text
stringlengths 0
1.67M
|
|---|
त्रिकूटं त्रिहठाचैव गोल्हाटं शिखरं तथा। |
इह खल्वमुष्मिंश्च लोके वस्तुप्रवृत्तयः सुखार्थमभिधीयन्ते नहीतः परत्रापर्वगफलाद्विशिष्टतरमस्ति ।। |
अतः ऊर्ध्वं समा सर्वे तेऽपि महर्द्धिकाः ॥ |
प्रसन्नस्त्रिः पिबेद्वारि प्रयतः सुसमाहितः ॥ २,१४.१०६ ॥ |
महाप्रहारकर्ताऽसौ मत्पार्षदविघातकः । |
कुम्भको रेचकश्चेष्टो दीक्षासंस्थापनेषु च । |
कृत्वा शून्यं यमपथं जित्वा वैवस्वतं यमम् ॥ नर्प्_२,९।२ ॥ |
दर्शयाम् आस पार्थाय परमं रूपम् ऐश्वरम् ॥९॥ |
चतुर्विंशतिको ह्येष राशिः पुरुषसंज्ञकः ३५ |
नैला इति समाख्याता दुर्जया घोरविक्रमाः । |
महामणिव्रातमये स तस्मिन् भवनोत्तमे । लालितो नितरां पित्रा न्यवसद् दिवि देववत् ॥ पयःफेननिभाः शय्या दान्ता रुक्मपरिच्छदाः । आसनानि महार्हाणि यत्र रौक्मा उपस्कराः ॥ यत्र स्फटिककुड्येषु महामारकतेषु च । मणिप्रदीपा आभान्ति ललनारत्नसंयुताः ॥ उद्यानानि च रम्याणि विचित्रैर् अमरद्रुमैः । कूजद्विहङ्गमिथुनैर् गायन्मत्तमधुव्रतैः ॥ वाप्यो वैदूर्यसोपानाः पद्मोत्पलकुमुद्वतीः । हंसकारण्डवकुलैर् जुष्टाश् चक्राह्वसारसैः ॥ |
अगत्वा कार्यान्तं विषय-सलिलावर्तपतिता % प्रजा मृत्योर् वक्त्रं मकर-मुखवन् नौः प्रविशति ॥ व्म्व्_४।९७ ॥ |
र्व्_१,१०१।०७च् इन्द्रम् मनीषा अभ्य् अर्चति श्रुतम् मरुत्वन्तं सख्याय हवामहे ॥ |
ननु ऽउश्चऽ इत्यत्र ऽलिङ्सिचौऽ इत्यतः ऽआत्मनेपदेषुऽ इत्येव सम्बध्येत, अनन्तरत्वादत आह :- |
अपृच्छन्मुनयो देवाः प्रीतिकण्टकितत्वचः ॥ लिप्_२,१९।१ ॥ |
सर्वे देवाः प्राकृतिका यावन्तो मूर्तिधारिणः ॥ ५२ ॥ |
दत्तवान्मेदिनीं कृत्स्नां कश्यपाय महात्मने ॥ १५ ॥ |
र्व्_०८।०४५।३२।१{४८} दभ्रं चिद् धि त्वावतः कृतं शृण्वे अधि क्षमि |
एतत्कलिङ्गसेनातः श्रुत्वा सोमप्रभा शुचा । |
मत्सुमुर: अनेकपर्यायेण धार्म्या कथया; स्ह्त् Xइ ४५६८र्५: अथ भगवां स्थूलकोष्ठिय ॥। |
"श्यामं शिखाभुवि मनागरुणं ततो ऽधः स्तोकावपाण्डुरधनं च ततो ऽप्यधस्तात् । |
स्त्री वेति पुरुषो वेति न कल्पयितुमर्हसि ॥ सौन्द्_१३।४२ ॥ |
उवाच च प्रसन्नात्मा वरं ब्रूहीति तं मुनिम् ।। ६७ ।। |
कृतरक्षः स्मरन्नस्त्रं पर्यटेन्मौनमास्थितः । |
