Datasets:

rafalposwiata

/

plsc

like 1

Wpływ konkurencji między Cr3+ i Cu2+ a Cd2+, Co2+, Ni2+, Pb2+ lub Zn2+ na wielkość ich sorpcji oraz desorpcji w glebie płowej wytworzonej z pyłu (Haplic Luvisols)

W badaniach modelowych określano (w układach trójskładnikowych) wpływ Cd2+, Co2+, Ni3+, Pb2+ i Zn2+ na sorpcję i desorpcję Cr3+ i Cu2+ w powierzchniowej warstwie gleby płowej wytworzonej z pyłu (Haplic Luvisols). Wyniki porównano z doświadczeniami przeprowadzonymi w układach jedno- i dwuskładnikowych. Kationy Cr3+ miały wpływ na wielkość niespecyficznej i specyficznej sorpcji Cu2+, i odwrotnie. W układach trójskładnikowych oba rodzaje sorpcji tych kationów były ograniczane najbardziej efektywnie przez Pb2+ i w małym stopniu przez kationy Cd2+, Co2+, Ni2+ i Zn2+. Kationy Cr3+ i Cu2+ ograniczały najbardziej sorpcję specyficzną Cd2+, Co2+, Ni3+ i Zn2+, i w mniejszym stopniu ich sorpcję niespecyficzną.

Journal of Elementology

Wplyw nawadniania woda o roznym zasoleniu na zawartosc wybranych pierwiastkow w warzywach

Na glebie lekkiej przeprowadzono czteroletnie doświadczenie polowe, w którym badano wpływ nawadniania wodą o różnym zasoleniu na zawartość niektórych pierwiastków w buraku ćwikłowym i cebuli zwyczajnej. Schemat doświadczenia uwzględniał następujące obiekty: kontrolny (nienawadniany), nawadniany wodą słodką (woda z rurociągów, o zasoleniu średnio 200 mg-dm-3 wody), nawadniany rozcieńczoną wodą zasoloną (zasolenie średnio 2700 mg-dm-3 wody), nawadniany wodą zasoloną (zasolenie średnio 5200 mg-dm-3 wody). wykazano, że woda zastosowana do deszczowania przyczyniła się do niewielkiego obniżenia zawartości azotu, potasu, wapnia w ich częściach użytkowych. Zawartość ocenianych pierwiastków była tym niższa, im bardziej zasoloną wodę stosowano do nawodnień. Ponadto zabieg ten przyczynił się również do niewielkiego wzrostu zawartości fosforu. Z analizowanych pierwiastków tylko zawartość sodu w warzywach była w sposób istotny modyfikowana stopniem zasolenia wody użytej do nawadniania - zawartość sodu była tym wyższa im bardziej zasoloną wodą podlewano rośliny.

Journal of Elementology

Wpływ substancji pomocniczych na zawartość tlenu w wodnych roztworach leku

Wobec niezwykle szybkiego rozwoju przemysłu farmaceutycznego i wielkiej różnorodności produkowanych specyfików, problem trwałości leku nabiera ogromnego znaczenia. Tematem pracy było określenie wpływu tlenu, czasu przechowywania, światła widzialnego i ultrafioletowego na trwałość roztworów wodnych norfloksacyny i określenie optymalnych warunków ich przechowywania. Badania zawartości tlenu w wodnych roztworach chromoforów potwierdziły, że w stałej temperaturze rozpuszczalność tlenu w wodzie zależy od ciśnienia atmosferycznego i ilości substancji znajdującej się w roztworze. Wraz ze wzrostem ilości substancji rozpuszczonej, stężenie tlenu w wodzie maleje. Ponieważ leki w czasie przechowywania narażone są na wpływ zmian ciśnienia atmosferycznego, konieczne jest uwzględnienie tego faktu przy doborze stężenia roztworu substancji chromoforowej dodawane do leku w celu zabezpieczenia go przed niekorzystnym wpływem tlenu rozpuszczonego.

Journal of Elementology

Aktywność enzymatyczna gleby zanieczyszczonej popiołem drzewnym

Celem badań było określenie wpływu zanieczyszczenia gleby popiołem drzewnym na aktywność enzymów glebowych: dehydrogenaz, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej oraz na plonowanie jęczmienia jarego. Testowano dwa rodzaje popiołu drzewnego: popiół powstały ze zrębków sosnowych oraz popiół ze zrębów drzew mieszanych w dawkach: 0, 25, 50, 100 i 200 g-kg-1. Zastosowano 2 poziomy nawożenia mocznikiem: 100 i 200 mg N-kg-1 gleby. Połowę wazonów obsiano jęczmieniem jarym, a pozostałą część pozostawiono nieobsianą. Zanieczyszczenie gleby popiołem drzewnym miało negatywny wpływ na aktywność de hydrogenaz i fosfatazy kwaśnej oraz na plonowanie jęczmienia jarego, a pozytywny na aktywność ureazy i fosfatazy alkalicznej w glebie nieobsianej jęczmieniem jarym. silniejsze było oddziaływanie popiołu drewna mieszanego niż popiołu sosnowego.

Journal of Elementology

Zawartość metali ciężkich w polskich wodach mineralnych i źródlanych

Celem badań było oznaczenie metali ciężkich w najpopularniejszych wodach źródlanych i mineralnych dostępnych na rynku polskim. Oznaczano zawartość Cd, Pb, Al, Ni, Fe, Cr i Mn, stosując metodę spektrometrii absorpcji atomowej (AAS). Wykazano, że oprócz jednego przypadku (tab. 4), we wszystkich badanych wodach nie zostały przekroczone wartości metali ciężkich, określone jako dopuszczalne przez Ministerstwo Zdrowia w Zarządzeniu z dn. 04.09.2000 r.

Journal of Elementology

Oddzialywanie dolitnego nawozenia mikroelementami na zawartosc makroelementow w bulwach ziemniaka

W trzyletnim jednoczynnikowym doświadczeniu polowym porównywano skład chemiczny bulw ziemniaka nawożonego dolistnie roztworami mikroelementów w formie pojedynczych soli nieorganicznych oraz w postaci wieloskładnikowego nawozu. Dolistne stosowanie miedzi, boru i cynku korzystnie oddziaływało na kumulację magnezu, wapnia i sodu w bulwach ziemniaka, natomiast pod wpływem nawożenia manganem, borem, miedzią i wieloskładnikowym nawozem nastąpiło istotne zmniejszenie zawartości potasu. opryskiwanie mikroelementami w formie wieloskładnikowego nawozu przyczyniło się do istotnego wzrostu zawartości fosforu ogólnego i wapnia. Nawożenie manganem, miedzią i wieloskładnikowym nawozem zawęziło stosunek sumy kationów jednowartościowych do sumy kationów dwuwartościowych.

Journal of Elementology

Możliwości wykorzystania szczaw karpackich w profilaktyce zdrowotnej

Na obszarze Karpat polskich występują wody mineralne, które mogą być wykorzystywane w profilaktyce zdrowotnej. Na podstawie analiz chemicznych z 202 udokumentowanych punktów występowania wód typu szczaw i wód kwasowęglowych wybrano wody o mineralizacji do 10 g⋅dm-3, które zawierają co najmniej 50 mg Mg2+ i 150 mg Ca2+ w 1 dm3 wody. Kryteria te spełniają wody z 77 punktów, zawartość Mg2+ wynosi od 50 do 1036 mg, a Ca2+ od 150 do 899 mg w 1 dm3. Wody takie oddziałują fizjologicznie odżywczo na organizm człowieka i mogą być stosowane w profilaktyce zdrowotnej, w celu uzupełnienia niedoboru tych pierwiastków. Celem pracy było wskazanie możliwości uzupełnienia niedoboru wapnia i magnezu, dzięki wykorzystaniu ogromnego potencjału udokumentowanych cennych wód mineralnych na obszarze polskich Karpat fliszowych.

Journal of Elementology

Wpływ różnych dawek i form siarki na zawartość magnezu w glebie i roślinach

W 3-letnim doświadczeniu polowym badano wpływ nawożenia różnymi dawkami siarki siarczanowej i elementarnej na zawartość przyswajalnego magnezu w glebie, w dwóch poziomach: 0-40 i 40-80 cm. Dodatkowo badano wpływ nawożenia siarką na zawartość oraz pobranie magnezu przez rośliny: kapustę, cebulę i jęczmień jary, w dwóch fazach rozwoju. Nawożenie dawką 120 kg S·ha-1 spowodowało zmniejszenie zawartości przyswajalnego magnezu w glebie, w poziomie 0-40 i 40-80 cm, oraz magnezu ogółem w kapuście i jęczmieniu w fazie juwenilnej. Działanie siarki na zawartość i pobranie magnezu zależało od gatunku i fazy rozwojowej rośliny. Nawożenie siarką miało, na ogół, niewielki wpływ na zawartość magnezu w roślinach dojrzałych.

Journal of Elementology

Wplyw wybranych sorbentow mineralnych na plonowanie oraz zawartosc kadmu i olowiu w gorczycy bialej uprawianej na osadzie posciekowym

Badano wpływ obecności zeolitów i selenianów na zmiany składu osadu pościekowego pochodzącego z oczyszczalni ścieków „Hajdów” oraz wpływ tych sorbentów na wzrost, rozwój i plonowanie gorczycy białej odmiany “Borowska” oraz zmiany w składzie pierwiastkowym w badanych roślinach. Stwierdzono, że dodatek zeolitów do podłoża wpłynął na zmniejszenie zawartości Cd w osadzie, a także na znaczny wzrost biomasy badanych roślin gorczycy. Zastosowane środki immobilizacyjne wpłynęły na zmniejszenie koncentracji kadmu i ołowiu w roślinach.

Journal of Elementology

Gospodarka wapniem i magnezem w roslinach pszenicy jarej w warunkach stosowania regulatorow wzrostu i zroznicowanych dawek potasu

W doświadczeniu wazonowym badano wpływ regulatorów wzrostu na gospodarkę wapniem i magnezem w warunkach stosowania wzrastającego poziomu nawożenia potasem. Zawartość wapnia w roślinach pszenicy w większym stopniu zależała od regulatorów wzrostu niż od poziomu nawożenia potasem. Regulatory wzrostu w niewielkim stopniu zwiększyły zawartość magnezu w ziarnie, a wyraźnie zmniejszyły jego koncentrację w źdźble i liściach. Nawożenie dawką 0,5 g K pozwoliło uzyskać najwyższą zawartość magnezu we wszystkich organach pszenicy. Fitohormony, zwłaszcza kinetyna, ograniczały akumulację wapnia i magnezu w ziarnie i organach wegetatywnych pszenicy. Kinetyna i auksyna roszerzały stosunek K: (Ca+Mg) w ziarnie pszenicy, a giberelina go zacieśniała. Wzrastające dawki potasu wyraźnie rozszerzyły stosunek K: (Ca+Mg) w źdźble i liściach (flagowym i podflagowym), a w niewielkim stopniu również w ziarnie.

Journal of Elementology

Zawartosc makroelementow oraz stosunki jonowe w ziarnie jeczmienia jarego w warunkach dolistnego nawozenia mikroelementami

Badania nad oddziaływaniem dolistnego nawożenia mikroelementami na skład chemiczny ziarna jęczmienia jarego oparto na 3-letnim doświadczeniu polowym. Eksperyment realizowano w latach 1999-2001 w Stacji Badawczej WR Mochełek. W doświadczeniu stosowano nawożenie dolistne mikroelementami w formie schelatowanego nawozu oraz roztworami pojedynczych soli B, Cu, Mn, Mo Zn. Stosowanie nawozu mikroelementowego oraz samej miedzi spowodowało istotne obniżenie zawartości potasu w ziarnie odpowiednio o 6,6% i 3,5% w stosunku do kontroli. Stwierdzono, że nalistne stosowanie cynku spowodowało spadek zawartości fosforu i magnezu odpowiednio o 8,6% i 10,7%, w porównaniu z obiektem kontrolnym. Wykazano, że nawożenie cynkiem, manganem i borem wpłynęło na istotne rozszerzenie stosunku jonowego sumy kationów jednowartościowych do sumy dwuwartościowych.

Journal of Elementology

Eemskie mięczaki morskie z wiercenia w Brachlewie

Opisano faunę mięczaków morskich z margli eemskich z wiercenia w Brachlewie pod Kwidzyniem. Zawiera ona 30 gatunków ślimaków i małżów, w tym 15 gatunków nowych dla plejstocenu Polski. Uwzględniono zagadnienia ogólne, dotyczące warunków egzystencji badanych mięczaków, jak paleogeografię, stosunki biocenotyczne, zasolenie i warunki batymetryczne. Poza tym porównano faunę eemską z Brachlewa z fauną tegoż wieku Holandii. W części systematycznej podano opisy gatunków, uwzględniając w miarę możność i zmienność osobniczą.

Acta Palaeontologica Polonica

Nowy gatunek jelenia rodzaju Cervocerus khomenko z plioceńskiej brekcji kostnej z Wężów

Autorka podaje opis szczątków małego jelenia, pochodzących z plioceńskiej brekcji kostnej z Wężów . Opracowywany materiał składa się z niepełnych czaszek z uzębieniem, żuchw z zębami oraz z fragmentów poroży. Jedna z czaszek posiada zachowane prawie kompletne poroże . Po przeprowadzeniu porównania szczątków z Wężów ze współczesną sarną i z kopalnymi jeleniami z pliocenu i dolnego plejstocenu, autorka dochodzi do wniosku, że mały jeleń z Wężów należy do nowego gatunku rodzaju Cervocerus.

Acta Palaeontologica Polonica

O dwóch gatunkach belemnitów rodzaju Rhopaloteuthis z jury Polski

Praca niniejsza zawiera opis Rhopaloteuthis majeri (Alth, 1875) i Rhopaloteuthis bzoviensis (Zeuschner,1859) z keloweju i oksfordu okolic Krakowa i Częstochowy . Zbadano zmienność indywidualną , rozwój ontogenetyczny rostrum i jego budowę, Ustalono położenie komory embrionalnej i, co za tym idzie, bruzdy u obu gatunków; potwierdziło to pogląd Naefa, że rodzaj Rhopaloteuthis należy zaliczyć do podrodziny Duvaliinae.

Acta Palaeontologica Polonica

Obserwacje nad morfologią Pygomalus analis (Agassiz) (Echinida, Disasteridae)

Zbadanie kilkuset okazów Pygomalus analis (Agassiz) , zebranych przez autorkę w górnym batonie Piły Kościeleckiej (ark. Chrzanów), dało możność :zanalizowania zmian , jakim podlega pancerz tego jeżowca , poczynienia szeregu nowych obserwacji dotyczących morfologii jego tarczy szczytowe] i perystomu oraz wyjaśnienia stosunku do niego formy opisywanej pod nazwą Pygomalus faba (Desor).

Acta Palaeontologica Polonica

Miliolidea tortońsko - sarmackie z Suchowoli

Niniejsza praca poświęcona jest otwornicom tortońskim i sarmackim z grupy Miliolidea, pochodzącym z wiercenia w Suchowoli (południowe zbocze Gór Świętokrzyskich w okolicy Osieka Sandomierskiego). Na podstawie wyników badań tych otwornic i na podstawie oznaczonych w poprzednich badaniach tego wiercenia mięczaków autor podaje charakterystykę stratygraficzną i facjalną przebitych wierceniem poziomów.

