statworx/leipzip-swiss · Datasets at Hugging Face

sentence stringlengths 6 255
1780 het dr Legrand d Rosina Lindenmeyer ghirote.
1780 het er s'Studium mit ere Dissertation yber s'menschlich Aug abgschlosse. 1781 het er in dr Bremer Sandstross e Arztpraxis eröffnet.
1780 isch er Grichtsherr am Basler Stadtgricht worde, zwei Johr druf Rootsschriiber und im Johr 1790 Stadtschriiber.
1783-89 isch er Stadtschriiber z Willisau gsi, 1789-98 Stadtschriiber z Luzern.
1783 het de Johann Peter Hebel als Lehrer am Pädagogium gschafft.
1786 hät de Orientalist William Jones vù Ängland Ähnligkeite zwüschem Sanskrit ùn em Griechisch ùn Latin festgstellt ùn doo druss gschlosse, dasssi e gmeinsame Ùrsprung mien haa.
1787 isch er in d Waadt zrugg, het 1788 aber non e diplomatischi Mission z Paris im Ufdrag vom polnische König übernoh.
1789/93 isch no z'Horwrig die franzeesch Verwaltung ingfüehrt worre.
1789 hät mit dem Schturm uff die Bastille dann die französische Revulution agfangä.
1789 isch dr Marquis de Lafayette Mitgliid vo de Generalständ worde und het dr Nationalversammlig ein vo de erste Entwürf für än Erklärig vo de Mensche- und Bürgerrächt noch em amerikanische Vorbild vorgleit.
1789 isch dr Ort unter franzeesche Zentralverwaltung kumme.
1791 isch si Mueter gstorbe. 1793 isch er in d Schwiiz zrugg, het die 22jöhrigi Ursina Pestalozzi ghürotet und isch in dr Gmeindiroot vo siiner Heimetgmeind Malans iidräte.
1792 si d Franzose under em Napoléon Bonaparte iigfalle. 1793 isch s Dorf Frankriich aagschlosse worde.
1793 bromoviirt dr Hegel zom Magischdr vo dr Philosophii.
1795 hät de Napoleon d Stadt bsetze lo. 1811 isch er uff Düsseldorf cho und hät e Hafe aglegt.
1795 het em dr Root dr Boste vom Stadtschriiber vo Liestel ge, eini vo de beliebtiste Staatsstelle, aber Ziite hai sich afo ändere.
1795 het er sich bi dr Zumft zum Schlüssel iikauft, 1797 isch er Irtemeister worde.
1796 het dr Muralt s Presidium vo dr Friidenskommission gha, wo vo dr eidgenössiche Dagsatzig iigsetzt worden isch für zum mit de Franzose z verhandle.
1796 isch er Oberzumftmeister worde, e Boste won er bis zum Januar 1798 bsetzt het. 1797 het en dr Napoleon noch Paris gholt für zum über d Zuekumft vom Frickdaal z verhandle.
1797 isch s Frigchtal nachem Friide vo Campo Formio es französisches Protektorat worde.
1798 esch de Ort de zom neu gröndete Kanton Bade cho, das hed aber ned lang duured.
1798 hend d FranzoOse d Eidgnosseschaft ignoh und d Helvetisch Republik usgrüeft, Brämgarte isch denn Distriktshauptort vom churzläbige Kanton Bade worde. 1803 isch bi de Bildig vom Kanton Aargau Brämgarte Bezirkshauptstadt worde.
1798: Im Gfoug vo de Staatsomwäuzig verlüred d Stadtbörger eri Vorrächt.
1798 isch di Helbetischi Republik entschtande, dur das hät Rapperschwiil siini Undertaanegebiet verlore und isch em neugschaffene Kanton Linth zuegordnet worde.
