text
stringlengths 0
1.67M
|
|---|
दिशि प्रतीच्यामश्वेन तथोदीच्यां नरैर्नृपः ॥९०॥ |
तमेवङ्गुणसम्पन्नं रामं सत्यपराक्रमम्॥१९॥ |
तिसृभिश्च वहसे त्रिंशता च वियुग्भिर्वायविह ता वि मुञ्च॥१० ॥ |
स्त्रीपुमांसप्रयोगेण जायते हि पुनः पुनः ॥ १४.१६ ॥ |
एकचित्तः प्रसन्नात्मा शृणु कौरवनंदन |
स्व॒स्ति न॒ स्तार्क्ष्यो॒ अरि॑ष्टनेमिः स्व॒स्ति नो॒ बृहस्पति॑र्दधातु ॥ ४३॥ |
ते युक्ता उपपद्यन्ते महसिस्थैः शरीरकैः। |
पुत्रौ दशरथस्यास्तां भ्रातारौ रामलक्ष्मणौ ॥ ३।१९।१५ ॥ |
रोगस्य नाशः अभवत् । अतः राम एव मम वैद्यः इति बालकृष्णः अमन्यत । ततः परम् अहं तन्वा, मनसा पुनितः अभवम् इति उक्त्वा संन्यासम् अगृह्णत् । संन्यासान्ते सः "सन्त पुनित" इति नाम्ना प्रसिद्धः अभवत् । तेन स्वस्य जीवनकाले ३५० भजनानि रचितानि । तानि च भजनानि साम्प्रतं जनेषु प्रसिद्धानि अभवत् । तदनन्तरं नवधाभक्तिः इत्यस्य ११ भागाः, पुनित भागवतं च रचितम् । तेन बाल्यकाले दुःखानि सोढ्वा यत् ईश्वराराधनं कृतं, तत् सफलं जातम् । तेन दीन जनेभ्यो वस्त्रदानम्, अन्नदानं च कृतम् । सः दीनजनानां विभूतिरूपः अभवत् । |
अतीतपात्रसञ्चारे काले विगतभैक्षके 053c |
चतस्रो गतयो दृश्या अदृश्या पञ्चमी गतिः ॥ रस्_१०।१६ ॥ |
२८।१५ क्(इम्) नु भवाञ् शये (सुप्)त्(अः ॥) |
एतौ लडहचन्द्रस्य -- |
कोटिसप्तकसंख्याकान् निष्कलान् सकलानणून् ॥ ७३ ॥ |
तत आचष्ट सा तस्मै बान्धवानां हितैषिणी। |
प्रसार्य बाहू च रथाद्गतो गां सञ्छिन्नवर्मा कुरुनन्दनेन |
श्रुत्वा नगरनिर्माणं नारदो मुनिसत्तमः ।। |
भारतस्य पञ्चरेल्वेमार्गाः, |
मध्ये छिद्रेण संयुक्तमेतद्धि हरिमन्दिरम् ।। |
तथा च गरुडो राजन्सुपर्णश्च यथाऽभवत् । 002a |
मयि पञ्चत्वमापन्ने कां वृत्तिं वर्तयिष्यति ॥ २।६३।३१ ॥ |
अतश्च विपुलान्या तु विज्ञेया यतिलक्षणा ॥ २०३॥ |
चङ्क्रमितुम्, । वधबन्धनागारसामन्तेन चङ्क्रमितुं । (ज्।१०९) नापि |
सोऽरुणेनाङ्गरागेण प्रतापेनेव भूषितः । |
पञ्चाशन्नियुतैर्होमैर्द्वापरे स विधीयते । |
आमं शकृद्वा निचितं क्रमेण भूयो विबद्धं विगुणानिलेन। |
पूर्वे आसिताङ्गभैरवाय नमः पूर्वदिशि मां रक्ष रक्ष |
धर्मं सहायिनं लब्द्ध्वा सन्तरेद्दुस्तरं तमः ।। ३९ ।। |
वैश्याया गमने शूद्रः % पतिताया भवान् यथा // य्स्१८२व्_४.४७ // |
हा हन्त प्रमदावियोगसमयः संहारकालायते।। |
यक्षाः सिद्धास्तता साध्या दैत्याः किम्पुरुषोरगाः॥ |
यैस्तु भक्त्या स्मृता नूनं तेषामृद्धिः प्रजायते। इत्यत्रेव निश्चयार्थत्वात् । किं चेशमायाया अचिन्त्यत्वेनातय॑त्वात्तन्मयानि चरितान्यप्य ताणि । नैषा तर्केण मतिरापनेयेति श्रुतेः। |
अनु त्वेन्द्रा रभामहे स्याम सुमतौ तव ॥९॥ |
अविकारमनाद्यन्तं जगच्चैतन्यकारणम् ।। |
एवं पञ्चविधं मूले शिवशक्तिरधिष्ठितम् । |
यथा॒ पूर्वे॑भ्यो जरि॒तृभ्य॑ इन्द्र॒ मय॑ इ॒वापो॒ न तृष्य॑ते ब॒भूथ॑। |
अस्ति मे विपुलं वित्तं ये चान्ये तेऽनुयायिनः ॥ ६ ॥ |