Acta Palaeontologica Polonica

Pisidium moitessierianum Paladilhe (Lamellibranchiata) i porównanie jego populacji z plejstoceńską

Autor opisuje gatunek słodkowodnego małża Pisidium moitessierianum Paladilhe (nie znanego dotychczas z utworów plejstoceńskich Polski) z dwóch stanowisk interglacjalnych . Przy pomocy metody biometrycznej ustalono korelacje cech skorupki, przedstawiając wyniki graficznie. Taką samą analizę wykonano dla form współczesnych, żyjących w dwóch różnych środowiskach : w jeziorach i w rzekach. Uzyskane tą drogą dane umożliwiły wyróżnienie dwóch ekotypów współcześnie żyjącego małża , co pozwala przez porównanie określić przynależność ekologiczną form kopalnych i tym samym ustalić środowisko, w jakim żyły osobniki interglacjalne. Krzywa korelacyjna cech skorupki wskazuje poza tym na pewne tendencje rozwojowe tego gatunku i na zmianę proporcji od interglacjału eemskiego do dziś.

Acta Palaeontologica Polonica

Szczątki ryb z wapieni mioceńskich Pińczowa

Autorka oznaczyła 13 gatunków, na leżących do 11 rodzajów ryb z gromad Elasmobranchii i Teleostomi, notowanych po raz pierwszy z wapieni mioceńskich Pińczowa. Fauna ryb z Pińczowa obejmuje rodzaje żyjące także obecnie w morzach tropikalnych i subtropikalnych.

Acta Palaeontologica Polonica

Coccolithophoridae z górnego mastrychtu Polski środkowej

Opisano 66 gatunków kokkolitów z górneg o mastrychtu Polski środkowej, w tym 60 nowych. Na 11 rodzajów występujących w zbadanych próbkach, ustalono 2 nowe : Dictyolithus n. gen. i Nephrolithus n. gen. Podano również metodykę pracy.

Acta Palaeontologica Polonica

Porosphaera z górnej kredy okolic Krakowa

W niniejszej pracy autorka dokonała analizy struktury gąbki wapiennej Porosphaera globularis (Phillips), która przez autorów XIX w. zaliczana była przeważnie do Hydrozoa. Stwierdzono spikularną budowę szkieletu głównego i dermalnego. Przeanalizowano również znaczenie taksonomiczne poszczególnych cech morfologicznych. Porosphaera występuje w Polsce szczególnie często w kampanie dolnym.

Acta Palaeontologica Polonica

Cladocera jako wskaźnik ekologiczny w późnoczwartorzędowych osadach jeziornych Polski Północnej

Przedstawiono wyniki analizy Cladocera z osadów późnoczwartorzędowych, wykonane dla 5 profilów z 4 zbiorników słodkowodnych. Szczegółowa analiza jakościowa i ilościowa gatunków Cladocera pozwoliła na rekonstrukcję rozwoju kopalnych jezior z okolic Worytów (Pojezierze Mazurskie) i Niechorza (Pomorze Zachodnie). Na podstawie składu gatunkowego i ilości szczątków w osadach wydzielono fazy rozwoju Cladocera, a zarazem fazy biologicznego rozwoju jezior. Uchwycono etapy wzmożonej eutrofizacji związane prawdopodobnie z osadnictwem oraz fluktuacje klimatyczne. Wydzielone fazy rozwoju Cladocera odpowiadają częściowo fazom klimatycznym w późnym glacjale i holocenie.

Acta Palaeontologica Polonica

Szkielet niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus Rosenmuller) z jaskini pod Kopą Magury (Tatry)

Autor opisuje szkielet pojedynczego osobnika niedźwiedzia jaskiniowego, znaleziony w jaskini pod Kopą Magury (Tatry). Szczegółowo opracowane są kości długie kończyn w porównaniu z kośćmi szkieletów z Wildkirchli , z Winden ,z Salzofen, a także z kośćmi szkieletu Ursus deningeri (Hundsheim) i niedźwiedzia brunatnego. Kości długie szkieletu z Magury : l) są stosunkowo smukłe i długie,2) kości te kończyny tylnej są niewiele dłuższe od kości kończyny przedniej, 3) odcinki proksymalne kończyn (hurnerus i femur) są stosunkowo znacznie dłuższe niż odcinki dystalne (radius i tibia). Na podstawie przeprowadzonego porównania autor potwierdza wątpliwości, czy w szkielecie z Wildkirchli wszystkie kości należały do jednego osobnika.

Acta Palaeontologica Polonica

Complexastraea i Thecosmilia z astartu Polski

Opracowano kilka gatunków korali należących do rodziny Montlivaultiidae Dietrich, zebranych w górnej jurze obrzeżenia Gór Świętokrzyskich. Okazy z Bukowej pochodzą ze środkowego astartu, a okazy z Sobkowa, Sulejowa i okolic Kodrąbia - z górnego astartu. Opisano 6 gatunków korali ,w tym 2 nowe : Complexastraea sobkoviensis n. sp. i C. carinata n. sp.

Acta Palaeontologica Polonica

Wpływ różnych podłoży na kwitnienie kohlerii (Kohleria amabilis Hook.)

Celem badañ było określenie wpływu różnych podłoży na kwitnienie Kohleria amabilis Hook., należącej do rodziny Gesneriaceae. Zastosowano następujące podłoża: torf wysoki; torf wysoki z korą sosnową (1:1); torf wysoki z perlitem (1:1); torf wysoki z piaskiem (1:1); włókno kokosowe; torf niski oraz torf niski z korą sosnową (1:1). Wykazano wpływ podłoży na kwitnienie badanych roślin. Najkorzystniejszą okazała się mieszanina torfu niskiego z korą sosnową w stosunku 1:1. Rośliny kwitły najwcześniej, najdłużej i bardzo obficie. Poza tym były wysokie i miały ładne ulistnienie. Najmniej przydatnym podłożem okazał się torf wysoki.

Acta Agrobotanica

Zdrowotnosc ziarna pieciu odmian jeczmienia jarego uprawianego w systemie ekologicznym

Porównano zdrowotność ziarna jęczmienia odmian Rudzik, Rodos, Start i Maresi uprawianego w ekologicznym systemie uprawy na polach doświadczalnych oraz odmiany Damazy uprawianej w gospodarstwie ekologicznym. Stwierdzono, że B. sorokiniana był głównym z patogenów bytujących na ziarnie i zasiedlał średnio 47% ziarniaków. Grzyby z rodzaju Fusarium występowały w niższym nasileniu, zasiedlając 27% ziarniaków i reprezentowane były głównie przez F. poae i F. avenaceum. Przynależność gatunkową F. poae potwierdzono za pomocą PCR. Wszystkie z badanych odmian wykazywały wysokie porażenie przez B. sorokiniana zatem nie można wskazać odmiany szczególnie polecanej do uprawy w systemie ekologicznym, gdzie B. sorokiniana stanowi poważny problem. Odmiana Damazy okazała się stosunkowo najbardziej odporną na B. sorokiniana i jednocześnie nie silniej niż pozostałe porażaną przez grzyby z rodzaju Fusarium. Jest to niezwykle istotne z żywieniowego punktu widzenia, gdyż Fusarium spp. mogą być szkodliwe ze względu na możliwość tworzenia mykotoksyn.

Acta Agrobotanica

Analiza obrazów w automatycznym systemie identyfikacji ziaren pyłku roślin

W praktyce alergologicznej oraz badaniach dogodne jest uzyskanie identyfikacji ziaren pyłku i wyników monitoringu w krótszym czasie niż potrzeba na taką identyfikację przez człowieka. Analiza obrazowa jako jedna z metod automatycznego sposobu identyfikacji ziaren pyłku i rozpoznawanie obiektów w takich obrazach jest szeroko używana jako skuteczne narzędzie analizy. Celem pracy było automatyczne rozpoznawanie, klasyfikacja i zliczanie ziaren pyłku roślin w monitorowaniu stężeñ aeroalergenów z obrazów pochodzącym np. z osadzonych na taśmie pomiarowej obiektów przez system komputerowy, który daje pomiar szybki, prosty i o wyższym poziomie ufności w stosunku do analizy prowadzonej przez obserwatora za pomocąmikroskopu optycznego. Ziarna pyłku wyizolowano z obrazu mikroskopowego przez układ kamery i komputera PC w warunkach odpowiednich do dalszej analizy. Algorytmy oparte zostały na wiedzy pochodzącej z analizy przestrzeni wektorów cech estymowanych charakterystyk ziaren pyłku: właściwości morfologicznych, cech powierzchni i kształtu oraz odpowiednich innych właściwości. Algorytmy segmentacji specjalnie dobrane do cech charakterystycznych dostarczyły dokładnego opisu brzegu i wnętrza ziaren pyłku, takiego jak używał ekspert. Specyficzne cechy i ich miary były obliczane dla każdego obiektu. Część z estymowanych miar lokalnych i globalnych niskiego rzędu utworzyła przestrzeń cech. Szczególnąuwagę poświęcono wyborowi właściwości cech i tworzeniu przestrzeni cech w taki sposób, aby optymalizować jej rząd dla zadanej wartości poziomu rozpoznania dla niskowymiarowego klasyfikatora przy różnicowaniu ziaren. Przedstawiono uzyskane wyniki estymowanych parametrów momentów wektora w niskowymiarowej przestrzeni cech dla trzech typowych ziaren pyłku, jak również rezultaty szybkiego i skutecznego rozpoznania dla przeprowadzonych doświadczeñ. Pokazują one, że używając estymatorów odpowiednio dobranych właściwości momentów centralnych i inwariantnych można uzyskać rozróżnienie ziaren pyłku dla odpowiednich miar klasyfikacji nawet dla niskowymiarowych klasyfikatorów przy uzyskaniu wysokiego poziomu ufności (> 95%) rozpoznania nawet dla niskowymiarowej przestrzeni (> 3).

Acta Agrobotanica

Kwitnienie i zawiązywanie strąków siedmiu odmian fasoli szparagowej (Phaseolus vulgaris L.) w zróżnicowanych warunkach uprawy

W doświadczeniu w latach 2003-2004 fasolę szparagową (odmiany żółtostrą- kowe: Laura, Korona, Pantera, Złota Saxa, WstÍga i odmiany zielonostrąkowe: Hit, Plus) uprawiano w tunelu foliowym (wysokim) nieogrzewanym z siewu 16 kwietnia i w polu (siew w latach 24 i 26 kwietnia) przy osłanianiu zagonów bezpośrednio po siewie włókniną PP 17. Okres kwitnienia roślin fasoli szparagowej w uprawie w tunelu oliowym nieogrzewanym wynosił 25-32 dni, a w warunkach uprawy w polu 31-37 dni. Rośliny fasoli szparagowej w zróżnicowanych warunkach uprawy w tunelu folio- wym nieogrzewanym i w polu wytwarzały podobną liczbękwiatostanów i kwiatów w kwiatostanie, zaś charakteryzowały sięodmiennym zawiązywaniem strąków. Licz- ba strąków na roślinie fasoli szparagowej w uprawie w tunelu foliowym nieogrzewa- nym wynosiła w zależności od odmiany 13-22, a z uprawy w polu była dwukrotnie wiÍksza i wynosiła 24,5-35,5.

Acta Agrobotanica

Wpływ światła oraz miejsca jego percepcji na kwitnienie Pharbitis nil

Celem podjętych badań było określenie wpływu światła oraz miejsca jego percepcji na kwitnienie rośliny dnia krótkiego Pharbitis nil. Po wykiełkowaniu na- sion rozwijające się rośliny uprawiano przy długim fotoperiodzie, a następnie po wytworzeniu liścieni, pierwszego bądü drugiego liścia poddawano działaniu induk- cyjnej nocy. Wykazano, że miejscem percepcji bodüców fotoperiodycznych są zarów- no liścienie, jak i liście. Jednakże rośliny zawierające jedynie liścienie zawiązywały mniej pąków kwiatowych w porównaniu do tych, z usuniętymi liścieniami, a posiada- jącymi pierwszy, drugi lub obydwa liście. Ponadto ustalono, że na odpowiedü kwit- nieniową nie ma istotnego wpływu powierzchnia poddawanych indukcji liści. Rów- nież zawiązywanie się kwiatostanów szczytowych z 2, 3 lub 4 kwiatami nie zależało od miejsca percepcji (pierwszy bądü drugi liśÊ) bodüca fotoperiodycznego.

Acta Agrobotanica

Wpływ uproszczonej uprawy roli i nawożenia mineralnego na zachwaszczenie ziemniaka uprawianego na glebie lessowej

W pracy przedstawiono wpływ ograniczenia zabiegów pożniwnych do jedno- razowego kultywatorowania lub talerzowania roli oraz poziomu nawożenia mineral- nego na liczbę, powietrznie suchąmasę i skład gatunkowy chwastów w łanie ziemnia- ka. Uproszczenie zabiegów pożniwnych nieznacznie zwiększało a intensywniejsze nawożenie ograniczało zachwaszczenie łanu ziemniaka. Zniżka liczby chwastów pod wpływem zwiększonego nawożenia była statystycznie istotna. Dominującymi gatun- kami chwastów w łanie ziemniaka były: Capsella bursa-pastoris, Poa annua, Viola arvensis, Chenopodium album, Elymus repens i Equisetum arvense.

Acta Agrobotanica

Pyłek bylicy (Artemisia L.), pokrzywy (Urtica L.) i babki (Plantago L.) w powietrzu Wrocławia w latach 2002-2004

Praca przedstawia wyniki analiz sezonów pylenia wybranych roślin zielnych uznanych za alergogenne (bylica, pokrzywa, babka) w latach 2002-2004 we Wrocła- wiu. Badania prowadzono metodą wolumetryczną aparatem Burkarda. Stwierdzono dużą zmienność w przebiegu sezonów pyłkowych. Wykazano, że średnia długość sezonu pyłkowego bylicy wynosiła 82 dni, a najwyższe dzienne stężenie zarejestro- wano w 2004 (156 ziarn na m3na dobę). Terminy rozpoczęcia sezonów pyłkowych pokrzywy różniły się w badanych latach średnio o 24 dni. Natomiast daty zakończe- nia pylenia były niemal takie same. Najwcześniej rozpoczął się sezon pylenia pokrzy- wy w 2004 roku, bo już 5 maja i trwał 136 dni. Udział pyłku Plantagow ogólnych sumach był niewielki i wynosił 0,2-0,4% sumy rocznej.

Acta Agrobotanica

Reakcja grzybów owadobójczych na fungicydy pochodzenia roślinnego i syntetycznego in vitro

Badano oddziaływanie fungicydów pochodzenia roślinnego Bioczos pł. i Biosept 33 SL oraz syntetycznych - Sumilex 500 SC i Teldor 500 SC na wzrost, morfologię i zarodnikowanie grzybów owadobójczych in vitro. Grzyby owadobójcze Beauveria bassiana (Bals.) Vuill. (Bb I, Bb II), Metarhizium anisopliae (Metsch.) Sorok (Ma I, Ma II) i Paecilomyces fumosoroseus (Wize) Brown et Smith. (Pf I, Pf II) wyizolowano z gleby metodą owadów pułapkowych na larwy Galleria mellonella L. Izolaty Bb I, Ma I, Pf I pochodziły z ugoru herbicydowego z sadu jabłoniowego, a izolaty Bb II, Ma II i Pf II - z pola uprawnego sąsiadującego z sadem. Fungicydy dodano do sterylnego podłoża Sabouraďa w 3 koncentracjach: A - zalecanej w praktyce rolniczej, B - 10-krotnie mniejszej i C - 100-krotnie mniejszej od zalecanej. W 5 i 20 dniu eksperymentu obserwowano wzrost kolonii, zmiany morfologiczne oraz zarodnikowanie kultur. Zbadano również następczy wpływ fungicydów na cechy morfologiczne i wzrost kolonii grzybów. Z preparatów pochodzenia roślinnego Bioczos pł. silniej ograniczał wzrost testowanych grzybów owadobójczych niż Biosept 33 SL. Oba preparaty były najbardziej toksyczne dla badanych grzybów przy koncentracji A. Bioczos pł. był najbardziej toksyczny dla obu izolatów P. fumosoroseus, a Biosept 33 SL dla M. anisopliae. Fungicydy syntetyczne Sumilex 500 SC oraz Teldor 500 SC przy wszystkich koncentracjach silniej hamowały wzrost izolatów M. anisopliae i B. bassiana z pola uprawnego oraz izolatu P. fumosoroseus z ugoru harbicydowego.