1798 isch dr Aargou vo de Franzose erobert worde; Aarou isch sogar es haubs Joor d’Houptstadt vor Helvetische Republik (un demit erschti Houptstadt vor Schwyz).
1799/1804 hät no dä Napoleon Bonaparte d'Macht ergriffä und hät sich 1804 i dä Notre-Dame selber zum Kaiser krönt. 1871 isch im Schpiegelsaal vu Versailles s'dütsche Riich usgruefe wore. 1900 no isch z'Paris d'Metro i Betrieb gno wore.
1799: Französischi Druppe marschiere im Frickdaal ii.
1799 hät s Heilig Römisch Rych vo dütscher Nation Heilbrunn an Frankrych mieße abdrätte. 1802 isch's vo württebergische Druppe bsetzt worre und 1803 zu Württeberg cho.
1799 isch de Napoléon Bonaparte an d'Macht chuu.
17 S'Johr 17 vu de christliche Zittrechnig isch im Römische Riich s'Johr 770 ab urbe condita gsi.
1800 ésch Kolmer zur Haiptstadt vu der Bràfèktur Haut-Rhin wore.
1800 isch z'Lilienthal bi Breme uf Aregig vum Franz Xaver von Zach die Astronomisch Gsellschaft gründet worre.
1801 isch d’neie Zéentscheier bàut worre.
1801 isch dr Andermatt vom Militär in d Verwaltig übere und isch Kommissär vo dr Helvetische Republik im Kanton Rätie worde.
1802 isch s Chlooschder Schùdere mid alne Bsizige an dr Ercole III.
1803 esch de Hof Räi ufglösst ond di äinzelne Dörfer zo sälbschtändige Gmäinde erhôbe worde.
1803 esch de Hof Räi ufglöst worde, die äinzelne Dörfer send zo sälbschtschtändige Gmäinde erhobe worde. 1903 hed de traditionsriich Fährebetrieb met de Eröffnig vonere Brogg öber d'Aare ufghört.
1803 het dr Trevithick en anders Motorfahrzüg baut, d London Steam Carriage, wo im Prinzip e Postkutsche gsi isch, wo mit ere Dampfmaschine usgrüstet gsi isch.
1803 isch Dortmund zu Oranie-Nassau, 1808 aber zum Großherzogtum Berg ko.
1803 isch mit de Mediationsakte vom Napoleon de Kantoo Sanggale gründet worde und debi sind d Dörfer Oberozwil, Bichwil, Riggetschwil, Nidrglatt und Wiile zu de politische Gmaind Oberozwil verbunde wore.
1803 isch's Eigetum vom Kloschter St.
1804 si d Franzoose wider abzooge, und d Stadt het e Standeskompagnie mit fümf Offizier, zweiäfuffzig Underoffizier und 148 Soldate errichdet.
1804 sind öppe 150 Mänsche usem Säuliamt uf d Krim uusgwanderet und händ s Dorf Zürichtal ggründet.
1805-1814 hot Breagaz zum Köinigreich Baiern ghört.
1805-22 isch er Übersetzer vo dr Staatskanzlei gsi, 1814-22 au Kantonsfürsprech im Amt Luzern.
1805 isch äm Beethoven sini äinzig Opärä, Fidelio, urufgfüärt wordä.
1805 isch Kirchzarte in Folg vum Riichsdeputationshauptschluss zum Grossherzogtum Bade kumme un isch dert im Landamt Friburg II zuegordnet worre. 1829 isch Burg usgmeindet worre, wo 1974 wiider igmeindet worre isch.
1805 isch Öschdreich zwunge worde, die Bsitztümer abz´drädde, vo do ewäg hett Inzlige zue Bade ghört.
1806 bis 1808 hät de Napoleon Potsdam bsetze lo.
1806 isch Adelhuse zum Großherzogtum Bade cho.
1806 isch d Statue wäggnoh worde und mä het dr oberi Stock vom Durm abgrisse.
1806 isch s durch de Napoleon I. Hauptstadt vom Königrych Sachse worre.
1806 isch s Fürstedum Neueburg vo Preusse an dr Napoleon gfalle.
