text
stringlengths 0
1.67M
|
---|
मति॒र्ह्ये॑ष क॑वी॒नाम्। सन्दे॒वो दे॒वेन॑ सवि॒त्रा य॑तिष्ट॒ स सूर्ये॑णारु॒क्तेत्या॑ह। अ॒मुं चै॒वादि॒त्यं प्र॑व॒र्ग्यं॑ च॒ सशास्ति। आ॒यु॒र्दास्त्वम॒स्मभ्य॑ङ्घर्म वर्चो॒दा अ॒सीत्या॑ह। आ॒शिष॑मे॒वैतामाशास्ते। पि॒ता नो॑ऽसि पि॒ता नो॑ बो॒धेत्या॑ह। बो॒धय॑त्ये॒वैनम्। न वै॒ ते॑ऽवका॒शा भ॑वन्ति। पत्नि॑यै दश॒मः। नव॒ वै पुरु॑षे प्रा॒णाः॥५४॥ |
गृह्णामीत्य-ग्निष्ठाद्दर्भपूलेनाग्निं |
इतिस्मृत्यन्तरसंवादात् । नष्टाग्निर्विधुरो दूरभार्यः प्रवासी । नष्टाग्निरिति स्नातकब्रह्मचारिणोरुपलक्षणमिति केचित् । |
यथेष्ठं धारणं वायोर् अनलस्य प्रदीपनम् । |
इमौ चाप्यपरौ बाणावभितः कर्णमूलयोः । KK04-04-054-016a |
ज्वलनमारुतश्क्रमदापहं यदुकुलैकमणिन्तमहम्भजे ॥ ६॥ |
तद् अनुसरत गीतवाद्यनृत्यं मम भवतीभिर् उदेतु तारतम्यम् ॥"७६॥ |
त्वाम्।अ॒ग्ने॒।आदि॒त्यासः॑।आ॒स्य॑म्।त्वाम्।जि॒ह्वाम्।शुच॑यः।च॒क्रि॒रे॒।क॒वे॒।त्वाम्।रा॒ति॒ऽसाचः॑।अ॒ध्व॒रेषु॑।स॒श्चि॒रे॒।त्वे इति॑।दे॒वाः।ह॒विः।अ॒द॒न्ति॒।आऽहु॑तम्॥ |
शेषं राजसवत् ख्यातं रक्तकेशोर्ध्वमण्डलः ७५ |
?R तृतीयं मतमनूद्य निराह अपरस्विति इत्याहेत्यन्वयः । कथमाशीविषमुखे निपातोऽयमित्यतो व्यनक्ति यदीति ।। स्वलक्षणेति । स्वेन कल्पितं यल्लक्षणं परसमवेतक्रियाफळशालित्वं कर्मत्वं. क्रियाश्रयत्वं कर्तृत्वमिति कर्मकर्तृत्वमितिकर्मकर्तृलक्षणं तन्मात्राधीनविरोधमिति बहुव्रीहिः ।। कर्मकर्तृभावमिति । एकस्येति योज्यम् । क्रमणः कर्तृभावं कर्मकर्तृभावमिति वा । क्रियायाः क्रमभावे कथं विरोध इत्यत आह क्रिया हीति । ननु लम्बकर्णमानयेत्यादिबहुव्रीहिसमासस्य अन्वयपदार्थविषयकतया लम्बमानकर्णरूपविषयकस्यापि लम्बमानकर्णानयनादिहेतुतायाः दर्शनात् अस्वविषयस्य स्वव्यवहारहेतुतानुपपत्तेरित्ययुक्तमित्यत आह तद्गुणेति । तस्य गुणभूतस्य अन्यपदार्थे स्वविज्ञानं यस्मिन्बहुव्रीहौ तद्गुणसमविज्ञानबहुव्रीहिः लम्बकर्ण इत्यादिः । |
परिवेषाश्च दृश्यन्ते दारुणाः चन्द्रसूर्ययोः 005a |
समुद्रगुप्तः. |
योगाय योगनमिताय नमः शिवाय ॥ ५॥ |
Nar3.12.7-3 तूर्णप्रदीर्णजलदः परिघूर्णदक्ष्णा |
र्व्_०९।०१८।०३।१{०८} तव विश्वे सजोषसो देवासः पीतिमाशत |
नासिकासञ्चारात्प्राणात्मना नासिकाध्यक्षः । परात् कार्यब्रह्मणः परः । |
<१२३२८।५१।१> एवं हि वरदं नाम !केशवेति ममार्जुन ! |
रैभ्याश्रमो न गन्तव्यः कर्तव्यं यदि मद्वचः ॥ क्दर्प्_३।७१ ॥ |
च्यवनभार्गवीयम्. |
योगमास्थाय विप्रेन्द्र त्यजेदं स्वं कलेवरम् |
केशवः सात्यकिश्चैव रथेनैफेन जग्मतुः । |
ते चैव तु गृहे गत्वा प्रहृष्टेनान्तरात्मना ॥ |
प्रतिसंक्रमणेन श्रुत् श्रवणमस्या इति `प्रतिश्रुत्का' यद्वा प्रति सदृशं श्रवणं प्रतिश्रुत् सैवेति । इह खलु नैयायिकानां दर्पणादौ चाक्षुषाणां |
(मू.)एवं प्रधानस्य परमात्मनो ज्ञानादप्रधानं ज्ञातमिव भवति । |
वचनरचनमेकं केवलं चाकलय्य । |