Acta Agrobotanica

Porównanie i ocena kwitnienia odmian niecierpka nowogwinejskiego z grup Sonic i Super Sonic

W latach 2002-2003 oceniano kwitnienie czterech odmian niecierpka nowo- gwinejskiego z grup Sonic i Super Sonic. Były to: 'Sonic Pink', 'Sonic Sweet Cherry',' Super Sonic Cherry Cream' i 'Super Sonic Hot Pink'. Doświadczenia prowadzono od połowy kwietnia do połowy października. Jako podłoże stosowano odkwaszony torf wysoki z dodatkiem nawozu o działaniu spowolnionym Osmocote Plus 5/6. Stwierdzono, że odmiana 'Sonic Pink' zaczęła kwitnąć o 1 4 tygodnie wcześniej niż pozostałe odmiany. Odmiany z grupy Sonic najwięcej kwiatów miały w lipcu, a odmiany z grupy Super Sonic w sierpniu. Odmiany 'Sonic Sweet Cherry' i ' Super Sonic Cherry Cream kwitły istotnie obficiej (105,3-113,3 kwiatów na roślinie) niż odmiany 'Sonic Pink i 'Super Sonic Hot Pink' (72,0-92,8 kwiatów na roślinie). Wszystkie odmiany miały bardzo duże kwiaty (o średnicy 6,3 7,8 cm). Najbardziej wyrównane kwiaty miała odmiana 'Sonic Sweet Cherry', a najmniej 'Super Sonic Hot Pink'.

Acta Agrobotanica

Biologia kwitnienia, nektarowanie i oblot przez owady zapylające kwiatów dyni zwyczajnej (Cucurbita pepo L.)

W latach 1998-2000 na terenie Lublina prowadzono badania długości i obfito-ści kwitnienia oraz nektarowania dyni zwyczajnej. Obserwowano także oblot kwiatów przez owady zapylające. Rośliny kwitły od końca czerwca do końca września. Średnia liczba kwiatów na roślinie dla cukinii wynosiła: 31 (kwiaty męskie) i 26 (kwiaty żeńskie) a dla kabaczka odpowiednio 226 i 22. Długość życia kwiatu wynosiła średnio 5 h. Najwięcej nektaru wydzielały kwiaty żeńskie kabaczka, średnio z 10 kwiatów 1,354 g. Koncentracja cukrów w nektarze zawarta była w przedziale 21,84% - 27,31%. Średnia masa cukrów z 10 kwiatów mieściła się w granicach 21,5 - 304,3 mg. Głównymi zapy-laczami były trzmiele i pszczoły.

Acta Agrobotanica

Wystepowanie plesni sniegowej na zycicy trwalej [Lolium perenne L.] w zaleznosci od warunkow swietlnych i intensywnosci pielegnacji trawnikow

W latach 2000-2004 badano wpływ warunków: cienia, wysokiego nawożenia azotem, wysokości koszenia oraz zagęszczenia darni na nasilenie pleśni śniegowej u odmian L. perenne. Materiałem do badań były odmiany polskie i zagraniczne L. perenne wysiane w trzech seriach doświadczeń trawnikowych, w których analizowano każdy z czynników niezależnie. W doświadczeniach oceniano zagęszczenie darni jesienią, pierwsze objawy choroby oraz nasilenie pleśni wiosną. Stwierdzono, że zarówno cień jak i wysokie nawożenie azotowe stosowane jesienią oraz wysokie koszenie trawników wpływały istotnie na nasilenie pleśni śniegowej. Badane odmiany różniły się podatnością na pleśń. Odmiany L. perenne charakteryzujące się zdolnością do gęstego zadarniania trawników były bardziej uszkadzane. Pierwsze objawy choroby obserwowano w różnych okresach jesieni i zimy, najczęściej przed opadami śniegu. Warunki pogodowe w niewielkim stopniu wpływały na zmiany w nasileniu pleśni śniegowej na L. perenne w kolejnych latach.

Acta Agrobotanica

Grzyby zasiedlajace chore rosliny chryzantemy [Chrysanthemum x grandiflorum [Ramat.] Kitam] uprawianej pod oslonami w rejonie Sandomierza

Chryzantema jest jedną z ważniejszych roślin ozdobnych uprawianych w Polsce pod osłonami, często jednak porażaną przez patogeniczne grzyby zasiedlające glebę. Badania przeprowadzono nad zdrowotnością tej rośliny latem i jesienią 1999-2001 w 9 gospodarstwach ogrodniczych w okolicach Sandomierza. Na badanych plantacjach często notowano objawy nekrozy korzeni i podstawy pędu, żółknięcie liści oraz więdnięcia. Analiza mikologiczna wykazała, że rośliny chryzantem były kolonizowane przez gatunki z rodzaju Fusarium, Cylindrocarpon, Rhizoctonia, Sclerotinia i Alternaria. Najliczniej z patogenów występowały F. oxysporum, F. avenaceum i S. sclerotiorum. Najczęściej zasiedlaną przez gatunki patogeniczne była odmiana Snowdon a najrzadziej Royaly.

Acta Agrobotanica

Wpływ przechowywania na zawartość kwercetyny w suszonej i mrożonej szalotce

Przeprowadzone badania dotyczyły wpływu procesów suszenia i mrożenia oraz przechowywania suszu i mrożonek szalotki na zawartość w nich kwercetyny. Procesom suszenia i mrożenia poddano cebule dwóch populacji miejscowych szalot- ki o oznaczeniach PV-S i PV201. Suszenie przeprowadzono przy użyciu półtechnicz- nej suszarni z wymuszonym przepływem powietrza. Otrzymane susze przechowywa- no w temperaturze pokojowej przez 8 miesięcy w słoikach typu twist analizując okresowo zawartość kwercetyny. Proces suszenia i przechowywania suszu szalotki prowadzi do niewielkich wynoszących średnio 15 16%, ubytków zawartej w nim kwercetyny. Mrożenie szalotki wykonano metodą po jej wstępnym pokrojeniu w plastry o grubości 3 mm, które mrożono na metalowej tacy. Przechowywanie tak otrzymanych mrożonek przez okres 8 miesięcy w temperaturze -21°C powodowało także niewielkie, aczkolwiek większe niż występujące w przypadku suszenia i prze- chowywania suszu, ubytki kwercetyny.

Acta Agrobotanica

Ekologia kwiatów i morfologia ziaren pyłku wybranych odmian narcyzów (Narcissus pseudonarcissus L. x Narcissus poëticus L.)

Przeprowadzone badania w latach 2004–2005 obejmowały pięć odmian narcyzów (Narcissus pseudonarcissus L . x Narcissuspoëticus L.): ‘Fire Bird’, ‘Hardy’, ‘Ivory Yellow’, ‘Pomona’ i ‘The Sun’. Określono długość życia kwiatów i kwitnienia poszczególnych odmian, porównano elementy kwiatowe, anatomiczną budowę zalążni, nektarnika i morfologię ziaren pyłku. Ziarna pyłku dwóch odmian ‘Hardy’ i ‘The Sun’ obserwowano w skaningowym mikroskopie elektronowym. Okres kwitnienia trwał najdłużej u roślin ‘The Sun’, zaś najkrócej utrzymywały się kwiaty odmian ‘Fire Bird’ i ‘Ivory Yellow’. Okwiat badanych taksonów różnił się przykoronkiem, od lekko pofałdowanego (‘The Sun’) do silnie karbowanego z wcięciami wnikającymi do środka, sprawiającymi wrażenie kilku okółków w obrębie tej części okwiatu (‘Ivory Yellow’, ‘Hardy’). Jednobruzdowe ziarna pyłku pod względem wielkości zaliczono do średnich (‘Pomona’ i ‘The Sun’) i dużych (‘Fire Bird’, ‘Hardy’ i ‘Ivory Yellow’). Ich kształt określono jako kulisto wydłużony (prolato-spheroides) w położeniu biegunowym oraz spłaszczony (oblatum i lekko spłaszczony (suboblatum) w położeniu równikowym. Największą żywotność pyłku wykazała odmiana ‘Hardy’ (92 %), a najmniejszą ‘The Sun’(22%). W kwiatach narcyzów występują nektarniki przegrodowe położone w górnej części zalążni.

Acta Agrobotanica

Rozwoj Botrytis cinerea Pers. ex Fr. na lisciach wilczomlecza pieknego [Euphorbia pulcherrima Willd.]

Oceniano rozwój Botrytis cinerea na sześciu odmianach wilczomlecza pięknego, różniących się barwą przykwiatków, a cieszących się dużym zainteresowaniem u nabywców tych roślin ozdobnych. Stwierdzono zróżnicowanie stopnia odporności badanych odmian poinsecji na patogen. Odmiana ‘Malibu Red’ (czerwone przykwiatki) okazała się najbardziej podatna, a odmiany ‘Marblestar’ (kremowo-różowa) i ‘Coco White’ (biała) - względnie odporne na grzyb. Po zastosowaniu różnych sposobów inokulacji roślin (krążki liściowe, odcięte liście, całe rośliny) uzyskano potwierdzenie zróżnicowanej odporności na B. cinerea dla dwóch skrajnych odmian - podatnej (‘Malibu Red’) i odpornej (‘Coco White’), co wskazuje na podłoże genetyczne tego polimorfizmu. Na tempo rozwoju choroby na liściach poinsecji miała wpływ liczba zarodników wziętych do inokulacji (optymalna gęstość 3,5·10⁵ konidiów B. cinerea / ml zawiesiny) oraz dodatek stymulatorów (0,1 M glukoza z 0,05 M KH₂PO₄), które ułatwiały kiełkowanie i zasiedlanie tkanki gospodarza. Inokulowane liście poinsecji wykazywały wysoką stabilność błon cytoplazmatycznych. U odmiany podatnej, mimo rozwoju plam chorobowych, istotny wzrost indeksu uszkodzenia błon (o 13%) odnotowano dopiero w 7. dniu rozwoju choroby.

Acta Agrobotanica

Ocena podatności pszenicy ozimej na rdzę brunatną oraz poszukiwanie źródeł odporności

W sezonach 2000-2002 występowało silne i wczesne porażenie upraw pszenicy ozimej rdzą brunatną, powodowaną przez Puccinia triticina, szczególne w południowych a także centralnych regionach Polski. Geny odpomości Lr9, Lr19 i Lr24 okazały się efektywne wobec populacji patogena jak też izolatów dominujących populacji w stadium siewki i stadium roślin dorosłych. Wymienione trzy geny jak również geny Lr10 i Lr37 identyfikowano za pomocą markerów DNA - PCR typu STS (Sequence Tagged Site) w źródłach odporności oraz odmianach. Zastosowanie powyższych markerów będzie pomocne w prowadzeniu hodowli odpornościowej pszenicy.

Acta Agrobotanica

Wplyw plynow pohodowlanych grzybow antagonistycznych na zdrowotnosc i plonowanie soi

Celem pracy było określenie skuteczności ochronnego działania płynów pohodowlanych Trichoderma harziamm G 227 i Gliocladium fimbriatum G 156 dla soi przeciwko grzybom przeżywającym w glebie. Wykorzystanie tych płynów do badań wpłynęło korzystnie na liczebność, zdrowotność i plonowanie roślin soi. Siewki soi porażane były głównie przez Pythium irregulare, Fusarium spp. oraz Rhizoctonia solani, a rośliny w fazie kwitnienia przez Fusarium spp., Phoma exigua var. exigua, Rhizoctonia solani i Sclerotinia sclerotiorum. Zastosowanie płynów pohodowlanych zredukowało porażenie roślin przez te patogeny.

Acta Agrobotanica

Wydajność pyłkowa i oblot przez owady kwiatów Malope trifida Cav.

W sezonach wegetacyjnych 1998–2001 prowadzono badania wydajności pyłkoweji oblotu przez owady zapylające ślęzawy trójdzielnej (Malope trifida) – jednorocznej rośliny ozdobnej z rodziny ślazowatych. W warunkach klimatycznych Lublina kwitnienie tego gatunku trwa od połowy lipca do końca września, a jednego kwiatu 2,5–5,0 dni, w tym stadium pręcikowe 1,5–2,0 dni. Pręciki, w liczbie 125,3–148,1 (w jednym kwiecie), zrośnięte są ze sobą nitkami, tworząc rurkę otaczającą liczne szyjki słupka. Kwiaty ślęzawy rozpoczynają pylenie już w stadium pąka, tuż przed rozchyleniem się płatków korony. Ziarna pyłku, o ciemnoróżowej barwie, są pojedyncze, w zarysie okrągłe, z licznymi porami i kolczastą egzyną. Ich średnica wahała się w granicach 78,33–82,41 μm, osiągając średnio 80,37 μm. Średnia wydajność pyłkowa ślęzawy trójdzielnej wyniosła: 16,81 mg dla jedne- go kwiatu, 4,09 g dla jednej rośliny i 30,69 g z powierzchni 1 m2. W sprzyjających warunkach pogody kwiaty badanego taksonu oblatywane były przez różne owady zapylające, wśród których notowano: pszczoły miodne, pszczoły samotnice oraz trzmiele. Liczba zapylaczy zwiększała się stopniowo od godzin ran- nych uzyskując maksymalna liczbę o godz. 12:00, kiedy na powierzchni 1 m2 poletka notowano 18 owadów.

Acta Agrobotanica

Arbuskularne grzyby mikoryzowe gleb wojewodztwa lubuskiego

W roku 2003 badano występowanie arbuskulamych grzybów mikoryzowych (AGM) z gromady Glomeromyota w glebach uprawnych i nieuprawnych województwa lubuskiego. Występowanie AGM zbadano na podstawie 56 mieszanin korzeni i gleby ryzosferowej pobranych spod 7 gatunków roślin uprawnych i nieuprawnych rosnących w 28 miejscowościach. Zarodniki AGM izolowano zarówno z prób polowych, jak i kultur pułapkowych utworzonych z części każdej próby. Zarodniki AGM ujawniono w 100% polowych i 93,8% kultur pułapkowych. Reprezentowały one 7 z 8 poznanych rodzajów Glomeromycota. Grzybami arbuskularnymi występującymi zdecydowane najczęściej i dominującymi w zbadanych próbach korzeni i gleby byli przedstawiciele rodzaju Glomus. Gatunkami występującymi najczęściej w glebach uprawnych województwa lubuskiego były G. claroideum, G. constrictum, G. deserticola i G. mosseae, a w glebach nieuprawnych G. claroideum, G. constrictum, G. deserticola, G. mosseae i S. dipurpurescens. Przeprowadzona analiza podobieństwa składu gatunkowego zbiorowisk AGM stanowisk województwa lubuskiego i województwa zachodniopomorskiego wykazała, że (1) występowanie w Polsce większości ujawnionych taksonów AGM jest równomierne i nie zmienia się w czasie, (2) zbiorowiska tych grzybów są stabilne, mimo uciążliwości wnikających z wykonywania zabiegów agrotechnicznych i chemicznych oraz (3) różnorodność gatunkowa uprawianych roślin w długim okresie czasu nie wpływa na skład gatunkowy zbiorowisk AGM.