सन्दर्भसौकुमार्यञ्च सभ्यानां रञ्जने क्षमम् ॥ इति । |
विवाहं प्राप्य कल्याणी प्रयास्यति पतेर्गृहम् ॥६.१९५.२॥। |
३ स च द्विविधः बाह्यः आध्यात्मकश् च सत्वासत्वाख्यश् च बाह्यो द्विविधः प्रतिष्ठितोत्पत्तिक्रमभेदात् । आ + + + + त्त्र्। धानुसर्तव्यः तत्र हि षड्। |
सौसुम्नध्यन्यच्चरिताः प्रभुत्वं प्राप्नुवंति ते । |
शृण्वन्ति च पुराणानि पठन्ति च हरेर्दिने |
र्व्_०८।०१७।०४।१{२२} आ नो याहि सुतावतो ऽस्माकं सुष्टुतीरुप |
दरिद्रतापरिक्रन्तं भवनें पुण्यवर्जितम् ॥ ९८॥ |
(२१) अनुद्धताः सत्पुरुषाः समृद्धिभिः । |
वृ॒क्षं यद्गावः॑ परिषस्वजा॒ना अ॑नुस्पु॒रं श॒रं अर्च॑न्त्यृ॒भुम्। |
य॒ज्ञं वि च्छि॑न्द्याज्ज्योति॒ष्या॑ वा गृह्णी॒याद्धिर॑ण्यं वाव॒धाय॒ सशु॑क्राणामे॒व गृ॑ह्णाति॒ यो वा᳚ ब्राह्म॒णो ब॑हुया॒जी तस्य॒ कुम्भ्या॑नां गृह्णीया॒थ्स हि गृ॑ही॒तव॑सतीवरीको वसती॒वरी᳚र्गृह्णाति प॒शवो॒ वै व॑सती॒वरीः᳚ प॒शूने॒वारभ्य॑ गृही॒त्वोप॑ वसति॒ यद॑न्वी॒पं तिष्ठ॑न्गृह्णी॒यान्नि॒र्मार्गु॑का अस्मात्प॒शवः॑ स्युः प्रती॒पं तिष्ठ॑न्गृह्णाति प्रति॒रुध्यै॒वास्मै॑ प॒शून्गृ॑ह्णा॒तीन्द्रः॑॥७॥ |
तस्मात्सर्वप्रयत्नेन स्त्रीभिः सौभाग्यकारणात् ॥ |
पद्यस्थेनानुषङ्गः । यथा जन्म-प्रभृति कश्चिद् गृह-गुहावरुद्धः |
अमृताया हिमः पेयो जीर्णज्वरहरः स्मृतः |
३।१४।१२४ दृष्टो गार्ग्यतरे भेदस् तथा गर्गतरा इति |
नीरन्ध्रम्+परिगमिते क्षयम्+पृषत्कैस्+भूतानाम्+अधिपतिना शिलाविताने । |
सखि तातो विवाहं मे प्रकरिष्यति साम्प्रतम् ॥ |
तमस्यपि सुखसद्भावे न तत्रातिशयेन वैराग्यमुत्पद्यतेऽतस्तन्निषेध्यम् । प्रकृतमन्धन्तमो विषयः । |
वह्निजायायुतानाञ्च पवर्गं हृदि भावय । |
नाहत्वा विनिवर्तिष्ये त्वामद्य भरतर्षभ |
कार्यार्थं तु गते रामे भ्रात्रा सह वनान्तरम् ३१ |
शकटापणवेशाश्च कोशश्शिल्पिन एव च |
५।०३५।००९अ विभीषणेन च भ्रात्रा मम निर्यातनं प्रति |
तस्माद्योगाय युज्यस्व योगः कर्मसु कौशलम् ॥ २-५०॥ |
तुष्यन्ती वीवीथिवीथीषु मन्दमन्दमथाययौ ॥ ३,१५.३२ ॥ |
श्रवणेन हरिं मित्रं प्राप्ता सा मित्रविन्दिका । |
एवं योगस्य संप्राप्तिः स्थानं परमदुर्लभम् २२ |