1806 ßin di drei Gmeinde under em Name Nyderhof zu einere zämmegschlosse worre.
1807 het er vo siim Vater s Schloss Rümlige gerbt.
1809, noch zwei Amtsperiode, hät sich de Jefferson uf siim Landsitz Monticello in Virginia zruckzoge, wo er am 4. Juli 1826, also genau 50 Johr noch de Verkündigung vo de Unabhängigkeitserklärig, gstorbe isch.
180px Dr James Gordon Brown (* 20. Februar 1951 z Glasgow) isch e britische Politiker und isch vom 27. Juni 2007 bis zum 11. Mai 2010 Premierminister vom Vereinigte Königriich vo Grossbritannie und Nordirland gsi.
1810 het är s zweut mol ghürote, d Barbara Gerster vo Gälterchinde.
1813 isch d Schlacht zwüsche de Franzose und de Verbündete gßi.
1814 ßin vyli Ywohner vo Indlekofe und siner Umgebig an Typhus gstorbe: Z Gurtwyl isch e Spidal für Typhuschranki uffgmacht worre, wo bro Dag öbbe zäh Lüt uss de Nochberdörfer als Chrankepfläger hän mieße anegoh.
1815 het dr Wiener Kongräss entschiide es em Kanton Bärn zuezschloo. 1994 het Zwinge as eini vo 13 Gmeinde im Laufedal vom Kanton Bärn zum Kanton Basel-Landschaft gwächslet.
1815 hot Baiern uf am Wiener Kongress Vorderöschterrich abgea und Voradelberg isch zum Kaiserreich Öschtarrich kumma. 1861 hot Voradelberg an Landtag kriagt, wo in Breagaz gleaga isch.
1815 isch Bonndorf Badischs Bzirksamt wore; d' Ämter defür wie's Amtsgericht, 's Notariat odr 's Forschtamt sin in de folgende Johr dezueko un sin meischtens im Bonndorfer Schloss unterbrocht gsi.
1815 isch Wahle vom Wiener Kongräss em Kanton Bärn zuegordnet worde und het sidder zum Bezirk Laufe ghört.
1815 wird dann de ehemalige Zueschdand widderhergschdellt, in dämm s´Weschdufer widder ans Huus Savoye gooht un´s Oschdufer an´d Öschdriecher.
1815 wird Düsseldorf am Wiener Kongress Preuße züegsproche.
1816 ésch de Famili noch Darmstadt g´wandelt, wo de Vàt`r de Position als Bezirksarzt angnumme het.
1816 isch im Johann Arnold si "Pfingstmontag" rüskumme, e Luschtspiil in 5 Akt im Stroßburger Dialäkt.
1818 isch dr Kreutzer noch Donaueschenga omzoga, weils dortige Firschdahaus Firschdaberg grad an nuia Kabellmoischtr braucht hot.
1819 ändet die langi Reicheschdeiner Gschicht, s´Schloss un au de Waidhof sin verchauft worde.
1820 hän d Allemannische Gedichte (z s Hebels Zitte awel so gschriibe) d Form erreicht, wiä si dr Dichter z letscht abgsägnet het.
1822 isch er an die theologischi Fakultet vo dr Uni Basel gange, wo vier Johr vorhär iigrichtet worden isch und het bald grossen Iifluss an dr Universität und in dr Öffentlichkeit gha.
1822 ßin noch über 800 Johr widder zwei Rhybrucke baut worde.
1825 isch s Polytechnikum as Keimzälle vo dr hütige Universität Karlsrueh vom Grossherzog Ludwig I. gründet worde. 1846 isch im Ortsdeil Durlach eini vo de erschde Freiwillige Füürwehre entschdande.
1827-1830 isch d Hauestaipassstross baut worde, wurde, 1853-1857 dr Hauestaitunnel fyr Ysebahn.