Acta Agrobotanica

Kalendarz pyłkowy dla Lublina, 1995-2000

Kalendarze pyłkowe roślin wiatropylnych są cennym żródłem informacji w pla- nowaniu profilaktyki i leczeniu alergii pyłkowych. Pyłkowica jest chorobą sezono- wą, jej objawy pojawiają się, gdy w powietrzu obecne są ziarna pyłku. Celem pracy było określenie terminów występowania pyłku różnych taksonów roślin w powietrzu Lublina, a także wyznaczenie okresów ich maksymalnych koncentracji. Pomiary opa- du pyłku wykonywano w Lublinie w latach 1995 2000 metodą grawimetryczną. W oparciu o wyniki 6-letnich obserwacji sporządzono kalendarz pyłkowy dla Lubli- na. Uwzględniono 15 taksonów roślin: Alnus, Corylus, Cupressaceae, Populus, Fraxinus, Betula, Quercus, Pinaceae, Poaceae, Rumex, Plantago, Urtica, Chenopodiaceae, Artemisia i Ambrosia. Sezon pyłkowy roślin wiatropylnych w Lublinie rozpoczynał się w połowie lutego i trwał do połowy września. W ciągu roku można wyróżnić cztery okresy, w których dominowały ziarna pyłku poszczególnych grup roślin. Jako pierw- sze pojawiały się ziarna pyłku drzew i krzewów liściastych, następnie iglastych. Wysokie wartości opadu pyłku tych roślin utrzymywały się do końca maja. Od poło- wy maja rejestrowano początek sezonu pyłkowego traw, a pod koniec tego miesiąca także innych roślin zielnych. Najwyższe koncentracje pyłku notowano w kwietniu i maju podczas pylenia drzew i krzewów. Największe sumy roczne pyłku oznaczono w przypadku roślin należących do następujących taksonów: Betula, Poaceae, Pinaceae, Alnus, Urtica.

Acta Agrobotanica

Immunolokalizacja lipoksygenazy w mikrosporze Gagea lutea (L.) Ker.-Gaw.

Metodą immunozłotową badano rozmieszczenie lipoksygenazy (LOX) w mi- krosporze Gagea lutea (L.) Ker.-Gaw. Enzym znaleziono w cytoplazmie, jądrze i spo- rodermie mikrospory. Najintenywniejszą reakcję obserwowano w cytoplazmie, gdzie czasteczki immunozłota niekiedy były zgrupowane po kilka lub kilkanaście i wyka- zywały największe zagęszczenie. Najmniej cząsteczek występowało w sporodermie. Dyskutowana jest rola lipoksygenazy w mikrosporze.

Acta Agrobotanica

Budowa nektarników jabłoni dzikiej (Malus sylvestris (L.) Mill.)

Strukturę nektarników kwiatowych Malus sylvestris badano przy zastosowa- niu mikroskopii świetlnej i skaningowej elektronowej (SEM). Położone w górnej części dna kwiatowego receptakularne gruczoły nektarnikowe jabłoni dzikiej charakteryzowały się na przekrojach podłużnych zbliżoną miąższością na całej ich długości. Powierzchnia komórek strefy ponadnektarnikowej pokryta była warstwą kutykuli z wyraünymi prążkami. Podobne prążkowanie obserwowano na powierzchni środkowej części gruczołu nektarnikowego. Nieliczne, otwarte aparaty szparkowe, przez które odbywa się sekrecja nektaru leżały na poziomie komórek skórki. Drobne, zawierające gęstą cytoplazmę komórki tkanki sekrecyjnej budowały kilkunastowar- stwowy pokład, oddzielony od tkanki waskularnej kilkoma warstwami parenchymy podgruczołowej.

Acta Agrobotanica

Wpływ głębokości sadzenia drzew na plonowanie i jakość owoców jabłoni odmiany "Elstar" na M.9

Głębokość sadzenia drzew istotnie zmieniała siłę wzrostu i wielkość plonu. Drzewa posadzone miejscem okulizacji 7 cm poniżej powierzchni ziemi najsilniej rosły i najsłabiej plonowały. Ten sposób sadzenia powodował ukorzenienie się nasady pnia odmiany 'Elstar' i stymulował wzrost drzew. Zbyt silnie rosnące drzewa zagęszczały nadmiernie korony i wraz ze starzeniem się kwitły i owocowały coraz słabiej. Jakość owoców (masa i wybarwienie owocu) w większym stopniu zależały od przebiegu pogody w poszczególnych latach niż od głębokości sadzenia.

Acta Agrobotanica

Grzyby wybranych gleb torfowych Narwianskiego Parku Narodowego

Celem badań było poznanie i porównanie zbiorowisk grzybów zasiedlających wybrane gleby torfowe Narwiańskiego Parku Narodowego. Ogółem otrzymano 214 izolatów grzybów, które były reprezentowane przez 45 różnych gatunków. Niewątpliwie wysoka wilgotność gleb torfowych przyczynia się do małego zróżnicowania struktur ilościowo - jakościowych zbiorowisk grzybów zasiedlających te gleby. Ponadto zauważono, że zbiorowiska grzybów badanych profili glebowych w wyraźny sposób różniły się pomiędzy sobą. Uzyskane wyniki nasuwają przypuszczenie, że nie tylko proces glebotwórczy wywiera wpływ na kształtowanie się zbiorowisk grzybów glebowych. Niewątpliwie duże znaczenie mają właściwości samej gleby związane z warunkami siedliskowymi pod wpływem których kształtował się w przeszłości i nadal pozostaje profil glebowy. Badania zostały sfinansowane z funduszy KBN przyznanych na realizację pracy S/IIŚ/21/04.

Acta Agrobotanica

Reakcja liści trzech gatunków roślin uprawnych na stres glinowy

Siewki słonecznika zwyczajnego, papryki rocznej i rzodkiewki uprawiano przez 14 dni w kulturach wodnych zawierających 0, 10, 20 i 40 mg·dm⁻³ AlCl₃·6 H₂O. Odczyn pożywki z toksykantem ustalono na poziomie 4,3. Określono wpływ glinu na rozwój i morfologię liści oraz na gęstość i wielkość (długość) aparatów szparkowych w epidermie odosiowej liści właściwych i liścieni badanych gatunków roślin. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem stężenia glinu następowała redukcja wielkości tych organów, natomiast zwiększała się liczba szparek na jednostce powierzchni, z jednoczesnym zmniejszaniem ich wielkości. Liścienie roślin eksperymentalnych odznaczały się często odchylaniem ku dołowi brzegów, wczesnym żółknięciem, zamieraniem i odpadaniem. Ponadto na liściach badanych gatunków zauważono chlorozy marginalne i międzyżyłkowe oraz purpurowienie brzegów blaszek i nerwów liściowych.

Acta Agrobotanica

Struktura flory po dziesięcioletnim odłogowaniu gruntu ornego na dwóch typach gleb

W pracy przedstawiono strukturę flory w pierwszym i dziesiątym roku odłogo- wania gruntów ornych. Obserwacje fitosocjologiczne przeprowadzono na dwóch par- celach położonych na różnych glebach (na rędzinie i glebie bielicowej). Dokonano analizy flory ze względu na przynależność do grup geograficzno-historycznych, grup ekologicznych oraz form życiowych. Stwierdzono, że we florze odłogów, niezależnie od typu gleby, wraz z upływem czasu od zaniechania uprawy przybywa gatunków rodzimych, a ubywa antropofitów, a zwłaszcza archeofitów. Na glebie ciężkiej apofity ruderalne, dominujące we wczesnych etapach sukcesji, ustępują miejsca apofitom łąkowym, zaś na glebie lekkiej miejsce apofitów segetalnych zajmują gatunki leśne i zaroślowe. Wśród form życiowych, w fitocenozie dziesięcioletnich odłogów, najlicz- niej reprezentowane były hemikryptofity, które zastąpiły dominujące na jednorocz- nym odłogu terofity.

Acta Agrobotanica

Wpływ terminu sadzenia na dynamikÍ kwitnienia sparaksisu trójbarwnego (Sparaxis tricolor Ker-Gawl.)

Bulwy sparaksisu sadzono w terminach: 20.04, 29.04, 10.05 i 20.05. Najwię cej pędów kwiatostanowych i najobfitsze kwitnienie uzyskiwano zawsze z najwcze- śniejszego terminu sadzenia. Najdłużej kwitły (42-73 dni) rośliny, gdy bulwy sadzo- no do gruntu w pierwszej dekadzie maja. Opóżnianie sadzenia bulw sukcesywnie zmniejszało liczbę kwiatostanów wyrastających z bulwy oraz liczbę kwiatów na rośli- nie. Sadząc bulwy od drugiej dekady kwietnia do pierwszej dekady maja można zachować ciągłość kwitnienia roślin od połowy czerwca do końca sierpnia.

Acta Agrobotanica

Alergenne działanie miodu pszczelego

Alergia na miód jest zjawiskiem rzadkim i występuje zwykle u osób uczulonych na składniki pożywienia, pyłek roślinny i jad pszczeli. Alergia na miód najczęściej objawia się zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego i skóry. Rzadko dochodzi do anafilaksji. W większości powodem alergii na miód jest białko pyłkukwiatowego, rzadziej białko pszczół. W szczególnych przypadkach alergie mogą wywoływać grzyby pleśniowe i drożdżoidalne oraz wydzielina owadów ssących.Alergię na miód często powodują ziarna pyłku roślin kwiatowych z rodziny Compositae (słonecznik, bylica, złocień, mniszek, nawłoć, ambrozja), rzadziej pyłektraw (tymotka) i drzew (brzoza, leszczyna, oliwka). Znana jest alergia krzyżowa pomiędzy pyłkiem kwiatowym tej samej rodziny (mniszek i słonecznik) i różnych rodzin (słonecznik i seler). Na tej podstawie można przyjąć, że alergia na jeden miód odmianowy może spowodować alergię na inne miody odmianowe.

Acta Agrobotanica

Grzyby patogeniczne w uprawie pieczarki dwuzarodnikowej Agaricus bisporus [Lange.] Imbach.

W pieczarkarni zlokalizowanej niedaleko Rzeszowa podczas cykli uprawowych 1-3 określono występowanie grzybów patogenicznych dla pieczarki dwuzarodnikowej Agaricus bisporus (Lange.) Imbach. Na tej podstawie stwierdzono, że liczebność i skład gatunkowy mikroorganizmów towarzyszących uprawie pieczarki zależały od warunków uprawy: rodzaju podłoża, odkażania okrywy oraz zdrowotności grzybni. Występowanie w halach już na początku cyklu produkcyjnego grzybów patogenicznych dla Agaricus bisporus jest bardzo niebezpieczne, ponieważ ich szybkie rozprzestrzenianie się skraca okres zbioru owocników.

Acta Agrobotanica

Analiza zbiorowisk chwastów za pomocą wybranych wskaźników biologicznych

W pracy analizowano zachwaszczenie owsa uprawianego w dwóch stanowiskach: po ziemniaku (w płodozmianie z 25% udziałem owsa) i dwukrotnym następstwie po sobie (z 75% jego udziałem) w latach 1990-2000, za pomocą wskaźników różnorodności gatunkowej (Simpsona i Shannona-Wienera), równomierności gatunkowej Simpsona oraz współczynników podobieństwa zbiorowisk. Oceniono zależność wskaźników biologicznych od układu warunków pogodowych, a także zależność plonowania od liczebności i różnorodności gatunkowej. Różnorodność i równomierność gatunkowa zbiorowisk chwastów w łanie owsa wykazywały duże zróżnicowanie pomiędzy latami badań i terminami pomiarów (faza krzewienia owsa, koniec jego wegetacji). W mniejszym stopniu zmieniały się pod wpływem stanowisk płodozmianowych. W miarę upływu lat następował sukcesywny wzrost liczebności chwastów aspektu wiosennego. Analizowane parametry wykazywały zróżnicowaną zależność od układu warunków pogodowych. Zbiorowiska z lat o zbliżonych charakterystykach meteorologicznych nie wykazywały analogii pod względem składu gatunkowego i liczebności poszczególnych gatunków. Nie potwierdzono istotności zależności plonowania od różnorodności chwastów.

Acta Agrobotanica

Kiełkowanie nasion i wzrost siewek wybranych gatunków traw w warunkach oddziaływania blastokolin kiełkujących nasion traw

Badania przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych w Katedrze £ąkar- stwa i Kształtowania Zieleni w latach 2003-2004. Badania obejmowały sześć serii doświadczeñ na szalkach Petriego, założonych metodą kompletnej randomizacji w czterech powtórzeniach. Badaniami objęto: Festulolium, Festuca pratensis, Lolium perenne, Phleum pratense i Poa pratensis tworząc z nich jedno i dwugatunkowe układy. W szalce nasiona dwóch gatunków, po 15 sztuk każdy, rozmieszczono naprze- mianlegle w odległości 1 cm od siebie. Kontrolę stanowiły obiekty w których nasiona kiełkowały bez sąsiedztwa innych gatunków (po 30 nasion w szalce). Wilgotność bibuły w szalkach utrzymywano przez zwilżanie jej wodą destylowaną. Otrzymane wyniki badañ wykazały istotny wpływ blastokolin badanych ga- tunków traw na kiełkowanie nasion i początkowy wzrost siewek. Najwyższą aktyw- ność wykazywały wydzieliny kiełkujących nasion Festulolium. Reakcja testowanych gatunków traw na substancje allelopatyczne była zróżnicowana. W odniesieniu do obiektów kontrolnych Festuca pratensis spośród testowanych gatunków, charaktery- zowała się największą wrażliwością na uwalniane podczas kiełkowania nasion sub- stancje allelopatyczne.

Acta Agrobotanica

Ocena zdrowotnosci pszenicy ozimej uprawianej tradycyjnie, w siewie bezposrednim oraz w siewie bezposrednim z wsiewka koniczyny bialej

Badania zdrowotności pszenicy ozimej w zależności od sposobu uprawy roli i dawki nawożenia azotem przeprowadzono w latach 1998-2001. Największym zagrożeniem dla zdrowotności roślin była brunatna plamistość liści powodowana przez Pyrenophora tritici-repentis, szczególnie w sezonie wegetacyjnym 1999/2000. Sposób uprawy zróżnicował nasilenie występowania tego patogena, tylko w dwóch ostatnich latach badań. Najbardziej porażana przez P. tritici-repentis była pszenica uprawiana w siewie bezpośrednim. Zastosowanie wsiewki koniczyny białej w siewie bezpośrednim przyczyniło się do poprawy zdrowotności roślin. Najwyższa dawka nawożenia azotem (120 kg N ha⁻¹) w największym stopniu sprzyjała uszkodzeniu pszenicy przez P. tritici-repentis, ale tylko w dwóch pierwszych latach badań. Drugi patogen Blumeria graminis, powodujący mączniaka prawdziwego zbóż i traw, wystąpił w ilościach śladowych i nie miał wpływu na zdrowotność pszenicy ozimej.

Acta Agrobotanica

Przystosowania ekologiczne kwiatów Hypocyrta glabra Hook.