द्वन्द्वैर्विमुक्ताः सुखदुःखसञ्ज्ञैर्गच्छन्त्यमूढाः पदमव्ययं तत् ॥ 005c |
वज्रं गृहीत्वा शक्रस्तु हंतुं ब्राह्मणसत्तमम् १४ |
पर्पटीं भक्षयेत्प्रातस् तथा त्र्यूषणसंयुताम् ॥ य्र्प्स्_३।४३ ॥ |
देवं परमकं ब्रह्म श्वेतं चन्द्राभमच्युतम् 061a |
रोहिते द्यावापृथिवी अधि श्रिते वसुजिति गोजिति सञ्जिति सन्धनाजिति । |
५।०३९।००१अ स च वाग्भिः प्रशस्ताभिर् गमिष्यन् पूजितस् तया |
कोऽपि श्रीसोमदेवो वा प्रभावं वेत्ति शङ्करः ॥ र्चूम्_१६।६० ॥ |
अतएव संकेतस्य सम्बन्धत्वमेव नास्ति चेत् तदा शाब्दबोधोपयिक सम्बन्धत्वेन ईश्वरसंकेतज्ञानं हेतुस्तच्च मीमांसकानामपि संभवति, तादृशज्ञानविरोधिविपरीतज्ञानाभावादित्यापि सुतरां निरस्तम्। यद्वीश्वर संकेतस्य सम्ब्धत्वम् स्यात्तदा ईश्वरसंकेतस्य शाब्दबोधौपयिकसम्बन्धत्वेन ज्ञानं स्यादपि तेन च शाब्दबोधोsपि स्याद्, न चेश्वरसंकेतस्य सम्ब्धत्वं भवितुमर्हति, निष्प्रतियोगिकत्वादिति भावः। |
[१२ स० ज करेणुः करी निषादिनं यन्तारमारोपयति स्म आरूरुहत् । निषादी आरो हति तमारोहन्तमनुकूलाचरणेनारोहयति इति प्रयोज्यप्रयोजकविवक्षायां हेतुम मिचि "णिचश्चे"त्यात्मनेपदम् । “णेरणौ यत्कर्म णौ चेत्स कर्ते"त्यस्य तु यत्र कर्मान्तरं न विद्यते स विषयः । यथा आरोहयते हस्ती स्वयमेवेति । तथा च तत्रोक्तं यत्सग्रहणमन्यकर्मकार्थमिति । इह तु निषादी कर्मान्तरं विद्यते । कीदृशः करेणुरुत्क्षिप्तगात्र ऊर्चीकृतपूर्वकायः, उच्चकैरुन्नतः, अत एव नभः समुत्पतिष्यन्तं खमुत्पित्सुमगेन्द्रं महाद्रिं विडम्बयन्ननुकुर्वन् । कथमारोहयते अाकुञ्चितेन नम्रीकृतेन प्रौहेण पश्चाजानुभागेन निरूपितः सूचितः क्रमः पदवि न्यासो यत्र । नम्रीकृतोऽयं प्रह्वः , एतेन मामारोहेति य आरोढारं वक्तीवेत्य र्थः । यदि वा निषादिविशेषणमेतत् । अाकुञ्चिते प्रौहे निरूपितः क्रमो येन तम् । प्रौहशब्दे “प्रादूह” इत्यादिना वृद्धिः ॥ ५ ॥ |
पत्रेषु मंत्रिमुख्यंश्च बाह्ये लोकेश्वरान्पुनः ।। ७३-१३८ ।। |
नाकम्पयत शैनेयः किरन्बाणान्सहस्रशः |
विस्रब्धं परिचुम्ब्य जात-पुलकाम् आलोक्य गण्ड-स्थलीं |
तृतीया च भवेद् वापी चतुर्थी वज्रसंज्ञिता ॥ |
आत्मना साधकेन अवश्यं कृतपुरश्चरणेन श्राद्धेन उत्पादितवोधिचित्तेन |
विश्वामित्रस्तु भगवान् कुमारं शरणं गतः । |
नष्टं च शोचतां पुंसां कदा दुःखं निवर्तते ॥ भ्म्ज्_१३।७३७ ॥ |
सदा षोडशवर्षीयां पीनोन्नतपयोधराम् । |
अहन्नित्यस्य रुः पदान्ते । अहोभ्याम् ।। दण्डि । |
एवमेतद्यथा चैतन्न गृह्णाति तथा भवान् |
नकुलप्रेषितां शक्तिं हेमदण्डां भयावहाम् ॥ 024c |
एकत्वं च पृथक्त्वं च विशेषत्वं च कीर्त्यते ।।१२०।। |
रेखं विलोकयति वोज्जयिनीं मनोज्ञाम् । |
वेचुमध्यं पुनर्देवि प्राणरुद्रं शिवान्वितम् । |
उवाच सात्यकिं मत्वा स धुर्यं सर्वधन्विनाम् ॥ भ्म्ज्_७।३७० ॥ |
गं गणपति - दुं दुर्गा - बं बटुक - क्षं क्षेत्रपालाः |