1828 het d Appenzeller Zeitung vom Johannes Meyer us Droge agfange in unmissverständliger Sprooch für demokratischi Neuerige z wärbe und d Presszensur azchlage.
1828 het s staatli finanzierti Expedition vum Verainigte Chenigryych vu dr Niderlande in d Sidsee gee, doderno hän d Niderländer d Halbinsle Vogelkop im Weschte vu dr Insle bsetzt un dert e Sidlerkolonii yygrichtet.
1828 ìsch der Hììninger Kanal aaglègt wore.
1828 isch s Bistum Basel mit Bischofssitz z Solodurn mit eme Konkordat zwüsche Basel, Luzärn, Solodurn und Zug vom Papst Leo XII. neu gründet worde und au Bärn isch drbii bedeiligt gsi.
1829 gründet dr Friedrich Silcher d „Akademisch Liadertafel“ in Diibenga.
1830 isch Änkestei als selbständigi Gmeind vu de Vogtäi Langenau drännt wore, nochdemm em scho vorhär e gwüssi Selbständigkeit züechuu isch, sodass Lüt, wu vu Langenau dohär zoge sin, e feste Bedrag hänn mieße zahle.
1832 het dr Theobald Böhm d Metallquerflöte erfunde, wo es neus Klappesyschtem gha het.
1839 isch die erschti Ysebahn uff vo Köln us uff Aache gfahre.
1843 isch er Leiter vu dr Lancaster High School in Pennsylvania worre.
1845 isch in Irland en Hördöpfelwo sich denn über de ganzi Kontinent uusbreitet hed, dezue chömed no schlechti Ernte im Jahr 1846.
1847-49 Die badisch Revolution isch auch an Ebringe nit vorbi gange.
1847 hent di Wirtaberger denn d Bahschtreck von Schtueget iber Ulm bis zom Hafe baut, di berihmde "Schwäbsche Eisebah", wo au en Raveschburg a Bahhof baut worra isch.
1847 isch d'Nationalversammlig z Bratislava zum (wie sich spöter uusegstellt hät) letschte Mol zämmeghockt.
1848: D'Mehrheit vo de liberale Kantön gründet dä hütig Bundesstaat, nachdem im Sonderbundschrieg die konservative Kantön zwunge worde sind, ihri eigeständigi Politik ufzgee.
1848 hän di Liberale z Frankrych druff gwartet, dass de Chönig Louis-Philippe stirbt, wyl si dänkt hän, dass es noch sinem Dod züe-n-re politische Liberalisierig chunnt.
1848 hän d Revolutionär no Idealismus ghet, sin aber au vun ihre Ziil her in verschideni Richtunge ufteilt gsi, sozial, wirtschaftli, liberal un national.
1848 hänn d´Garibaldis sich mit de Öschdriecher aagleggt und 1859 nach ere Schlacht bi Cannobio het sich die Region mit em neugründete Königriech Italie verbündet.
1848 hät's sini erschti eigeni Verfassig griegt.
1848 hät uff de Scheidegg e Gf cht zwüsche badische Revolutionäre und hessische Truppe stattgfunde.
1848 sind d Habsburger mitem Zämeschpiil vo de ökonomische, soziale und nationlistische Konflikt konfrontiert gsi.
1849 hät de Mai-Uffstand d Stadt in Mitlydeschaft zoge.
1849 het s Pietmont e neijer Feldzueg gege Eschtrich ogfonge, wu aber om 23. März bi Novara zrukgschlage worre isch.
1849 wird dr Michael von Jung vom Bischöflicha Ordinariat nôch Tettnang strôfversetzt ond zom Kaplan degradiert.
1850 het Schwärzebach 427 Iwohner gha.
1851 het er Amerika bsuecht, onschliessend isch er in d'Schwyz uf Genf gongä, wo er, warschynts 1857, d Marie Pouchoulin ghirotet het.