Przeprowadzono badania dotyczące ekologii kwitnienia i budowy kwiatu roślin Hypocyrta glabra Hook. (Gesneriaceae) uprawianych w warunkach laboratoryjnych i balkonowych (sezon letnio-jesienny). Ustalono długość życia kwiatów oraz zaobserwowano zmiany w ich morfologii w kolejnych fazach kwitnienia. Stwierdzono, ze kwiaty H. Glabra charakteryzują się zdolnością przemieszczania pręcików w czasie kwitnienia oraz przedprątnością. Analizowano makro- i mikrostrukturę poszczególnych elementów kwiatowych kielicha, korony, pręcikowia, słupka i nektarnika. Określono wielkość, kształt i żywotność ziarn pyłku oraz ich liczbę w główce pręcikowej. Położenie nektarnika w kwiecie H. Glabra świadczy o tym, że został on wykształcony z 5-go pręcika w filogenezie tego gatunku. Wykazano, że nektarnik jest zaopatrywany przez liczne wiązki przewodzące, a nektar wydzielany jest za pośred- nictwem aparatów szparkowych. Pole szparkowe stanowi 2/5 wysokości nektarnika i znajduje się w szczytowej części po jego odosiowej stronie, a liczba aparatów szparko- wych na 1 mm 2 tej powierzchni wynosi średnio 63,2. Masa nektaru wyprodukowana przez 10 kwiatów w czwartym dniu ich życia osiągała 223,7 mg, przy zawartości cukrów wynoszącej 32,7%. Na powierzchni kielicha, korony i słupka zaobserwowano występowanie licznych włosków wydzielniczych i mechanicznych, które świadczą o kseromorficznych przystosowaniach kwiatu. Stwierdzono, ze liczba takich struktur ochronnych i wydzielniczych na jednostce powierzchni zewnętrznej korony kwiatu jest zbliżona. W warunkach balkonowych wydzielina wytwarzana przez gruczoły kielicha i korony kwiatu była chętnie pobierana przez osy. Wydaje się, że niektóre cechy budowy kwiatu H. glabra, takie jak położenie w przestrzeni, kształt i barwa korony, obfitość nektaru i pyłku związane są z jego przystosowaniem do zapylania przez kolibry w ojczyünie wymienionej rośliny.

Acta Agrobotanica

Pyłek brzozy w powietrzu Szczecina w latach 2000-2004

Alergeny pyłku brzozy są jedną z głównych przyczyn pyłkowicy występującej w Europie północnej i centralnej. Celem pracy było scharakteryzowanie przebiegu sezonów pyłkowych w Szczecinie w latach 2000-2004 oraz analiza dobowego rozkładu stężeń pyłku w powietrzu. Pomiary stężenia pyłku prowadzono metodą objętościową. Do analizy stężenia pyłku w powiązaniu z parametrami meteorologicznym wykorzystano temperaturę maksymalną, maksymalną prędkość wiatru, średni dobo- wy opad atmosferyczny oraz średnią dobową wilgotność względną. Początek i koniec sezonu pyłkowego wyznaczono metodą 95%. W pięcioletnim okresie badawczym, najwyższą koncentrację pyłku brzozy zanotowano w 2003 r. Początek sezonu wystąpił w tym roku w połowie kwietnia, a koniec 11 maja. Maksymalne stężenie pyłku o wartości 5736 ziarn w 1m3 zanotowano pod koniec kwietnia 2003 roku. Badania rytmiki dobowej pyłku Betula wykazały, że krzywa dobowego rozkładu stężeń ma dwa wierzchołki. Najwyższe wartości zarejestrowano pomiędzy 1400 a 1600. Analiza statystyczna wykazała dodatnią, istotną statystycznie korelację pomiędzy stężeniem pyłku brzozy a maksymalną temperaturą powietrza, maksymalną prędkością wiatru oraz ujemną korelację z wilgotnością względną. Oprócz indywidualnego rytmu pylenia, warunki pogodowe należą do najważniejszych czynników wpływających na stężenie pyłku brzozy w powietrzu.

Acta Agrobotanica

Wystepowanie grzybow na bulwach sparaksisu uprawianego w okolicach Lublina

Badania zdrowotności bulw sparaksis przeprowadzono w latach 2002-2003, na poletkach doświadczalnych AR w Lublinie. Rośliny uprawiane były w kombinacjach z użyciem preparatów: Asahi SL (s.a. - pochodne nitrofenoli), Tytanit (s.a. - tytan), herbicydów: Afalon 450 SC (s.a. linuron), Devrinol 450 SC (s.a. napropainid), Stomp 400 SC (s.a. pendimetalina) oraz w kombinacji kontrolnej. Zdrowotność bulw oceniano po wykopaniu i po przechowywaniu. Wśród grzybów wyizolowanych po wykopaniu i po przechowywaniu dominował Fusarium oxysporum. Bulwy porażone przez ten grzyb były zdeformowane, pomarszczone i pokryte brunatnymi, strupowatymi plamami. Gatunek ten dominował również wśród grzybów wyizolowanych ze wszystkich kombinacji, bez względu na rodzaj stosowanego preparatu. Wartość indeksu porażenia wahała się od 6,0 do 9,25 po wykopaniu oraz od 9,25 do 15,75 po przechowywaniu. Nie zanotowano wyraźnego, pozytywnego wpływu stosowanych preparatów na zdrowotność bulw sparaksis.

Acta Agrobotanica

Wpływ terminu siewu i sposobu uprawy na masę kwiatostanów i nasion dwu form pszczelnika mołdawskiego (Dracocephalum moldavica L.)

Znajomość zależności pomiędzy terminem siewu i sposobem uprawy oraz po- czątkiem kwitnienia i świeżą masą kwiatostanów a także nasion ma istotne znaczenie zarówno dla gospodarki pasiecznej, wydajności plonu nasion, które mogą być surow- cem zawierającym olej tłusty jak też inne składniki biologicznie czynne. Przeprowa- dzone badania wykazały, że termin siewu jak i sposób uprawy mają wpływ na świeżą masę kwiatostanów jak i nasion obu badanych form pszczelnika. Stwierdzono, że owocostany roślin z piątego terminu siewu były niedojrzałe. Wykazano również, że zarówno świeża masa kwiatostanów jak i nasion niezależnie od terminu siewu i sposo- bu uprawy zależy od warunków klimatycznych i była różna w obu badanych latach.

Acta Agrobotanica

Avena strigosa Schreb. w agrocenozach Podlaskiego Przełomu Bugu

Badania rozmieszczenia i nasilenia występowania Avena strigosa w uprawach rolniczych Podlaskiego Przełomu Bugu przeprowadzono w latach 1994-1998. Dokumentację stanowi 600 zdjęć fitosocjologicznych i spisy florystyczne. Opracowanie prezentuje także skład i strukturę zbiorowisk z udziałem Avena strigosa. Avena strigosa na terenie Podlaskiego Przełomu Bugu występuje często, na różnych typach i gatunkach gleb. Pokrycie jego jest niewielkie, w większości płatów nie przekracza 5%. Lokalnie większe nasilenie występowania Avena strigosa stwierdzono we wschodniej części badanego terenu. Na terenie Podlaskiego Przełomu Bugu Avena strigosa występował w uprawach zbóż jarych w płatach Arnoserido-Scleranthetum i Vicietum tetraspermae oraz w płatach zbiorowisk zubożałych z udziałem gatunków charakterystycznych Aperion spicae-venti i Panico-Setarion. Avena strigosa stwierdzono również w zbiorowiskach okopowych należących do związku Panico-Setarion. W zbiorowiskach tych spotykano go rzadko, w niewielkiej liczbie egzemplarzy.

Acta Agrobotanica

Zasiedlenie kostrzewy trzcinowej [Festuca arundinacea Schreb.] przez Neotyphodium coenophialum oraz jego wplyw na rozwoj wybranych mikroorganizmow in vitro

Badania przeprowadzono w celu określenia zasiedlenia uprawianych w Polsce odmian kostrzewy trzcinowej przez endofita - Neotyphodium coenophialum oraz określenie jego wpływu na wzrost wybranych mikroorganizmów in vitro. Przetestowano 17 prób nasion 11 odmian kostrzewy trzcinowej. Grzybnię endofita wykrywano metodą mikroskopową po uprzednim wybarwieniu różem bengalskim. Obecność N. coenophialum potwierdzano metodą PCR. Badanie wpływu endofita na wzrost wybranych 15 mikroorganizmów przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych na płytkach Petriego z pożywką PDA w temperaturach: 10, 20 i 30°C. Endofita wykryto tylko w dwóch próbach nasion odmian Barrocco (42%) i Terros (2%). Żywą grzybnię N. coenophialum wyizolowano z roślin wyrosłych z zasiedlonych nasion odmiany Barrocco. W temperaturze 30°C zaobserwowano największy hamujący wpływ endofita na wzrost grzybni Bipolaris sorokiniana, Fusarium avenaceum, F. equiseti, Microdochium nivale oraz Gaeumannomyces graminis. W przypadku ostatniego patogena zanotowano największą strefę zahamowania wzrostu - 4 mm. Rozwój B. sorokiniana i M. nivale nie był hamowany w temp. 10°C, a F. avenaceum w temp. 10 i 20°C.

Acta Agrobotanica

Koncentracja pyłku Xanthium strumarium L. w aeroplanktonie Lublina w latach 2003-2005

Ziarna pyłku rzepienia pospolitego Xanthium strumarium zaliczane są do aler- gogennych. W ciągu trzyletnich badañ (2003-2005) prowadzonych metodą grawime- tryczną w dwóch punktach pomiarowych w Lublinie porównano koncentracje dobo- we, maksymalne stężenia i sumy roczne ziarn pyłku oraz długość sezonów pyłko- wych tego gatunku. Sezon pyłkowy rzepienia pospolitego rozpoczyna się w pierw- szej lub drugiej dekadzie lipca i trwa do trzeciej dekady września. Długość sezonu pyłkowego wynosi 70-80 dni. Najwyższe koncentracje pyłku rzepienia wynoszące 40-59 z/cm2 występowały między 8 a 18 sierpnia. Maksymalne koncentracje pyłku rzepienia pospolitego różniły się nieznacznie w poszczególnych punktach pomiaro- wych w ciągu trzech lat badañ. Wykazano istotną statystycznie korelację między stężeniem pyłku Xanthium strumariuma średnią temperaturą tylko w jednym roku badañ (2004).

Acta Agrobotanica

Grzyby powodujace zamieranie sadzonek wrzosu

Celem pracy było określenie gatunków grzybów powodujących zamieranie jednorocznych sadzonek wrzosu. Obserwacje dotyczyły odmian: 'Amethyst', 'Annemarie', 'Colette', 'Perestroika' i 'Reini'. Pędy z objawami nekrozy wykładano na pożywkę PDA. Wyizolowano 25 gatunków grzybów, wśród których dominowały: Pestalotia sydowiana, Alternaria alternata, Cylindrocarpon destructans, Leptosphaeria coniothyrium i Epicoccum purpurascens. Z mniejszą częstością występowały Mammaria echinobotryoides, Phoma leveillei, Kaissleriella subalpina, Botrytis cinerea i Phytophthora cinnamomi.

Acta Agrobotanica

Aktywnosc beta-glikozydazy i peroksydazy w siewkach lubinu zoltego infekowanych Fusarium oxysporum f. sp. lupini

Choroby łubinu powodowane przez grzyby chorobotwórcze stanowią poważny problem w rolnictwie. Prowadzą do zniszczenia części plonu oraz pogorszenia jego jakości, poprzez zmiany w składzie biochemicznym nasion lub zakażenie ich mykotoksynami. Do powszechnie występujących chorób łubinu zaliczane są fuzariozy powodowane przez Fusarium oxysporum f. sp. lupini. Badano zmiany morfologiczne oraz metaboliczne w siewkach łubinu żółtego infekowanych F. oxysporum f. sp. lupini. Stwierdzono, że infekcja spowodowała okresowe zahamowanie wzrostu siewek, przełamane w dalszej fazie ich rozwoju oraz aktywację ß-glikozydazy oraz peroksydaz. Poinfekcyjne zmiany aktywności enzymów wskazują na uruchamianie mechanizmu obronnego względem F. oxysporum f. sp. lupini i zahamowanie rozprzestrzeniania się patogena.

Acta Agrobotanica

Zbiorowiska mikroorganizmow w glebie spod lesnej uprawy zen-szenia amerykanskiego

Badania prowadzono w latach 2003-2004 na plantacji żeń-szenia amerykańskiego (Panax quinquefolium L.) zlokalizowanej w lesie mieszanym w Trzcińcu (woj. lubelskie). Przedmiotem badań była gleba pochodząca spod uprawy żeń-szenia chronionego metodą biologiczną oraz chemiczną. W doświadczeniu uwzględniono również kombinację kontrolną - bez stosowania zabiegów ochroniarskich. Badaniami objęto także porażone korzenie roślin żeń-szenia. Analiza mikrobiologiczna wykazała, że najmniejszą średnią ogólną liczebnością bakterii charakteryzowała się gleba pobrana z poletek kombinacji kontrolnej. W lg s. m gleby w kombinacji po zastosowaniu Polyversum stwierdzono najwięcej kolonii bakterii rodzaju Bacillus i Pseudomonas. Najwięcej kolonii grzybów w lg s. m. gleby uzyskano z kombinacji kontrolnej. Najwięcej grzybów saprotroficznych w tym o antagonistycznym oddziaływaniu uzyskano z gleby pochodzącej z kombinacji po zastosowaniu biologicznej ochrony roślin. Rośliny żeń-szenia bez względu na kombinację doświadczenia najczęściej porażane były przez Alternaria alternata, Cylindrocarpon spp., Fusarium spp., Pythium irreguläre oraz Rhizoctonia solani.

Acta Agrobotanica

Spektrum pyłkowe miodów gminy Lipnik (woj. świętokrzyskie)

W sezonach pożytkowych 2003 i 2004 zebrano 25 próbek miodów z 10 miej- scowości zlokalizowanych na terenie gminy Lipnik (woj. świętokrzyskie). Analizę pyłkową miodów wykonano według wskazań Międzynarodowej Komisji Botaniki Pszczelarskiej (Louveaux i in., 1978) oraz Polskiej Normy PN-88/A-77626 Miód pszczeli (1988). W analizowanym materiale wyróżniono ziarna pyłku 85 taksonów, w tym 62 taksony stanowiły rośliny nektarodajne i 23 nienektarodajne. Spośród roślin nektaro- dajnych najwyższą, ponad 50% frekwencję pyłku w miodach wykazały: Brassicaceae (w tym Brassica napus), Prunus typ, Trifolium repens, Anthriscus typ, Salix, Aesculus i Rubus typ, Tilia, Taraxacum typ, Galeopsisi Heracleum typ (rys. 1). W jednej próbce stwierdzano występowanie ziaren pyłku od 11 do 34 takso- nów roślin, wśród których liczba taksonów roślin nektarodajnych wynosiła od 7 do 26, a nienektarodajnych od 1 do 13.Udział pyłku roślin nienektarodajnych w poszczególnych próbkach wahał sięw granicach od 0,3 do 28,4%. Najwyższą frekwencję osiągnął pyłek Poaceae (88%). W 10 próbkach stwierdzano również obecność nielicznych wskażników spadzi. W badanym materiale wyróżniono 11 próbek miodów odmianowych; w tym 7 zgodnych z Polską Normą PN-88/A-77626 Miód pszczeli: 4 próbki rzepakowe, 2 akacjowe i 1 lipowy. Ponadto wyróżniono 4 miody odmianowe poza Polską Normą: 3 próbki z poziewnika i 1 z facelii. Pozostałych 14 próbek to miody wielokwiatowe. Głównym żródłem pożytku w tym regionie są rośliny lasów i zarośli jak rów- nież łąk i pastwisk. W mniejszym stopniu pożytku dostarczały chwasty. Dodatkowo bazę pokarmową wzbogacały sady i ogrody oraz uprawy rolne (rys. 2).