तन्मूलं वन्यमालाललितजलदनीलाभमायाकिशोर- |
२।०१२।००२अ पापं कृत्वेव किम् इदं मम संश्रुत्य संश्रवम् |
केवलः पदसंघातः प्रत्यक्षमुपलभ्यते ॥ कथंभावदेशसामान्ययौगिकरूपाणां तु प्रकरणक्रमसमाख्यानां विवेकः सुज्ञान एवेति न पृष्टो न निरूपितः । '''तदेतत्सर्वेष्वेव वाक्येषु समवेतं विविक्तं च दृश्यत इति''' । न हि किंचिदपि वाक्यं शब्दसामर्थ्येनार्थाभिधानेन पदान्तरसंनिधानेन ना विना विद्यते । विवेकश्च पुरोदितः । क्वचित्कस्यचित्पूर्वतरप्रतीतेः । तदृर्शयति—'''इह तावत्कदाचन स्तरीरसी'''ति । न विनियोगोऽभिधीयते न पदान्तरसंनिधेर्वा गम्यते । किं तर्हि । एतस्यामृचीन्द्रशब्द इन्द्राभिधानसमर्थो विद्यते, शेषाणि च पदानि तेनैकवाक्यतां गतानीति समस्तो मन्त्र इन्द्राभिधानसमर्थो गम्यते । सोऽपि चेन्द्रः कर्माङ्गत्वादभिधानार्ह इत्यसत्यपि वचने भव+++(भवत्यभिधीयतामितिस्थाने भजत्यभिधीयतामिति पाठो युक्तः ।)+++त्यभिधीयतामित्युत्प्रेक्षा । गार्हपत्ये पुनर्विनैव मन्त्रसामर्थ्येन विनियोगं ब्राह्मणमभिधत्ते इति बलाबलं चिन्तयितव्यम् । अत्र केचिदाहुः । '''एवं तर्हि लिङ्गवाक्ये''' इत्येतस्मात्प्रागयं ग्रन्थो योजयितव्यः । ‘अथवा नात्रैकवाक्यत्वादिन्द्रप्राधान्यम्’ इत्यादिः । कुतः । लिङ्गत्वमभ्युपेतं चेदिन्द्रोपस्थानकल्पने । |
इति श्रुत्वा वचस्तस्य प्रबुद्धौ तौ समाहितौ । |
घ्राणमध्यात्मं गन्धोऽधिभूतं पृथिव्यधिदैवतम् |
अज्ञानं चान्यथाज्ञानं मायामेतां वदन्ति ते ॥ ४०॥ |
तिरुवनन्तपुरं नगरसभाया: भरणं मेयर् इति प्रसिद्धस्य नगरपितु: नेतृत्वे करोति । केरलीयनगरसभासु अस्यां नगरसभायामेव जनसंख्या अधिका वर्तते । अस्यां नगरसभायां १०० अङ्गानि विद्यन्ते । तिरुवनन्तपुरं नगरविकसनसमितिः, तिरुवनन्तपुरं मार्गविकसनसमितिः इत्याद्यनेक्यः समित्यः नगरसभायाः साहाय्यार्थं प्रवर्तन्ते । केरलनियमसभायाः ४ नियिजकमण्डलानि अस्यां नगरसभायां वर्तन्ते । तानि कषक्कूट्टं, वट्टियूरकाव्, तिरुवनन्तपुरं, नेमं च भवन्ति । |
अब्रुवन् हृष्टमनसो विश्वात्मानं सनातनम् । |
आङ्ग्लानुवादेन सह योगसूत्रम् |
याज्ञिकाश्च शुभाचाराः सत्यशौचपरायणाः ।। ६८ ।। |
ज्येष्ठस्नानं प्रवक्ष्यामि शृणुध्वं मुनयोऽधुना ।। |
एकेनैवाविभक्तेषु कृतं सर्वैस्तु तत्कृतम्" इति पैठीनसिस्मृतिः (तेः) ॥ |
दलपतिविरचिते नृसिंहप्रसादग्रन्थे पराशरमाधवीय- मदनपारिजातयोः बहून्युद्धरणानि प्राप्यन्ते । अतोऽस्य काल: १४०० ख्रीष्टाब्दात्परमेव भवेत्। शङ्करभट्टस्य द्वैतनिर्णये, नीलकण्ठस्य भगवन्तभास्करे नृसिंहप्रसादस्य मतान्युट्टङ्कितानि सन्ति । अतस्तस्य काल: १५७५ ख्रीष्टाब्दात् पूर्वमेव अनुमीयते । दलपतिः निजामशाहस्य शासनकाले (१४९०-१५३३ ख्री.) नृसिंहप्रसादग्रन्थं विरचितवान् । अत: नृसिंहप्रसादस्य रचनाकाल: १४९० तः १५१२ ख्रीष्टाब्दमध्ये एव भवेत् । दलपतेः कालश्च १४५० तः १५३० ख्रीष्टाब्दपर्यन्तं निश्चीयेत । |