1780 het dr Legrand d Rosina Lindenmeyer ghirote.

1780 het er s'Studium mit ere Dissertation yber s'menschlich Aug abgschlosse. 1781 het er in dr Bremer Sandstross e Arztpraxis eröffnet.

1780 isch er Grichtsherr am Basler Stadtgricht worde, zwei Johr druf Rootsschriiber und im Johr 1790 Stadtschriiber.

1783-89 isch er Stadtschriiber z Willisau gsi, 1789-98 Stadtschriiber z Luzern.

1783 het de Johann Peter Hebel als Lehrer am Pädagogium gschafft.

1786 hät de Orientalist William Jones vù Ängland Ähnligkeite zwüschem Sanskrit ùn em Griechisch ùn Latin festgstellt ùn doo druss gschlosse, dasssi e gmeinsame Ùrsprung mien haa.

1787 isch er in d Waadt zrugg, het 1788 aber non e diplomatischi Mission z Paris im Ufdrag vom polnische König übernoh.

1789/93 isch no z'Horwrig die franzeesch Verwaltung ingfüehrt worre.

1789 hät mit dem Schturm uff die Bastille dann die französische Revulution agfangä.

1789 isch dr Marquis de Lafayette Mitgliid vo de Generalständ worde und het dr Nationalversammlig ein vo de erste Entwürf für än Erklärig vo de Mensche- und Bürgerrächt noch em amerikanische Vorbild vorgleit.

1789 isch dr Ort unter franzeesche Zentralverwaltung kumme.

1791 isch si Mueter gstorbe. 1793 isch er in d Schwiiz zrugg, het die 22jöhrigi Ursina Pestalozzi ghürotet und isch in dr Gmeindiroot vo siiner Heimetgmeind Malans iidräte.

1792 si d Franzose under em Napoléon Bonaparte iigfalle. 1793 isch s Dorf Frankriich aagschlosse worde.

1793 bromoviirt dr Hegel zom Magischdr vo dr Philosophii.

1795 hät de Napoleon d Stadt bsetze lo. 1811 isch er uff Düsseldorf cho und hät e Hafe aglegt.

1795 het em dr Root dr Boste vom Stadtschriiber vo Liestel ge, eini vo de beliebtiste Staatsstelle, aber Ziite hai sich afo ändere.

1795 het er sich bi dr Zumft zum Schlüssel iikauft, 1797 isch er Irtemeister worde.

1796 het dr Muralt s Presidium vo dr Friidenskommission gha, wo vo dr eidgenössiche Dagsatzig iigsetzt worden isch für zum mit de Franzose z verhandle.

1796 isch er Oberzumftmeister worde, e Boste won er bis zum Januar 1798 bsetzt het. 1797 het en dr Napoleon noch Paris gholt für zum über d Zuekumft vom Frickdaal z verhandle.

1797 isch s Frigchtal nachem Friide vo Campo Formio es französisches Protektorat worde.

1798 esch de Ort de zom neu gröndete Kanton Bade cho, das hed aber ned lang duured.

1798 hend d FranzoOse d Eidgnosseschaft ignoh und d Helvetisch Republik usgrüeft, Brämgarte isch denn Distriktshauptort vom churzläbige Kanton Bade worde. 1803 isch bi de Bildig vom Kanton Aargau Brämgarte Bezirkshauptstadt worde.

1798: Im Gfoug vo de Staatsomwäuzig verlüred d Stadtbörger eri Vorrächt.

1798 isch di Helbetischi Republik entschtande, dur das hät Rapperschwiil siini Undertaanegebiet verlore und isch em neugschaffene Kanton Linth zuegordnet worde.

1798 isch dr Aargou vo de Franzose erobert worde; Aarou isch sogar es haubs Joor d’Houptstadt vor Helvetische Republik (un demit erschti Houptstadt vor Schwyz).