Acta Agrobotanica

Grzyby zasiedlające zdrowe łozy winorośli (Vitis spp.) w wybranych szkółkach

Celem badañ prowadzonych w latach 2000 2002 było poznanie gatunków grzybów zasiedlających zdrowe łozy winorośli oraz sprawdzenie czy przechowywa- nie łozy modyfikuje ich skład ilościowy i jakościowy. Materiał roślinny pobierano do badañ z 5 plantacji produkcyjnych położonych w różnych regionach Polski, uwzględ- niając 8 najczęściej uprawianych odmian winorośli. Z każdej plantacji i odmiany pobierano losowo po 20 sztuk łozy w dwóch terminach: przed przechowywaniem listopad/grudzieñ (termin I) i po 3-4 miesiącach przechowywania marzec/kwiecieñ (termin II). Wyniki wykazały, że z wizualnie zdrowej łozy wyosobniono 2746 izola- tów grzybów reprezentujących 23 gatunki, z których większość pochodziło z łozy badanej po przechowywaniu. Wykazano, że Phomopsis viticola jest zdolny do latent- nego rozwoju w tkankach winorośli w warunkach Polski bowiem izolaty tego grzyba uzyskiwano z pozornie zdrowych roślin we wszystkich badanych szkółkach i termi- nach badañ. Spośród innych gatunków grzybów zasiedlających łozy dominowały: Alternaria alternata i Fusarium spp.Ponadto, w obu terminach badañ izolowano dość często Botrytis cinerea, Phoma spp., Epicoccum purpurascens i Cladosporium cladosporioides, a w terminie I także Acremonium spp. Każdorazowo uzyskiwano również izolaty Trichoderma spp. i Gliocladium spp. Stwierdzone w badaniach kolonizowanie łozy winorośli przez różne gatunki grzybów, w tym fitopatogeny, wskazuje na niebezpieczeñstwo przenoszenia czynników chorobotwórczych na nowe plantacje wraz z materiałem rozmnożeniowym.

Acta Agrobotanica

Choroby podstawy zdzbla pszenicy ozimej uprawianej po roslinach przedplonowych z rodziny Brassicaceae

W latach 1999-2002 w Zakładzie Produkcyjno-Doświadczalnym w Bałcynach k. Ostródy przeprowadzono badania nad zdrowotnością korzeni i podstawy źdźbła pszenicy ozimej uprawianej po jarych roślinach krzyżowych, takich jak: rzepak jary (Brassica napus ssp. oleiferus Metz.), gorczyca biała (Sinapis alba L), gorczyca sarepska (Brassica juncea L.), rzodkiew oleista (Raphanus sativus var. oleiferus L.), lnianka siewna (Camelina sativa L.), katran abisyński (Crambe abbysinica Hoechst.), oraz po owsie (Avena sativa L.) jako kontroli. Drugim czynnikiem badawczym był sposób zagospodarowania resztek pożniwnych: przyoranie ścierni, przyoranie ścierni ze słomą oraz przyoranie ścierni ze słomą i dawką azotu. Na występowanie chorób korzeni i podstawy źdźbła pszenicy ozimej wpływ miały warunki pogodowe i gatunek rośliny przedplonowej. Korzenie pszenicy ozimej najsłabiej zainfekowane były w stanowiskach po rzepaku jarym i rzodkwi oleistej, najsilniej zaś po owsie. W największym nasileniu na podstawie źdźbła wystąpiła fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła (Fusarium spp.). Pozostałe choroby podsuszkowe występowały corocznie ale w zmiennym nasileniu. Sposób zagospodarowania resztek pożniwnych nie miał wyraźnego wpływu na stopień porażenia korzeni i podstawy źdźbła pszenicy ozimej.

Acta Agrobotanica

Wykorzystanie metody PCR do badania jakosci ziarna pszenicy ozimej uprawianej w systemach ekologicznym, integrowanym, konwencjonalnym oraz monokulturze w aspekcie fitopatologicznym

Badano zasiedlenie przez grzyby ziarn apszenicy ozimej odmiany Roma uprawianej w czterech systemach w latach 1999-2002 na polach doświadczalnych IL1NG. Wśród gatunków patogenicznych dominowały grzyby rodzaju Fusarium. Ich liczebność była najmniejsza na ziarniakach pochodzących z systemu ekologicznego. Najliczniej grzyby rodzaju Fusarium reprezentowane były na ziarnie zebranym w systemie integrowanym. Spośród gatunków saprotroficznych w każdym systemie zdecydowanie dominował Alternaria alternata. Najliczniej zasiedlał on ziarno w systemie ekologicznym. Potwierdzono poprawność oznaczenia F. avenaceum, F. culmorum oraz F. poae przy użyciu metody PCR. Wszystkie uzyskane izolaty F culmorum i F poae posiadały w swym genomie gen Tri 5, warunkujący ich potencjalną zdolność do produkcji mi- kotoksyn z grupy trichotecenów. Tego genu nie posiadał żaden z badanych izolatów F. avenaceum.

Acta Agrobotanica

Dzienna aktywność kluczowych zapylaczy Heracleum sphondylium L. (Apiaceae)

Baldachy barszczu zwyczajnego (Heracleum sphondylium) są odwiedzane przez wiele gatunków owadów, z których zaledwie 2-3 dokonuje zapylenia jego kwiatów. Niniejsza praca przedstawia wyniki dwuletnich badań nad dzienną aktywnością naj- ważniejszych grup owadów stwierdzanych na kwiatostanach H. sphondylium oraz jego kluczowych zapylaczy. Obserwacje dwóch występujących w Polsce podgatunków H. Sphondylium wskazują, że aktywność owadów jest najwyższa w pierwszej połowie dnia i znacząco spada pod jego koniec. Wyniki te są pochodną zachowania muchówek (Diptera) intensywnie żerujących na kwiatostanach barszczu zwyczajne- go. Owady należące do innych rzędów (Coleoptera, Hymenoptera), podobnie jak kluczowe zapylacze muchówki Eriozona syrphoides i Lucilia spp. nie przejawiają statystycznie istotnych preferencji w stosunku do którejkolwiek pory dnia.

Acta Agrobotanica

Intensywność kwitnienia i owocowania pomidora drobnoowocowego pod wpływem regulacji ilości światła dochodzącego do koron roślin

Badania przeprowadzono w latach 2001-2003 w wysokim nieogrzewanym tunelu foliowym. Badano wpływ redukcji liści i zastosowania materiału refleksyjnego na kwit- nienie i owocowanie pomidora drobnoowocowego. W doświadczeniu badano następują- ce czynniki: metody zwiększające ilość światła w koronach roślin (materiał refleksyjny, cięcie liści, materiał refleksyjny + cięcie liści) oraz odmiany pomidora drobnoowocowego (‘Conchita F1’i ‘Picolino F1’). Zabiegi cięcia liści oraz ściółkowania gleby materiałem refleksyjnym wpłynęły na zwiększenie natężenia promieniowania dochodzącego do ko- ron roślin oraz promieniowania odbitego. Zastosowane zabiegi zwiększające dostęp świa- tła do koron roślin istotnie zwiększyły liczbę kwiatów, zawiązków i owoców. Spośród badanych odmian rośliny ‘Conchity F1’ zawiązywały większą liczbę kwiatów i owoców na roślinie oraz w gronie niż ‘Picolino F1’.

Acta Agrobotanica

Występowanie i skład gatunkowy grzybów owadobójczych w glebach z sadów jabłoniowych

Przy pomocy metody owadów pułapkowych badano skład gatunkowy i nasilenie występowania grzybów owadobójczych w 3 gatunkach gleb z sadów jabłoniowych, w ugorze herbicydowym, murawie i polu uprawnym przylegającym do danego sadu. Obserwacje śmiertelności larw prowadzono jesienią i wiosną. W ciągu 3 lat prowadzenia badań wykazano, że występowanie grzybów owadobójczych zależało od gatunku gleby; im była ona lżejsza, tym rejestrowano więcej infekcji larw G. mellonella. W pyle ilastym i piasku gliniastym mocnym dominował P. fumosoroseus, a w piasku słabo gliniastym - M. anisopliae. Jesień sprzyjała występowaniu B. bassiana w pyle ilastym oraz M. anisopliae w piasku gliniastym mocnym i piasku słabo gliniastym. Wiosną zaś, w pyle ilastym i piasku gliniastym mocnym częściej infekował larwy grzyb P. fumosoroseus, a w piasku słabo gliniastym M. anisopliae i P. fumosoroseus wywoływały zbliżone nasilenie mikoz. Ugór herbicydowy i murawa na piasku słabo gliniastym charakteryzowały się największą liczbą odławianych grzybów w porównaniu z glebą orną i pozostałymi gatunkami gleb. Niezależnie od gleby grzyb B. bassiana dominował w ugorze herbicydowym, M. anisopliae w murawie, a P. fumosoroseus w glebie ornej.

Acta Agrobotanica

Zbiorowiska roœlinne pól uprawnych Podlaskiego Przełomu Bugu. Cz. IV. Zbiorowiska ścierniskowe gleb zwięzłych

Na zwięzłych glebach ściernisk zbożowych Podlaskiego Przełomu Bugu stwierdzono występowanie płatów zespołu Echinochloo-Setarietum typicum podwariantu z Veronica persica ze związku Panico-Setarion oraz dwóch zespołów z Polygono-Chenopodion: Oxalido-Chenopodietum i Galinsogo-Setarietum a także zbiorowiska z Veronica persica. Często na badanym terenie na żyznych glebach gliniastych zaliczanych do kompleksów pszennych (dobrego i wadliwego) oraz żytnich (bardzo dobrego i dobrego) jak również zbożowo-pastewnego mocnego notowano Echinochloo-Setarietum typicum podwariantu z Veronica persica i zbiorowisko z Veronica persica. Częstym zespołem był Galinsogo-Setarietum. Jego fitocenozy, zdominowane przez żółtlice a zwłaszcza przez Galinsoga parviflora wykształcały się na zasobnych siedliskach w pobliżu zabudowañ wiejskich. Rzadziej na badanym terenie stwierdzano płaty Oxalido- Chenopodietum. Rozwijały się one na żyznych madach i czarnych ziemiach w sąsiedztwie rzeki.

Acta Agrobotanica

Wystepowanie symptomow chorobowych i wybranych czynnikow biotycznych zwiazanych ze zjawiskiem zamierania buka [Fagus sylvatica L.] w drzewostanach Magurskiego Parku Narodowego

Badania przeprowadzono w 12 drzewostanach bukowych, rosnących na siedlisku lasu górskiego świeżego w Magurskim Parku Narodowym. Drzewostany różniły się wystawą (północna i południowa) oraz wiekiem - wyróżniono drzewostany młodszych klas wieku (21-60 lat) i starszych klas wieku (81-120 lat). Celem pracy była ocena częstotliwości występowania symptomów chorobowych w koronach drzew i na pniach buków. Odnotowywano również obecność oraz miejsce usytuowania na pniach grzyba Ascodichaena rugosa oraz owadów Cryptococcus fagisuga i Ectoedemia liebwerdella mogących mieć związek z nekrozami kory buka. W każdym drzewostanie analizie poddano 50 drzew, rosnących obok siebie w części środkowej drzewostanu. Wśród 600 zbadanych drzew Fagus sylvatica, u 2,6% stwierdzono martwy wierzchołek. Przerzedzenie korony wykazywało 51,8% drzew. Częściej stwierdzano je w drzewostanach starszych klas wieku, lecz na ogół obejmowało nie więcej niż ¼ stanu ulistnienia. Ponadto w koronach 4,1% drzew wystąpiło chlorotyczne przebarwienie liści. Najczęstszym objawem na pniach buków były lokalne nekrozy (98% drzew), które niekiedy były połączone z wyciekami śluzu (3,3%). Nekrozy najliczniej występowały na południowych stronach pni oraz w drzewostanach rosnących na wystawie południowej. Cryptococcus fagisuga występował głównie w drzewostanach starszych klas wieku. Nasilenie jego występowania było podobne w drzewostanach rosnących na wystawie południowej i północnej (odpowiednio 48,3% i 53,3%). Poszczególne partie pni owad ten zasiedlał ze zbliżoną częstotliwością niezależnie od strony świata (N-29,3 %; S-21,7%; W-22,7%; E-26,2%), oraz od liczby nekroz występujących na pniach. Grzyb Ascodichaena rugosa występował na 8,6% drzew, częściej na północnych stronach pni (7,3%).W miejscach zasiedlenia pni przez A. rugosa nie występował czerwiec C. fagisuga. Oznaki minowania kory przez larwy Ectoedemia liebwerdella występowały głównie na pniach buków rosnących na wystawie południowej (43%), zajmując głównie południowe ich strony (35,5%). Nie stwierdzono zależności pomiędzy minowaniem kory przez te larwy a występowaniem lokalnych nekroz.

Acta Agrobotanica

Liczebność i skład gatunkowy chwastów w warunkach zróżnicowanej pielęgnacji ziemniaka

Wyniki badań pochodzą z doświadczenia polowego przeprowadzonego w latach 1999-2001 na glebie kompleksu żytniego bardzo dobrego. W doświadczeniu określono liczbę chwastów oraz ich skład florystyczny. Mieszanki herbicydowe zastosowane w pielęgnacji ziemniaka zmniejszyły liczbę chwastów w porównaniu do pielęgnacji mechanicznej na początku wegetacji o 397-500%, a przed zbiorem bulw o 180-220%. Ponadto herbicydy zredukowały skład gatunkowy chwastów w zbiorowisku.

Acta Agrobotanica

Starzenie się liści piwonii chińskiej (Paeonia lactiflora) w zależności od sposobu pozbiorczego traktowania pędów

Badano liście na ciętych pędach Paeonia lactiflora 'Profesor Wóycicki' opryskanych preparatami: Chrysal Glory, GA3 200 mg·dm3, GA3400 mg·dm3, BA 100 mg·dm3, BA 200 mg·dm3. Określono aktywność fotosyntetyczną liści. Oznaczono zawartość chlorofilu a i b w świeżej masie liści oraz wypływ elektrolitów z tkanek. Stwierdzono, że Chrysal Glory powstrzymuje wypływ elektrolitów. BA 100 mg·dm3 zwiększa maksymalną wydajność kwantową chlorofilu. Starzenie się liści piwonii chińskiej, określone zawartością chlorofilu a i b oraz elektrolitów, najskuteczniej hamuje BA-100 mg·dm3 i GA3 200 mg·dm3.

Acta Agrobotanica

Nieco uwag na temat astra chińskiego (Callistephus chinensis (L.) Nees) ze szczególnym uwzględnieniem zmienności kwiatów i kwiatostanów w świetle dotychczasowych opisów

Praca dotyczy przede wszystkim zmienności kwiatów i koszyczków u Callistephus sp. u dzikiej formy i odmian hodowlanych. Opisując zmienność koszycz- ków poświęcono więcej miejsca kwiatom, a szczególnie kwiatom promienistym, w tym rzadziej spotykanym i często błędnie opisywanym kwiatom o koronach rurkowatych. Zwrócono uwagę na konieczność stosowania jednoznacznego i ogólnie przy- jętego dla koszyczków heterogamicznych podstawowego nazewnictwa.

Acta Agrobotanica

Zbiorowiska grzybów ziarna różnych rozmnożeń pszenżyta w latach 1993 i 1994

W latach 1993-1994 przeprowadzono ocenę zdrowotności ziarna kolejnych rozmnożeń pszenżyta ozimego uzyskanych z wieloletniego doświadczenia reprodukcyjnego. Każdego roku oceniano ziarno sześciu pokoleń pszenżyta. W obu latach badań z ziarniaków najliczniej izolowano grzyb Alternaria alternata. Zarówno ilość wyosobnionych patogenów, jak i całkowity stopień zasiedlenia ziarna przez grzyby, zależały od przebiegu pogody w czasie wegetacji pszenżyta. Nie stwierdzono zależności pomiędzy pokoleniem pszenżyta a stopniem porażenia ziarna grzybami.

