng sớm làm như vậy thôi ." }

{ "en": "When you do , what do you want to control ?", "vi": "Khi bạn làm được , bạn muốn điều khiển cái gì ?" }

{ "en": "You will be able to look at all the aspects that make you yourself , all your experiences .", "vi": "Bạn có thể nhìn vào mọi phương diện khiến bạn là chính mình , tất cả những kí ức ." }

{ "en": "These are some of the areas we 're working on today that I don 't have time to go into in detail .", "vi": "Đây là một trong số những vấn đề chúng ta nói đến hôm nay mà tôi không có thời gian để đi vào chi tiết ." }

{ "en": "But I want to leave with you the big question .", "vi": "Nhưng tôi có một câu hỏi lớn dành cho bạn ." }

{ "en": "We are the first generation that 's going to be able to enter into , using this technology , the human mind and brain .", "vi": "Chúng ta là thế hệ đầu tiên có thể bước vào , sử dụng công nghệ này , trí tuệ con người và não bộ ," }

{ "en": "Where will we take it ?", "vi": "Chúng ta sẽ đưa nó đến đâu ?" }