1799/1804 hät no dä Napoleon Bonaparte d'Macht ergriffä und hät sich 1804 i dä Notre-Dame selber zum Kaiser krönt. 1871 isch im Schpiegelsaal vu Versailles s'dütsche Riich usgruefe wore. 1900 no isch z'Paris d'Metro i Betrieb gno wore.

1799: Französischi Druppe marschiere im Frickdaal ii.

1799 hät s Heilig Römisch Rych vo dütscher Nation Heilbrunn an Frankrych mieße abdrätte. 1802 isch's vo württebergische Druppe bsetzt worre und 1803 zu Württeberg cho.

1799 isch de Napoléon Bonaparte an d'Macht chuu.

17 S'Johr 17 vu de christliche Zittrechnig isch im Römische Riich s'Johr 770 ab urbe condita gsi.

1800 ésch Kolmer zur Haiptstadt vu der Bràfèktur Haut-Rhin wore.

1800 isch z'Lilienthal bi Breme uf Aregig vum Franz Xaver von Zach die Astronomisch Gsellschaft gründet worre.

1801 isch d’neie Zéentscheier bàut worre.

1801 isch dr Andermatt vom Militär in d Verwaltig übere und isch Kommissär vo dr Helvetische Republik im Kanton Rätie worde.

1802 isch s Chlooschder Schùdere mid alne Bsizige an dr Ercole III.

1803 esch de Hof Räi ufglösst ond di äinzelne Dörfer zo sälbschtändige Gmäinde erhôbe worde.

1803 esch de Hof Räi ufglöst worde, die äinzelne Dörfer send zo sälbschtschtändige Gmäinde erhobe worde. 1903 hed de traditionsriich Fährebetrieb met de Eröffnig vonere Brogg öber d'Aare ufghört.

1803 het dr Trevithick en anders Motorfahrzüg baut, d London Steam Carriage, wo im Prinzip e Postkutsche gsi isch, wo mit ere Dampfmaschine usgrüstet gsi isch.

1803 isch Dortmund zu Oranie-Nassau, 1808 aber zum Großherzogtum Berg ko.

1803 isch mit de Mediationsakte vom Napoleon de Kantoo Sanggale gründet worde und debi sind d Dörfer Oberozwil, Bichwil, Riggetschwil, Nidrglatt und Wiile zu de politische Gmaind Oberozwil verbunde wore.

1803 isch's Eigetum vom Kloschter St.

1804 si d Franzoose wider abzooge, und d Stadt het e Standeskompagnie mit fümf Offizier, zweiäfuffzig Underoffizier und 148 Soldate errichdet.

1804 sind öppe 150 Mänsche usem Säuliamt uf d Krim uusgwanderet und händ s Dorf Zürichtal ggründet.

1805-1814 hot Breagaz zum Köinigreich Baiern ghört.

1805-22 isch er Übersetzer vo dr Staatskanzlei gsi, 1814-22 au Kantonsfürsprech im Amt Luzern.

1805 isch äm Beethoven sini äinzig Opärä, Fidelio, urufgfüärt wordä.

1805 isch Kirchzarte in Folg vum Riichsdeputationshauptschluss zum Grossherzogtum Bade kumme un isch dert im Landamt Friburg II zuegordnet worre. 1829 isch Burg usgmeindet worre, wo 1974 wiider igmeindet worre isch.

1805 isch Öschdreich zwunge worde, die Bsitztümer abz´drädde, vo do ewäg hett Inzlige zue Bade ghört.

1806 bis 1808 hät de Napoleon Potsdam bsetze lo.

1806 isch Adelhuse zum Großherzogtum Bade cho.

1806 isch d Statue wäggnoh worde und mä het dr oberi Stock vom Durm abgrisse.

1806 isch s durch de Napoleon I. Hauptstadt vom Königrych Sachse worre.