Acta Agrobotanica

Flora segetalna w otulinie Roztoczańskiego Parku Narodowego

Badania terenowe prowadzono metodą B r a u n - B l a n q u e t a (1964), w latach 1995-1999, na terenie 42 miejscowoœci otuliny RPN. W uprawach zbożo- wych wykonano zdjęcia fitosocjologiczne w dwóch terminach, wiosną (aspekt wio- senny) oraz w pierwszej połowie lipca, a w roœlinach okopowych na początku wrze- œnia. We florze segetalnej otuliny RPN zanotowano ogółem 233 gatunki roœlin na- czyniowych, które należądo 36 rodzin botanicznych. Do najbogatszych w gatunki rodzin należały: Asteraceae (23 gatunki), Fabaceae (23 gat.), Poaceae (21 gat.), Bras- sicaceae (16 gat.), Caryophyllaceae (16 gat.). We florze segetalnej otuliny przeważały apofity (57%) nad antropofitami. Wśród apofitów najliczniejszą grupę stanowiły apo- fity łąkowe (30%). W grupie antropofitów dominowały archeofity (34%) nad epeko- fitami (6%) i ergazjofigofitami (3%). We florze segetalnej więcej było gatunków krótkotrwałych (150 gat.) niż wieloletnich (83 gat.)

Acta Agrobotanica

Zaburzenia w mikrosporogenezie i rozwoju ziarna pyłku Gagea lutea (L.) Ker.-Gaw.

Podział mejotyczny mikrosporocytów i rozwój ziarna pyłku Gagea lutea (L.) Ker.-Gaw. (Liliaceae) obserwowano w mikroskopie fluorescencyjnym (światło wzbu- dzające 400 nm), po rozgnieceniu pylników w roztworze DAPI (fluorochrom barwią- cy DNA). W 70% mikrosporocytów i ziaren pyłku mikrosporogeneza i rozwoj ziarna pyłku przebiega w regularny sposób. W pozostałych mikrosporocytach i ziarnach pyłku (30%) obserwowano zaburzenia w obu procesach. Najczęściej obserwowanymi zaburzeniami są 'spóżnione' chromosomy i obecność mikrojąder. Podziały mikro- sporocytów w komorach pylników wykazują dużą asynchronizację, która podobnie jak zaburzenia w przebiegu mikrosporogenezy i rozwoju ziarna pyłku, moøe byÊ spowodowana warunkami zewnÍtrznymi. Mikrosporogeneza ma miejsce podczas je- siennych i zimowych miesiÍcy: ziarna pyłku rozwijają się zimą. W tym czasie dzielą- ce się mikrosporocyty i rozwijające się ziarna pyłku znajdują się pod wpływem czyn- ników abiotycznych takich jak niska temperatura i brak wody. Czynniki te zakłócają formowanie szkieletu mikrotubularnego dzielących się mikrosporocytów i ziaren pyłku, co jest przyczyną powstawania sterylnych ziaren pyłku.

Acta Agrobotanica

Allelopatyczne działanie wybranych gatunków traw na kiełkowanie nasion Phleum pratense w zależności od ich zagęszczenia

Skuteczne wykorzystanie zjawiska allelopatii w praktyce rolniczej wymaga poszukiwania gatunków oraz faz rozwojowych, w których wydzielają one związki allelopatyczne w bioaktywnych koncentracjach. Wymaga również poznania jej me- chanizmów, a przede wszystkim oddzielenia od innych aspektów roślinnego oddzia- ływania, głównie od konkurencji o zasoby środowiska. Pozostaje to nadal jednym z najbardziej istotnych zadañ w badaniach nad interferencją roślinną. W warunkach polowych jest to niezwykle trudne, dlatego badania przeprowadzono w laboratorium. Aby określić działanie czynnika allelopatycznego badanych gatunków traw zastoso- wano density-dependent phytotoxicity model. Podstawą tego modelu jest fakt, że wrazze wzrostem zagęszczenia roślin akceptorów ich reakcja na związki allelopatyczne maleje, natomiast wzrastają negatywne skutki konkurencji. Intensywniejszy wzrostroślin-akceptorów towarzyszący zwiększeniu ich zagęszczenia w danym obiekcie jest niezgodny z zasadami konkurencji i może wskazywać na podłoże allelopatyczne obserwowanych zmian.W przeprowadzonych badaniach, właściwości allelopatyczne traw donorów oceniano na podstawie wpływu blastokolin kiełkujących nasion i siewek F. arundinacea, L. multiflorum, L. Perenne i P. pratensis. Testowany gatunek akceptor ( Ph.pratense) wysiano w zagęszczeniu 10 i 20 nasion w szalce. Wyniki badañ wykazały, że kiełkowanie nasion akceptora było zróżnicowane w zależności od jego zagęszcze- nia w szalce oraz gatunku, stężenia i wieku donora. Zahamowania w kiełkowaniu nasion Ph. pratense w obiektach o mniejszym zagęszczeniu mogą świadczyć o allelo- patycznym wpływie badanych traw donorów.

Acta Agrobotanica

Biologia kwitnienia i obfitość pylenia Anemone japonic Houtt. = Anemone x hybrida hort.

Badania prowadzono w latach 2002–2003 i w roku 2005 na terenie Ogrodu Bota- nicznego w Lublinie. Obserwowano procesy kwitnienia i pylenia zawilca japońskiego (Anemone japonica Houtt). Kwitnienie badanej byliny przypadało w pełni i u schył- ku kalendarzowego lata. Liczba kwiatów wytwarzanych w kwiatostanach oraz masa pyłku produkowanego w pylnikach istotnie zależała od warunków usłonecznienia i była wyższa na stanowiskach słonecznych. Rośliny zawilca japońskiego charak- teryzowały się dużą zmiennością wielu cech wpływających bezpośrednio na wiel- kość dostarczanego pożytku pyłkowego. Liczba pręcików w kwiatach wahała się od 175 do 501, masa pyłku dostarczanego przez 100 pręcików od 1,1 mg do 4,9 mg, licz- ba kwiatów od 25 do 118 w jednej wierzchotce i od 356⋅m-2 do 2202⋅m-2. Wydajność pyłkowa oscylowała więc w bardzo szerokich granicach od 1,3 g⋅m-2 do 27,7 g⋅m-2 (średnio 15,3 g ⋅m-2).

Acta Agrobotanica

Pyłek ambrozji (Ambrosia) w aeroplanktonie Górnego Śląska

Analizowano przebieg sezonów pyłkowych ambrozji w atmosferze Górnego Śląska w latach 1998-2004. Badania prowadzono metodą wolumetryczną (aparat Burkarda) w Sosnowcu i metodą grawimetryczną, w celach porównawczych w Sosnowcu, Będzinie, Czeladzi i Katowicach. Pyłek ambrozji notowano od pierwszej dekady sierpnia do połowy pażdziernika. Wysokie koncentracje pyłku utrzymywały się w okresie od 16 sierpnia do 21 września. Najwyższą zawartość pyłku w powietrzu w ciągu doby zanotowano w 1999 i 2002 roku (222 i 127 ziarn w 1 m3 na 24h) 4 września, najniższą w 2001 roku (18 ziarn w 1 m3 na 24h). W rejonie Górnego śląska notowana jest obecność dwóch gatunków ambrozji: Ambrosia artemisiifolia i A. psilostachya. To one stanowią główne żródło pyłku w aeroplanktonie, jednak nie można wykluczyć dalekiego transportu. Pyłek tych roślin może być przenoszony z krajów ościennych (Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier).

Acta Agrobotanica

Wpływ terminów i metod okulizacji na wzrost okulantów wiśni odmiany 'Łutówka'

Badania dotyczące wpływu terminów i metod okulizacji na wzrost okulantów wiśni przeprowadzono w latach 1997-2000 w Stacji Doświadczalnej Felin Akademii Rolniczej w Lublinie. Obiekt badañ stanowiły okulanty wiśni otrzymane w wyniku okulizacji siewek antypki i czereśni ptasiej, sposobem na przystawkę 15 lipca oraz w literę „T” 15 lipca i 1 września. Zastosowane metody i terminy oczkowania nie wywarły istotnego wpływu na wzrost okulantów wiśni odmiany 'Łutówka' w szkółce. Wykazano, że cechy jakościowe drzewek zależą od typu zastoso- wanej podkładki. Wiśnie na antypce były grubsze i wyższe oraz lepiej rozgałęzione, niż na czereśni ptasiej.

Acta Agrobotanica

Podatnosc siewek roznych odmian pietruszki korzeniowej na porazenie przez patogeny grzybowe

Badania przeprowadzono w latach 2002 i 2003 na sześciu odmianach pietruszki korzeniowej: Alba, Berlińska, Cukrowa, Kinga, Lenka i Vistula. Podczas analizy mikologicznej nasion stwierdzono, że najliczniej występującymi są grzyby z rodzaju Alternaria (głównie A. altrnata i A. radicina) oraz Fusarium (F. avenaceum i F. oxysporum). W doświadczeniach szklarniowych głównymi sprawcami zamierania siewek były grzyby: A. radicina, A. alternata oraz Fusarium avenaceum. Najsilniej porażone były siewki odmian Berlińska i Kinga. Najwięcej siewek zdrowych, zwłaszcza w drugim roku badań było w przypadku odmian Alba i Lenka. W doświadczeniach polowych z zamierających siewek izolowano obok grzybów z rodzajów Alternaria i Fusarium, także inne gatunki grzybów patogenicznych. Z siewek pobranych z pola uzyskano większą liczbę izolatów Fusarium oxysporum niż z siewek ze szklarni. Także dość licznie wystąpiły grzyby: Pythium spp., Rhizoctonia solani, Cylindrocarpon destructans i Stemphylium botryosum, które mogą być sprawcami zamierania siewek pietruszki.

Acta Agrobotanica

Kwitnienie oraz wartość pożytkowa bodziszka czerwonego (Geranium sanguineum L.), Geraniaceae

W ciągu 3 lat badano sezonową i dzienną dynamiką kwitnienia oraz sekrecję nektaru i obfitość pylenia u G. sanguineum L. Przeprowadzono obserwacje mikrosko- powe (LM i SEM) typu i lokalizacji nektarników kwiatowych oraz wykonano pomia- ry ziaren pyłku. Ponadto obserwowano oblot owadów na kwiatach tego gatunku. Okres kwitnienia G. sanguineum przypadał na pierwszą połowę V do połowy VII. Tempo rozwoju kwiatów było równomierne ze szczytem w II–V tygodniu kwit- nienia. Pąki otwierały się głównie w godzinach popołudniowych. Kwiaty charakte- ryzowały się wyraźną protandrią. Pięć automorficznych, dyskoidalnych nektarników kwiatowych produkowało nektar o wysokiej koncentracji cukrów. Nektar był uwal- niany przez zmodyfikowane aparaty szparkowe. Stwierdzono, że jeden z gruczołów w kwiecie był większy od pozostałych. Średnia masa nektaru wytworzonego przez 10 kwiatów wyniosła 30,98 mg a średnia masa cukrów wydzielonych w nektarze – 7,94 mg. Dziesięć kwiatów G. sanguineum produkowało średnio 23,14 mg pyłku. Jego trójbruzdowe, kuliste ziarna mogą być zaliczone do kategorii ziaren bardzo du- żych. Kwiaty G. sanguineum odwiedzały głównie pszczoły (Apoideae) i muchówki (Syrphideae). Głównym zbieranym pożytkiem był nektar.

Acta Agrobotanica

Wpływ czynników środowiskowych na przebieg kwitnienia Helichrysum arenarium (L.) Moench

Helichrysum arenarium (L.) Moench jest byliną z rodziny Asteraceae wykorzystywaną jako surowiec zielarski i objętą ochroną częściową. Celem badań było określenie wpływu fitocenozy i warunków pogodowych na kwitnienie kocanek piaskowych. Szczegółowa analiza dotyczyła dynamiki wzrostu i rozwoju osobników na tle czynników środowiskowych. Przeprowadzone badania pozwalają na stwierdzenie, że zachodzące w opisywanych populacjach H. Arenarium procesy kwitnienia są uzależnione od czynników środowiskowych, o czym świadczy spadek płodności potencjalnej wraz ze wzrostem liczby taksonów w fitocenozie. Modyfikowane są również przez warunki pogodowe, przy czym potencjalna płodność osobników jest istotnie zależna od ilości opadów atmosferycznych.

Acta Agrobotanica

Morfologia prezentera pyłkowego i polimorfizm ziaren pyłku Taraxacum officinale F. H. Wigg.

Badania struktury prezentera pyłkowego i morfologii ziaren pyłku Taraxacum officinale przeprowadzono w oparciu o materiał roślinny pobrany z trzech różnych stanowisk. Jedno z nich stanowiła leśna łąka oddalona od miasta, pozostałe dwa były położone w śródmieściu Lublina. Do badañ zastosowano mikroskopię świetlną oraz elektronową skaningową.Prezenter pyłkowy u Taraxacum officinale występuje na górnej część szyjki słupka położonej ponad pręcikowiem i na zewnętrznej części znamienia. Na całej powierzchni epidermy prezentera występują liczne jednokomórkowe włoski. Funkcja prezentera polega na wyniesieniu ziaren pyłku ponad pręcikowie i płatki korony. Jego aktywność nie ustaje po wypyleniu pylników. Ziarna pyłku Taraxacum reprezentują Crepis typ. Najczęściej są one trójbruzdowoporowe ( tricolporate), promieniście symetryczne i równobiegunowe. Pod względem wielkości są zaliczane do średnich. W badanym materiale zaobserwowano wiele ziaren zdeformowanych i asymetrycznych, chociaż odznaczały się wysoką żywotnością 96,5 99%. Ziarna o największych średnich długościach osi biegunowej i równikowej występowały u roślin pochodzących z łąki położonej poza miastem. W materiale roślinnym ze wszystkich stanowisk występowały ziarna z zaburzeniami budowy zewnętrznej.

Acta Agrobotanica

Wpływ uproszczeń w uprawie roli na zapas nasion chwastów w erodowanej glebie lessowej

W pracy przedstawiono wpływ różnych uproszczeń uprawowych na liczbę i skład gatunkowy nasion chwastów w 0-25 cm warstwie roli pod roślinami płodo- zmianu (ziemniak-jęczmień jary-rzepak ozimy-pszenica ozima) na erodowanej gle- bie lessowej. Uproszczenia w uprawie roli polegały na zastępowaniu orek kultywato- rowaniem, gryzowaniem albo preparatem Gramoxone. Uproszczenia prowadzono w zespołach przedsiewnych. Zastępowanie orek kultywatorowaniem lub gryzowa- niem, a zwłaszcza wprowadzenie uprawy chemicznej w miejsce zespołu zabiegów pożniwnych zwiększało liczbę nasion chwastów pod każdą rośliną uprawną, z wyjąt- kiem jęczmienia jarego. Zasób nasion chwastów pod wszystkimi roślinami płodo- zmianu tworzyły głównie gatunki krótkotrwałe, a przede wszystkim Chenopodium album i Viola arvensis oraz dodatkowo Stellaria media (ziemniak, jęczmień, pszenica) i Veronica persica (pszenica). Dowiedziono, że liczba nasion chwastów w 0-25 cm warstwie gleby na erodowanym zboczu lessowym zależała bardziej od gatunku rośli- ny uprawnej niż sposobu uprawy roli.