1806 isch s Fürstedum Neueburg vo Preusse an dr Napoleon gfalle.

1806 ßin di drei Gmeinde under em Name Nyderhof zu einere zämmegschlosse worre.

1807 het er vo siim Vater s Schloss Rümlige gerbt.

1809, noch zwei Amtsperiode, hät sich de Jefferson uf siim Landsitz Monticello in Virginia zruckzoge, wo er am 4. Juli 1826, also genau 50 Johr noch de Verkündigung vo de Unabhängigkeitserklärig, gstorbe isch.

180px Dr James Gordon Brown (* 20. Februar 1951 z Glasgow) isch e britische Politiker und isch vom 27. Juni 2007 bis zum 11. Mai 2010 Premierminister vom Vereinigte Königriich vo Grossbritannie und Nordirland gsi.

1810 het är s zweut mol ghürote, d Barbara Gerster vo Gälterchinde.

1813 isch d Schlacht zwüsche de Franzose und de Verbündete gßi.

1814 ßin vyli Ywohner vo Indlekofe und siner Umgebig an Typhus gstorbe: Z Gurtwyl isch e Spidal für Typhuschranki uffgmacht worre, wo bro Dag öbbe zäh Lüt uss de Nochberdörfer als Chrankepfläger hän mieße anegoh.

1815 het dr Wiener Kongräss entschiide es em Kanton Bärn zuezschloo. 1994 het Zwinge as eini vo 13 Gmeinde im Laufedal vom Kanton Bärn zum Kanton Basel-Landschaft gwächslet.

1815 hot Baiern uf am Wiener Kongress Vorderöschterrich abgea und Voradelberg isch zum Kaiserreich Öschtarrich kumma. 1861 hot Voradelberg an Landtag kriagt, wo in Breagaz gleaga isch.

1815 isch Bonndorf Badischs Bzirksamt wore; d' Ämter defür wie's Amtsgericht, 's Notariat odr 's Forschtamt sin in de folgende Johr dezueko un sin meischtens im Bonndorfer Schloss unterbrocht gsi.

1815 isch Wahle vom Wiener Kongräss em Kanton Bärn zuegordnet worde und het sidder zum Bezirk Laufe ghört.

1815 wird dann de ehemalige Zueschdand widderhergschdellt, in dämm s´Weschdufer widder ans Huus Savoye gooht un´s Oschdufer an´d Öschdriecher.

1815 wird Düsseldorf am Wiener Kongress Preuße züegsproche.

1816 ésch de Famili noch Darmstadt g´wandelt, wo de Vàt`r de Position als Bezirksarzt angnumme het.

1816 isch im Johann Arnold si "Pfingstmontag" rüskumme, e Luschtspiil in 5 Akt im Stroßburger Dialäkt.

1818 isch dr Kreutzer noch Donaueschenga omzoga, weils dortige Firschdahaus Firschdaberg grad an nuia Kabellmoischtr braucht hot.

1819 ändet die langi Reicheschdeiner Gschicht, s´Schloss un au de Waidhof sin verchauft worde.

1820 hän d Allemannische Gedichte (z s Hebels Zitte awel so gschriibe) d Form erreicht, wiä si dr Dichter z letscht abgsägnet het.

1822 isch er an die theologischi Fakultet vo dr Uni Basel gange, wo vier Johr vorhär iigrichtet worden isch und het bald grossen Iifluss an dr Universität und in dr Öffentlichkeit gha.

1822 ßin noch über 800 Johr widder zwei Rhybrucke baut worde.

1825 isch s Polytechnikum as Keimzälle vo dr hütige Universität Karlsrueh vom Grossherzog Ludwig I. gründet worde. 1846 isch im Ortsdeil Durlach eini vo de erschde Freiwillige Füürwehre entschdande.

1827-1830 isch d Hauestaipassstross baut worde, wurde, 1853-1857 dr Hauestaitunnel fyr Ysebahn.