Acta Agrobotanica

Wplyw ochrony fungicydami na zdrowotnosc i plon pszenicy ozimej

Badano wpływ zróżnicowanej ochrony chemicznej na nasilenie występowania chorób grzybowych podstawy źdźbła i liści pszenicy ozimej oraz jej plonowanie. W Lisewie k/Malborka i Wielgłowach k/Tczewa testowano w latach 1999-2001 odmiany Roma i Kobra. Zastosowano jeden zabieg krezoksymem metylowym + epoksykonazol w fazie (39-49) oraz dwa zabiegi, pierwszy krezoksymem metylowym + epoksykonazol w fazie 32, a drugi tridemorf + epoksykonazol w fazie 51-55. W latach 2002-2004 kontynuowano doświadczenie w Wielgłowach na odmianie Kobra, z następującymi wariantami ochrony - pierwszy zabieg krezoksymem metylowym + epoksykonazol w fazie 39-49, a następne tridemorf +epoksykonazol lub dimoksy strobiną+ epoksykonazol w fazie 51 -5 5. Najsilniej porażona była odmiana Kobra. Z porażonych źdźbeł izolowano głównie patogeny z rodzaju Fusarium, rzadziej Rhizoctonia spp. i Mollisia yallundae. Mączniak prawdziwy występował w stosunkowo niewielkim lub śladowym nasileniu. W dużym nasileniu natomiast wystąpił kompleks nekrotycznych plamistości na liściach. Zaobserwowano duży udział M. graminicola, S. nodorum i P. tritici-repentis, a także grzybów z rodzaju Fusarium. Zastosowane zabiegi okazały się bardzo skuteczne w ograniczeniu porażenia przez badane patogeny. W kombinacjach z fungicydami istotnie większa była powierzchnia górnych liści bez objawów porażenia (GLA).

Acta Agrobotanica

Porazenie wiech przez Fusarium poae [Peck] Wollenw. oraz zawartosc mikotoksyn w ziarnie owsa

Przeprowadzone w latach 1999-2001 badania wykazały obecność w każdym sezonie wegetacji, wiech z objawami fuzariozy. Odsetek takich wiech wahał się od 0,5 do 6%. Główną przyczyną fuzariozy wiech owsa były gatunki Fusarium avenaceum i F. poae. W 2001 roku przeprowadzono także ścisłe doświadczenie polowe obejmujące 12 genotypów owsa, w którym wiechy sztucznie zakażano F. poae. W wyniku tych badań stwierdzono, że średnia obniżka plonu ziarna wynosiła 37%. Analiza chemiczna ziarniaków pozyskanych ze sztucznie zakażanych wiech, wykazała obecność w nich niwalenolu (od 0,06 do 2,18 mg·kg⁻¹), deoksyniwalenolu (od 0,02 do 0,47 mg·kg⁻¹), T-2 toksyny (od 0,02 do 0,71 mg·kg⁻¹), HT-2 toksyny (od 0,03 do 0,59 mg·kg⁻¹) oraz scirpentriolu (od 0,06 do 1,98 mg·kg⁻¹).

Acta Agrobotanica

Ocena wzrostu i kwitnienia komosy ryżowej (Chenopodium quinoa Willd.) w warunkach Polski

Prezentowany materiał dotyczy oceny wzrostu i kwitnienia (Chenopodium quinoa Willd.) w warunkach Polski. Gatunek jest południowo-amerykańskim pseudozbożem uprawianym w tradycyjnej formie w rejonie Andów od ponad 5 tysięcy lat. Jego zaletą oprócz niskich wymagań glebowych i klimatycznych jest to, że posiada wysokie walory odżywcze. Szczególnie cenne jest białko komosy, które ma lepiej zbilansowany skład aminokwasów niż pszenicy czy kukurydzy. Charakteryzuje się lepszą proporcją aminokwasów egzogennych. Badania terenowe przeprowadzono w latach 1999-2001 w Stacji Doúwiadczalnej Oceny Odmian w Chrząstowie. W do- úwiadczeniu badano dwie odmiany komosy ryżowej pochodzące z dwóch różnych rejonów hodowlanych: Ameryki i Europy. Przeprowadzono analizę: faz rozwojowych, dynamiki wzrostu roúliny, dynamiki rozwoju kwiatostanu, pokroju kwiatostanu i kwitnienia. Stwierdzono różnice w modelach wzrostu i rozwoju badanych odmian. Odmiana europejska charakteryzowała się krótkim, zbitym kwiatostanem o krótkim okresie kwitnienia, szybkim wzrostem, osiągając 120 cm. Roúliny odmiany amery- kańskiej były wysokie (160 cm). Cechował je wolniejszy ciągły wzrost, luüny o du- żych rozmiarach kwiatostan, długi okres kwitnienia. Odmiana kończyła okres wege- tacji fazą kwitnienia lub kształtowania nasion. Odpowiedni charakter wzrostu, prze- bieg kwitnienia i w konsekwencji stabilne plonowanie odmiany europejskiej predys- ponują tą grupę do uprawy w warunkach Polski. Powyższa grupa hodowlana powinna również stanowić materiał wyjściowy do hodowli polskiej odmiany komosy ryżowej.

Acta Agrobotanica

Mikromorfologia powierzchni nektarnika jarzębu szwedzkiego (Sorbus intermedia Pers.) w różnych fazach kwitnienia

Zmiany w strukturze powierzchni receptakularnych nektarników kwiatowych Sorbus intermedia w czterech fazach kwitnienia badano w skaningowym mikroskopie elektronowym. Zaobserwowano różnice w urzeżbieniu kutykuli epidermy nektarnika oraz epidermy komórek leżących powyżej tego gruczołu. W czasie rozwoju kwiatów stwierdzono wzrost rozmiarów prążków kutykularnych na zewnętrznej úcianie epidermy położonej powyżej nektarników. Zgrupowane w dolnej częúci nektarnika aparaty szparkowe usytuowane były w niewielkich zagłębieniach. W stadium pąka szparki były zamknięte i nie w pełni rozwinięte. Zewnętrzne listwy kutykularne aparatów szparko- wych były najsilniej wykształcone w fazie postsekrecyjnej. Pod koniec okresu kwit- nienia zaobserwowano również zapadanie się i fałdowanie úcian komórek epidermy nektarnika.

Acta Agrobotanica

Wpływ podkładek M.9 i M.26 na wzrost okulantów jabłoni odmiany 'Szampion' i 'Jonica'

Badania przeprowadzono w latach 2000-2003 na terenie Gospodarstwa Do- świadczalnego Felin Akademii Rolniczej w Lublinie. Materiał doświadczalny stano- wiły okulanty jabłoni odmiany ‘Szampion’ i ‘Jonica’ okulizowane na podkładkach M.9 RN 29 i M.26. Wykazano, że cechy genetyczne odmiany oraz warunki pogodo- we w okresie wyrastania młodych pędów miały istotny wpływ na wzrost badanych drzewek. Średnica pni podkładek badanych odmian zależała od typu zastosowanej podkładki, w 2002 roku istotnie grubszy był klon M.26, niż M.9. Nie wykazano istotnego wpływu podkładki i odmiany na średnicę pnia okulantów na wysokości 30 cm. Zaobserwowano, że drzewka na M.26 charakteryzowały się większą średnicą pnia, niż na M.9. Największy wpływ na sumę długości pędów, liczbę i długość jedne- go pędu miała odmiana oraz warunki atmosferyczne w danym roku.

Acta Agrobotanica

Fenologia owocowania niektórych gatunków chwastów w zasiewach wybranych roślin uprawnych

W pracy przedstawiono procentowy udział faz owocowania i osypywania dia- spor niektórych gatunków chwastów podczas zbioru buraka pastewnego, pszenicy jarej i bobiku. Wyniki badañ zebrano w latach 2000-2003 na madzie rzecznej wytwo- rzonej z glin lekkich. Schemat doświadczenia uwzględniał mechaniczną i chemiczną pielęgnację roślin uprawnych. Na obiektach odchwaszczonych herbicydami stoso- wano: w buraku pastewnym Buracyl 80 WP (lenacyl 80%) w dawce 1kg . ha-1; w pszenicy jarej Chwastox Turbo 340 SL (MCPA +dicamba) w dawce 2 l. ha-1; w bobiku Afalon (linuron 50%) w dawce 1,5 kg . ha-1. Obserwacje fenologiczne prowadzono w odstępach 10-dniowych, począwszy od dnia siewu rośliny uprawnej. Dowiedziono, że najkorzystniejsze warunki owocowania i osypywania nasion znajdowały chwasty w buraku pastewnym i bobiku. Herbicydy, a także lata mokre i chłodne ograniczały owocowanie i osypywanie większości gatunków chwastów. W największym stopniu osypywały diaspory następujące gatunki chwastów: Lamium amplexicaule, Chenopodium polyspermum, Anagallis arvensis i Echinochloa crus-galli w buraku pastewnym bez herbicydów, Convolvulus arvensis, Lamium purpureum i Echinochloa crus-galli w buraku pastewnym z herbicydami, Capsella bursa-pastorisi Fallopia convolvulus w pszenicy jarej bez herbicydów, Avena fatua w pszenicy jarej z herbicydami, Galium aparine w bobiku bez herbicydów, Anagallis arvensis i Convolvulus arvensis, Galium aparine w bobiku z herbicydami.

Acta Agrobotanica

Bioroznorodnosc gatunkowa grzybow mikroskopowych trzciny pospolitej [Phragmites australis [Cav.] Trin.ex Steud.] w zbiorowiskach szuwarowych Jeziora Glinno

Badania prowadzono na trzcinie pospolitej (Phragmites australis) porastającej brzegi wokół jeziora Glinno (woj. zachodniopomorskie) i tworzącej zbiorowiska szuwarowe ze związku Phragmition. Z pięciu stanowisk zbierano po 10 roślin z objawami chorobowymi. Izolację i oznaczanie patogenów wykonano dwukrotnie z fragmentów tkanek liści i źdźbeł z symptomami chorobowymi. Najpierw bezpośrednio po zbiorze roślin inkubowanych w sterylnych wilgotnych kamerach i hodowli mikroorganizmów na podłożach CDA i PDA, a następnie przez 2-4 miesiące identyfikowano gatunki fitopatogenów i saprotrofów pojawiające się na ususzonym materiale zielnikowym. Na liściach, źdźbłach i kwiatostanach P. australis stwierdzono łącznie występowanie 31. gatunków grzybów mikroskopowych, w tym dwóch grzybni Agonomycetes (Mycelia sterilia). Najczęściej występującymi gatunkami, obecnymi na wszystkich stanowiskach P. australis są: Alternaria alternata, Cladosporium cladosporioides, C. herbarum, Doratomyces stemonitis oraz Puccinia phragmitis, P. magnussiana i dwie grzybnie Mycelia sterilia. Na źdźbłach oraz w ich wnętrzu najpowszechniej występującymi gatunkami są: Acremoniella atra, Acremonium alternatum i Fusarium sambucinum. Sporadycznie zanotowano także obecność Ustilago grandis we wnętrzu źdźbeł. Drobne nekrotyczne plamistości na liściach i źdźbłach spowodowała obecność trzech gatunków rodzaju Leptoshaeria: L. culmifraga, L. eustoma oraz L. fuckelli. W kwiatostanach stwierdzono obecność sklerocjów Claviceps microcephala.

Acta Agrobotanica

Wpływ głębokości sadzenia drzew na wzrost, kwitnienie i produktywność odmiany 'Elstar' na M.9

Badania przeprowadzono w latach 2001 2003 w Zakładzie Doświadczalnym Akademii Rolniczej w Szczecinie. Badano wpływ cięcia gron i stosowania preparatu Ethrel na kwitnienie i przyspieszenie dojrzewania owoców pomidora drobnoowocowe- go. W doświadczeniu badano następujące czynniki: metody przyspieszenia dojrzewa- nia owoców pomidora (cięcie gron, preparat Ethrel, cięcie gron + preparat Ethrel) oraz odmiany pomidora (‘Cheresita F1’, ‘Favorita F1’). Stosowane metody nie miały wpływu na liczbę kwiatów i zawiązków pomidora drobnoowocowego. Cięcie gron zwiększyło odsetek zawiązanych owoców w stosunku do liczby kwiatów. Zastosowanie Ethrelu oraz cięcie gron i jednoczesne traktowanie ich Ethrelem istotnie zwiększyło plon wcze- sny owoców pomidora. Preparat Ethrel oraz zabieg cięcia gron wpłynęły na przyspie- szenie zbioru pomidora drobnoowocowego o 12 dni. Odmiana ‘Cheresita F1’ tworzyła większą liczbę kwiatów, zawiązków i owoców niż ‘Favorita F1’

Acta Agrobotanica

Ocena metod diagnozowania chorob korzeni i pochwy lisciowej pszenicy ozimej

Badano przydatność podłoży maltozowego i mineralnego do izolacji Gaeumannomyces graminis z korzeni pszenicy ozimej. Stwierdzono różnice w liczebności uzyskanych izolatów w zależności od zastosowanego podłoża i terminu pobierania materiału roślinnego. Łatwiejsza identyfikacja patogena była możliwa po zastosowaniu pożywki maltozowej. Grzyby z rodzaju Fusarium występujące na pochwach liściowych pszenicy ozimej identyfikowano za pomocą analizy mykologicznej i PCR, natomiast grzyb Pseudocercosporella herpotrichoides był wykrywany przy użyciu metod PCR i ELISA. Technika PCR i test ELISA umożliwiły wykrycie patogenów w porażonych roślinach przed wystąpieniem widocznych objawów chorobowych.

Acta Agrobotanica

Ocena samozgodności i zgodności krzyżowej w rodzaju Pyrus na podstawie obserwacji wzrostu łagiewek pyłkowych

Na podstawie obserwacji łagiewek pyłkowych, wykonanych przy użyciu mikroskopu fluorescencyjnego, oceniono samozgodność oraz samoniezgodność u pięciu odmian sadowniczych gruszy pospolitej Pyrus communis ('Packhams Triumph','Bera Hardy', 'Lukasówka', 'Konferencja'i 'General Leclerc'), 5 drzew gruszy dzikiej Pyrus pyraster rosnących w okolicach Poznania oraz jednego drzewa gruszy wierzbolistnej Pyrus salicifolia. Kwitnące pędy grusz zostały umieszczone w laboratorium i w tych warunkach przeprowadzono zapylanie. Słupki do obserwacji zbierano po 48 godzinach od momentu zapylenia. Obserwacje wzrostu łagiewek pyłkowych wykazały, że dwie odmiany Pyrus communis ('Bera Hardy', 'Lukasówka') były samozgodne a 3 inne były samoniezgodne. Wszystkie ekotypy Pyrus pyraster były samoniezgodne. W międzygatunkowych krzyżowaniach obserwowano pełną lub jednokierunkową niezgodność.

Acta Agrobotanica

Choroby grzybowe wystepujace na arcydzieglu litworze [Archangelica officinalis Hoffm.] na terenie Malopolski

W latach 2001-2002 prowadzono badania na plantacjach arcydzięgla litwora (Archangelica officinalis Hoffm.) zlokalizowanych na terenie Małopolski (Mydlniki k/Krakowa i Królówka k/Bochni). Wyniki dwuletnich obserwacji wskazują, że rośliny w okresie wegetacji są porażane przez wiele czynników chorobotwórczych. Najczęściej notowano na roślinach rdzę arcydzięgla (Puccinia anglicae), mączniaka prawdziwego (Erysiphe umbelliferarum) i chwościka baldaszkowatych (Cercospora sp.). Ponadto obserwowano różne typy objawów, które opisano i zdiagnozowano. Były to głównie plamistości liści i pędów, z których wyosabniano najczęściej różne gatunki rodzaju Alternaria. Badania zdrowotności nateriału siewnego (owoce) pochodzące z różnych źródeł wskazują, że grzyby te mogą się tą drogą przenosić i powodować późniejsze zmiany chorobowe na roślinach. Wyosobnione z materiału siewnego gatunki należały najczęściej do tego rodzaju. Ponadto licznie izolowano typowe saprotrofy (Epicoccum purpurascens, Penicillium spp., Mucor hiemalis). Dezynfekcja powierzchniowa materiału siewnego redukowała skład ilościowo-jakościowy wyosobnionych mikroorganizmów.

Acta Agrobotanica