1828 het d Appenzeller Zeitung vom Johannes Meyer us Droge agfange in unmissverständliger Sprooch für demokratischi Neuerige z wärbe und d Presszensur azchlage.

1828 het s staatli finanzierti Expedition vum Verainigte Chenigryych vu dr Niderlande in d Sidsee gee, doderno hän d Niderländer d Halbinsle Vogelkop im Weschte vu dr Insle bsetzt un dert e Sidlerkolonii yygrichtet.

1828 ìsch der Hììninger Kanal aaglègt wore.

1828 isch s Bistum Basel mit Bischofssitz z Solodurn mit eme Konkordat zwüsche Basel, Luzärn, Solodurn und Zug vom Papst Leo XII. neu gründet worde und au Bärn isch drbii bedeiligt gsi.

1829 gründet dr Friedrich Silcher d „Akademisch Liadertafel“ in Diibenga.

1830 isch Änkestei als selbständigi Gmeind vu de Vogtäi Langenau drännt wore, nochdemm em scho vorhär e gwüssi Selbständigkeit züechuu isch, sodass Lüt, wu vu Langenau dohär zoge sin, e feste Bedrag hänn mieße zahle.

1832 het dr Theobald Böhm d Metallquerflöte erfunde, wo es neus Klappesyschtem gha het.

1839 isch die erschti Ysebahn uff vo Köln us uff Aache gfahre.

1843 isch er Leiter vu dr Lancaster High School in Pennsylvania worre.

1845 isch in Irland en Hördöpfelwo sich denn über de ganzi Kontinent uusbreitet hed, dezue chömed no schlechti Ernte im Jahr 1846.

1847-49 Die badisch Revolution isch auch an Ebringe nit vorbi gange.

1847 hent di Wirtaberger denn d Bahschtreck von Schtueget iber Ulm bis zom Hafe baut, di berihmde "Schwäbsche Eisebah", wo au en Raveschburg a Bahhof baut worra isch.

1847 isch d'Nationalversammlig z Bratislava zum (wie sich spöter uusegstellt hät) letschte Mol zämmeghockt.

1848: D'Mehrheit vo de liberale Kantön gründet dä hütig Bundesstaat, nachdem im Sonderbundschrieg die konservative Kantön zwunge worde sind, ihri eigeständigi Politik ufzgee.

1848 hän di Liberale z Frankrych druff gwartet, dass de Chönig Louis-Philippe stirbt, wyl si dänkt hän, dass es noch sinem Dod züe-n-re politische Liberalisierig chunnt.

1848 hän d Revolutionär no Idealismus ghet, sin aber au vun ihre Ziil her in verschideni Richtunge ufteilt gsi, sozial, wirtschaftli, liberal un national.

1848 hänn d´Garibaldis sich mit de Öschdriecher aagleggt und 1859 nach ere Schlacht bi Cannobio het sich die Region mit em neugründete Königriech Italie verbündet.

1848 hät's sini erschti eigeni Verfassig griegt.

1848 hät uff de Scheidegg e Gf cht zwüsche badische Revolutionäre und hessische Truppe stattgfunde.

1848 sind d Habsburger mitem Zämeschpiil vo de ökonomische, soziale und nationlistische Konflikt konfrontiert gsi.

1849 hät de Mai-Uffstand d Stadt in Mitlydeschaft zoge.

1849 het s Pietmont e neijer Feldzueg gege Eschtrich ogfonge, wu aber om 23. März bi Novara zrukgschlage worre isch.

1849 wird dr Michael von Jung vom Bischöflicha Ordinariat nôch Tettnang strôfversetzt ond zom Kaplan degradiert.

1850 het Schwärzebach 427 Iwohner gha.

1851 het er Amerika bsuecht, onschliessend isch er in d'Schwyz uf Genf gongä, wo er, warschynts 1857, d Marie Pouchoulin ghirotet het.